Hazırlayan: Can Öktemer
Bu zamanlar, önceki yılın dökümünün yapıldığı bir döneme denk düşüyor. Edebiyat Haber olarak biz de, dünyanın en acayip yıllarından biri olan 2020’yi uğurlarken, edebiyat ve kültür dünyasına bu yıl hangi kitapları okuduklarına dair bir soru yönelttik. Şimdiden iyi, sağlıklı ve huzurlu bir yıl dileriz.
2020 yılında yayımlanan kitaplar arasında dikkatinizi çeken, beğenerek okuduğunuz kitap ya da kitaplar hangileri?
Aysun Kara
Jenny Erpenpeck’i ilk olarak Helikopter Yayınları’ndan çıkan “Gölün Sırrı” adlı romanla tanımıştım. İki defa okuduğum romanlardan oldu “Gölün Sırrı.” Laf aramızda çok sevdiğim kitapları aradan zaman geçince tekrar okurum.
Yazarın “Gidiyor, Gitti, Gitmiş” adlı romanı benim için bu yılın en dikkat çekici kitaplarından oldu. Kitabın künyesinde ilk basımının 2018’de olduğu belirtiliyor ama ben 2020 Ağustos ayında Can Yayınları tarafından yapılan ikinci basımından, İlknur İgan’ın çevirisinden okudum. Jenny Erpenbeck son romanı “Gidiyor, Gitti, Gitmiş”de zamanımızın en büyük meselelerinden mülteci sorununu mercek altına almış. Coğrafi konumumuzdan dolayı sığınmacıların tehlikeli yolculuklarına tanık oluyoruz bizler, dolayısıyla varılan noktadaki dertlerin bir parça uzağındayız. Yazar sığınmacıların zafer olarak düşledikleri, ulaştıkları noktalardaki çözümsüzlüğe, yersiz yurtsuzluklarına dikkat çekiyor bu romanda.
Berlin’de, iki Almanya’nın birleşme öncesini ve sonrasını yaşayan roman kahramanı, yaşlanmaya başladığı için üretici alanın bir parça dışında kalıyor. Karakterin alışmaya çalıştığı bu yeni süreç romanın yan teması olmuş.
Romanın baş karakterinin korunaklı hayatının, burnunun dibinde yaşananların ne kadar uzağında kaldığını görüyoruz. Üstelik yaşananların nedenleri hakkında yeterince bilgiye de sahip. Romanın ilerleyişi içinde bu durum değişikliğe uğruyor. Çoğumuz için evimizi bir mülteciyle paylaşmak, mutfağımızı, piyanomuzu ortak kullanmak uzak ihtimaller. Erpenbeck aslında bu konuda “samimi anlamda” bir şey yapmadığımızı okura hissettiriyor. En azından bana bu duygu geçti romandan.
Sırada aynı yazarın “Bütün Günlerin Akşamı” adlı romanı var. Yılın son kitabı olacak sanırım.
Aksu Bora
2020’de pek az okuyabildim, neyse ki sesli kitaplar var da biraz onlarla idare ettim. İki kitaptan bahsedebilirim: Olga Tokarczuk’un Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde’si ve Nina ve Sonya Montenegro’nun Mending Life’ı. İlki roman, ikincisi dikiş kitabı (alt başlığı “A Handbook for Repairing Clothes and Hearts). Bu ikisinin aynı konudan bahsettiklerini hissediyorum ama kanıtlayamam! Dünyada olmanın bir kipi hakkında kitaplar ikisi de. Tokarczuk’un kahramanı Janina bunu gayet özlü biçimde söylüyor: “Büyük şeylerin en küçüğün içinde olduğu çok açıktır.”
Ceren Altunkanat
2020’nin öne çıkan kitaplarını düşününce aklıma ilk gelen Suspus. Metninin ve resimlerinin zarafetiyle, derin mi derin içeriğiyle bu yıl sık sık elime aldığım kitaplardan biri oldu.
Mesafenin Şiddeti 2020’yi güzelleştiren kitaplardan biriydi benim için. Yalçın Tosun’un öyküleri yine içe işliyor, yine sarsıyor, yine derinde uyuyan bir şeyleri dürtüyor.
Hayvanlar Âleminden Uygunsuz Gerçekler keyifle okuduğum, okudukça merakımı arttıran bir kitap. Üstelik çok sürükleyici. Hayvanlar hakkında bilmediğimiz şeyler ve bunları bilme çabamızın tarihsel dökümü değme polisiyeden daha heyecanlı olabiliyor.
Polisiye demişken Martin Beck serisi de (şimdiye dek okuduğum ilk üç kitabıyla) bu yılın öne çıkanlarından. Seri hakkında hâlihazırda bir yazı yazdığım için türün düşkünlerine şiddetle önerdiğimi belirtmekle yetineyim.
Bülent Şık’ın kaleminden çıkan Bizi Yeryüzüne Bağlayan Hikâyeler gezegeni içine sürüklediğimiz ve bizi, etkilerini şimdiden hissettiğimiz bir tükenişe götüren büyük krizi kapsamlıca ele alıyor. Bence okumanın tam zamanı.
Suspus, David Ouimet, çeviren Seda Ersavcı, Çınar Yayınları.
Mesafenin Şiddeti, Yalçın Tosun, YKY.
Hayvanlar Âleminden Uygunsuz Gerçekler, Lucy Cooke, çeviren Ezgi Başer Akgürgen, Domingo Yayınları.
Martin Beck, Maj Sjöwall ve Per Wahlöö, çeviren Bige Turan Zourbakis, Ayrıksı Kitap.
Bizi Yeryüzüne Bağlayan Hikâyeler, Bülent Şık, Doğan Kitap.
Erkmen Özbıçakçı
Müzikte, Sinemada ve Edebiyatta 2000 Sonrası Arabesk Yeniden, Sibel Öz – İsmail Afacan – Notabane Yayınları
İkinci Hayat, Nurdan Gürbilek, Metis Yayınları
Selçuk Baran’ın YKY’den çıkan yeni basımları
Bizi Buraya Getiren Şeyler, Çağatay Yılmaz, Notos Yayınları
Tiksinti, Horacio Castellanos Moya, Süleyman Doğru çevirisiyle, Notos Yayınları
Leylan, Selahattin Demirtaş, İletişim Yayınları
Edebiyat Dersleri, Julio Cortázar, Süleyman Doğru çevirisiyle, Everest Yayınları
Fadime Uslu
Fil Mezarlığı, İsimsiz, Sözcükler Yayınevi
Ağabey, Mahir Güven, Çev: Ebru Erbaş, Can Yayınları
Aramızda Bir Bahçe Yakınlığı, Çiyil Kurtuluş, Notos Kitap
Terra Rosa, Emrah Polat, Kitap Cumhuriyeti
Ne Rezalet, Paulina Flores Çev: Zeynep Çelikel, Notos Kitap
Funda Şenol Cantek
Geçen yıl yine kitaplarla avundum. Onun için bir tanesini seçmek zor olacak diye düşünmüştüm ki, okuduğum kitapları not ettiğim defteri elime alır almaz, daha sayfalarına bakmadan Ethel Florence Lindesay’ın (kitabı H.H.Richardson adıyla yayımlatmış) Çocukluğun Sonu, Cuffy Mahony’nin Yaşamından Dört Yeni Bölüm adlı novellasının benim için unutulmazlar arasına girdiğini fark ettim. Seçkin Selvi çevirisiyle Can’dan çıktı geçen yıl. Tabii novellanın değerini Selvi’nin çevirisi arttırmış.
Kitaba novella dedim, çünkü 4 bölümlük bir anlatıdan tadımlık bir kısım. İlgi çekici başka bir yönü, yazar Ethel Florence Lindesay’ın bir erkek takma adı kullanması. Geçmiş yüzyıllarda ve yazarımızın yaşadığı 19. ve 20. Yüzyıllarda da dünyanın her yerinde yazmaya sevdalı kadınlar, hem ahlakın duvarına toslamadan, anlatacaklarını özgürce söze dökebilmek, hem de erkeklerin hakim oldukları edebiyat camiasına daha kolay girebilmek için yapmışlar bunu. Bizde en bilinen örneği Nihal Yeğinobalı’nın Vincent Ewing takma adıyla yazdığı Genç Kızlar. Fakat ondan önce de kimi kadın yazarlar, gazetelere tefrika ettikleri romanlarda erkek ismi kullanmak durumunda kalmışlar.
Kitaba dönecek olursak, 9 yaşında bir oğlan çocuğu olan kahramanımız Cuffy, babasının ölümünün ardından postanede çalışmaya başlayan annesi ve kızkardeşiyle küçük bir kasabada yaşamaya başlar. Ona ve kız kardeşine iyi bir eğitim aldırmak ve aile terbiyesi vermek kaygısındaki annesinin başına gelen kaza, Cuffy’nin ve tabii kız kardeşinin de hayatlarını aniden değiştirecek ve Cuffy çocukluğuyla vedalaşacaktır.
1850’lerde Avustralya’ya yerleşen İrlandalı bir hekimin kızı olan yazar, bu kitapta babasının yaşam hikayesinden esinleniyor. Ve hemen hemen her kitabında kendi hayatından veya tanınmış bir kişiliğin yaşantısından kayda değer bir iz var. Buna, hayatını evli bir kadın olarak geçirmesine rağmen, lezbiyen olduğunu da eklersek, takma isim kullanması daha anlaşılır hale geliyor.
Bir büyüme hikayesi olan bu novellada, cinsiyet rolleri, ebeveynlik, aile, sınıf ilişkileri, genel geçer ahlak kuralları, topluma uyum ve uyumsuzluk arasında sıkışmış insanların ilişkileri sorgulanıyor. Evet, 69 sayfaya bu kadar derinlik sığdırabilmiş yazar. Kitabın çekici yanlarından biri de bu. Bu dört bölümlük anlatının tümünün ve yazarın tüm yapıtlarının çevrilmesini dört gözle bekliyorum.
Geçen yıldan bende iz bırakan birkaç kitabın da ismini ekleyeyim sadece:
Aile Bağları, Irene Nemirovsky, Çev. Ebru Erbaş, Can Yayınları
Alman Koleksiyoncu, Manuel Benguigui, Çev. Aysel Bora, Yapı Kredi Yayınları
Figen Şakacı
Homo Narrans – İsmail Gezgin – Redingot Kitap
Bizi yeryüzüne bağlayan hikayeler – Bülent Şık – Doğan Kitap
Hamamname – Murathan Mungan – Metis Yayınları
Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde, Olga Tokarczuk, Çev. Neşe Taluy Yüce, Timaş Yayınları
Şiddetin Topolojisi, Byung Chul Han, Çev. Dilek Zaptçıoğlu, Metis Yayınları
Duygular Sözlüğü, Tiffany Watt Smith, Çev. Hale Şirin, Kolektif Kitap
Hızlandıkça Azalıyorum, Kijersti Skomsvod, Çev. Ferhat Özkan, Jaguar Yayınları
Tütüncü Çırağı, Robert Seethaler, Çev. Gökhan Aksay, Jaguar Yayınları
Merhamet, Toni Morrison, Çev. Zeynep Heyzen Ateş, Sel Yayıncılık
İnsan Davranışının Kültürel Kökenleri, Philip K.Bock, Çev. Serpil Altunkek İmge Yayınevi
Gaye Boralıoğlu
Türkçe edebiyattan bir roman, bir öykü ve bir şiir kitabı adı vermek istiyorum:
Roman:Hamamname – Murathan Mungan – Metis Yayınları
Öykü: Durmuş Saatler Dükkânı Gamze Güller – İletişim Yayınları
Şiir: Kendinin Ağacı – Seyyidhan Kömürcü – Everest Yayınları
Gamze Güller
Yeni çıkan kitapları hemen okumak istesem de alıp da henüz okuyamadığım çok kitap var. Bunlara da önümüzdeki yıl yetişmeyi umuyorum. Okuduklarımdan çok beğendiklerim ve herkese tavsiye ettiklerim ise şöyle:
Sarhoşların Perşembesi, Jaklin Çelik, İletişim Yayınları
Ausgang, Serkan Türk, Yitik Ülke Yayınları
Dünyanın Güçlü Tarafı, Kerem Işık, Yapı Kredi Yayınları
Değillik Orkestrası, Alptuğ Topaktaş, Ebabil Yayınları
Bir Gün, Mehmet Zaman Saçlıoğlu, Cumhuriyet Kitapevi
Uçurumu Koruyan Korkuluk, Tarhan Gürhan, KaraKarga Yayınları
İrem Uzunhasanoğlu, Evvel Bahar, Doğan Kitap
Yakınlık Korkusu, Neslihan Önderoğlu, Can Yayınları
Günler Aylar Yıllar, Yan Lianke, Çev. Erdem Kurtuldu, Jaguar Yayınları
Benim Durumumdaki Erkekler, Per Petterson, Çev. Banu Gürsaler Syvertsen Metis Yayınları
Evler, Cinler, Perdeler, Lyudmila Petruşevskaya, Jaguar Yayınları
Gaye Dinçel
Çocuk edebiyatından:
Zem Sesini Arıyor,Bengisu Gençay, Resimleyen: Rıfat Batur, Epsilon Yayınevi (roman)
Sürpriz, Funda Özlem Şeran, Ezgi Keleş, Resimleyen: Ezgi Keleş İş Bankası Kültür Yayınları (öykü)
Arnold – Koyunluğun Kurtarıcısı, Gundi Herget, Resimleyen: Nikolai Renger Çeviren: Gültekin Emre Gergedan Yayınları (öykü)
Yetişkin edebiyatından:
Durmuş Saatler Dükkânı, Gamze Güller, İletişim Yayınları (öykü)
Kendisiymiş Gibi, Tuğba Gürbüz, NotaBene Yayınları (öykü)
Neden Çocuk Kitapları Okumalıyız, Katherine Rundell, Çeviren: Şiirsel Taş, Domingo Yayınevi (deneme)
James Hakan Dedeoğlu
Normal Nefes Almaya Devam Edin, Hakan Bıçakcı, İletişim Yayınları
Kübra, Afşin Kum, April Yayınları
Kaan Murat Yanık
Tokyo’nun Son Çocukları, Yoko Tawada, Çev. Hüseyin Can Erkin, Siren Yayınları
Kıpırdamıyoruz, İsmail Güzelsoy, Doğan Kitap
Edebiyat Dersleri, Julio Cortazar, Çev. Süleyman Doğru, Everest Yayınları
Kadir Güven
Poetik ve Politik, Besim Dellaloğlu. Timaş
2020 yılının en “sağlam” kitaplarından biri oldu bence. Okuru aydınlatıcı bir zihinsel yolculuğa çıkaran bu kitap, kavramları irdeleyerek onları yeniden tanımlıyor, okura yeni pencereler açıyor. Günümüz Türkiye’sine dair de çok güzel doneler veriyor. Sosyal bilimlere ilgi duyan herkesin okuması gereken temel bir metin.
Osmanlılarda Esrar ve Esrarkeşler, Onur Gezer. İletişim
Böyle niş alanları dert edinen metinler benim için her zaman çok değerlidir. “Büyük meseleleri” dert edinen çalışmalardan daha zordur bu çalışmalar. Bu çalışmalar sayesinde tarihin tozlu sayfalarında kalmış, kültürün önemli ögeleri tekrar gün yüzüne çıkmış oluyor. Eğlenceli anlatımıyla okur için çok farklı bir geçmişin penceresini açan bu kitap çok kıymetli bir yerde duruyor.
The War on the Uyghurs, Sean Roberts. Ötüken
Princeton University Press tarafından yayınlanan bu kitap gündemimizde devamlı olan / olması gerekn Uygur meselesi hakkında yapılmış en iyi çalışma. Meseleyi popülizmden ve tarafgirlikten ayrıştıran bu kitap Uygur Türkleri konusunu her yönüyle bilimsel olarak açıklıyor. Yakın bir zamanda Türkiye’de de Ötüken tarafından yayınlanacak. Heyecanla bekliyorum.
Mahsum Oral
2020 yılının bu son demlerinde beğenerek okuduğum üç kitabın biri anlatı, ikisi şiir kitabıydı. Yazar-çevirmen Mustafa Aydoğan’ın mekanlara yazdığı mektuplardan oluşan “Xemname” adlı Kürtçe kitabını, günümüz genç şairlerinden Mahmut Aksoy’un “Gazellertesi” ve Meryem Coşkunca’nın “sana nasıl ulaşabilirim” şiir kitabını beğenerek okudum.
Mehmet Özçataloğlu
Yetişkinlere yönelik kitaplar:
Az Adamla Yakalanmak , Turgay Keskin, Notabene Yayınları
Sus Barbatus2, Faruk Duman, Yapı Kredi Yayınları
Çocuklara yönelik kitaplar:
Nice Nine’nin Zeytini, Şafak Okdemir, Çınar Yayınları
Shaun Tan, Şakıyan Kemikler, Desen Yayınları
Suspus, David Ouimet, Çev. Seda Ersavcı,Çınar Yayınları
Metin Solmaz
Jonathan Safran Foer, Bu Bizim Havamız, Çev. Şahika Tokel, Siren Yayınları
Bizi Yeryüzüne Bağlayan Hikayeler, Bülent Şık, Doğan Kitap
Merin Sever
Benim için bu yılın “kitap olayı”, Nacide Berber ve Feryal Saygılıgil’in derlediği Feminizm kitabı. Çünkü bu kitap hakikaten tek başına bile bir külliyet ediyor, muazzam bir iş. Elbette çeşitli konulara odaklanan birçok feminist kitap yayımlanıyor-ve iyi ki yayımlanıyorlar!- ama böyle derlemelerde, kitabı okumanıza sebep olan, direkt ilgi alanınıza giren konuların yanında, bazen hiç bilmediğiniz konuların, isimlerin varlığından haberdar olursunuz. Sizi ilk çeken onlar olmamıştır kitaba, ama okuyunca “İyi ki bundan da haberim oldu!” dersiniz. Bu tarz büyük derlemelerin bence en güzel yanı da bu. Kürtaj tartışmasından edebiyatta toplumsal cinsiyete, Sabiha Sertel’den Zabel Asadur’a, Osmanlı feminizminden transfeminizme, bu kitapla anlatılan gerçekten “bizim hikâyemiz”.
Müge İplikçi
Durmuş Saatler Dükkanı, Gamze Güller, İletişim Yayınları
Onur Çalı
2020, evde daha çok vakit geçirdiğimiz bir yıl oldu belki ama işten güçten ve pandeminin yarattığı kaygı atmosferinden sıyrılıp daha çok okuyabileceğimi düşünmem bir yanılgıdan ibaret kaldı. Doğrusu, okurluk yaşamımın en verimli yıllarından biri değildi 2020. Elden geldiğinde okudum ama “yeni” kitapları çok iyi takip edebildiğim söylenemez. Düşünsenize, otuz-kırk yıl önce bir okur, o yıl Türkiye’de yayımlanan tüm yerli romanları ya da öykü kitaplarını okuyabiliyordu. Bugün yayımlanan kitap sayısı düşünüldüğünde, bizim bunu yapmamız im-kan-sız. Geriden takip etmek durumundayız. Dolayısıyla, benim bahsedeceğim kitaplardan bazıları “ilk baskısı 2020’de yapılmış” kitaplar olmayabilir. Gelmekte olan yıl, gideni aratmaz umarım.
Okunacak kitap çok, günlerimiz sayılı… Dünya işleri zor.
Sanat uzun, hayat kısa. Uçan kuşlara da bakmak lazım arada.
Öykü
Bu yıl kaybettiğimiz Kadri Öztopçu, benim geç keşfettiğim bir yazar oldu. Bu yılın başlarında, yayımlanan son kitabı Kimsenin Bilmediği İnsanlar’ı okudum. Sonra Yanlış Hikâyeler’e el attım. Okuduğum metinlerin tam manasıyla öykü olmasının keyfini çıkararak okudum. Atmosferiyle, diliyle, uzunluğu-kısalığı [daha doğrusu yoğunluğuyla] iyi öyküler yazmış Kadri Öztopçu.
Devamsız (Şengül Can), Savaş ve Doğum (Yavuzer Çetinkaya), Kendisiymiş Gibi (Tuğba Gürbüz), Patates Jazzı (İsahag Uygar Eskiciyan), Evsizler Şarkı Söyler (Gülhan Tuba Çelik) ve yıl biterken Kaçış Rampası (Halil Yörükoğlu) keyifle okuduğum öykü kitaplarından bazıları oldu.
Roman
Hüsnü Arkan’ın yeni romanı Nasreddin,13. yüzyıl Anadolu’sunda geçiyor. Tahmin edilebileceği üzere, Nasreddin Hoca (Hâce) romanın başkarakteri. Bugünümüzle benzer bir atmosferde geçiyor Nasreddin. Savaşların, göçlerin, kamu yönetimindeki yozlaşmanın, kötü yönetilmenin, zulmün ve kargaşanın ortasında kalmış bireyleri anlatıyor yazar. Romanın diline de çok emek verilmiş. Atmosfer iyi çatılmış. Ben Hüsnü Arkan’ın edebiyatını zaten takip eden biriyim ama bu romanını bilhassa tavsiye ederim. Burada Nasreddin Hoca romanın başkarakteri derken gerçeklere uygun bir Hoca profilinden söz etmiyoruz tabii. Romandaki Hâce kurgusal bir karakter nihayetinde. “Gerçek” Nasreddin Hoca’yı merak ediyorsanız Pertev Naili Boratav hocanın çalışmasına bakabilirsiniz. Aman dikkat edin, çocuklarınızla birlikte okumayın sakın!
Güzel Ölümün Öyküsü (Ayşegül Devecioğlu), Acı Portakal (Yiğit Bener), Sokağın Dili Olsa (James Baldwin), Delibo (Murat Uyurkulak), Raziye (Melih Cevdet Anday), Batık Krediler (Petros Markaris), Yürümek (Sevgi Soysal), Bir Kadının Penceresinden (Oktay Rifat), Tehdit Mektupları (Aslı Biçen), Diğerleri (Mahir Ünal Eriş), Yorklu Denizci Robinson Crusoe’nun Yaşamı ve Olağanüstü Şaşırtıcı Serüvenleri (Daniel Defoe), Tormesli Lazarillo (Anonim) ve Suat Duman’ın 1918 serisinden yayımlanan iki kitabı (Miette ve Ferda’nın iki macerası) yıl içinde severek okuduğum romanlardan bazıları.
Deneme, Günlük, Anı, Oyun, Mektup
Memet Baydur benim çok sevdiğim bir yazar. Vah bana vahlar bana ki oyunlarından bazılarını ancak bu yıl okuyabildim. Adalet Ağaoğlu ile mektuplaşmalarına, Sinema Yazıları’na, Max Aub’dan çevirdiği Örnek Suçlar’a da bu sene el attım.
Kudret Emiroğlu hocanın Gündelik Hayatımızın Tarihi de, baştan sona okumamakla birlikte, bu yıl ara ara el attığım ve her seferinde daha da meraklanarak karıştırdığım bir kitap.
Günler (Cemal Süreya), Türk’ün Ateşle İmtihanı (Halide Edib), Sanatımı Koru Ey Tarih (Hakan Güngör), Gizli Çekmece (Ahmet Oktay), Bir Defterden (Melih Cevdet Anday), Kısa Kısas Kıssası (Enis Batur), Gezi Günlüğü (Burhan Arpad), Bellek ve Başka Tuzaklar (Aykut Ertuğrul), Kül (Onat Kutlar), Tanıdıklarım (Refik Halid), Akan Zaman Duran Zaman (Melih Cevdet Anday), İçerdekiler (Melih Cevdet Anday), Anı ve Mektuplarda Melih Cevdet Anday (Hıfzı Topuz) bu yıl bu başlık altında ilgiyle okuduğum kitaplardan bazıları.
Önümüzdeki yıl ve yıllarda, ömrümüz vefa ederse, bu türdeki kitaplara daha fazla ağırlık verme niyetindeyim.
Şiir
Eskisi kadar şiir okuyamıyorum. Bu yıl biraz Oktay Rifat’ın, Melih Cevdet’in ve Ülkü Tamer’in şiirlerine bakmaya çalıştım. Ama hakkını veremedim yine. Bu yıl okuduklarım içinde bende iz bırakan şiir kitapları şunlar oldu: Giderken Öpmeseydin Keşke (Gökçenur Ç.), Taştaki Dikiş İzi (Devrim Horlu), Ñaupa (Beste Naz Karaca), Çapraz Altında (Olcay Özmen).
Oylum Yılmaz
Atmaca, Hikmet Hükümenoğlu, Can Yayınları
Lojman, Ebru Ojen, Everest Yayınları
Kum Tefrikaları, Ömür İklim Demir, Yapı Kredi Yayınları
Ömer Turan
Özellikle pandemi / karantina döneminden başlayarak bugüne kadar okuduğum 2020 çıkışlı kitaplardan en beğendiklerimi şöylece sıralayabilirim:
Sen ve Kendin, Necati Tosuner, İş Kültür
Kör Müzisyen, Vladimir Korolenko, Çev. Levent Özübek, Vakıfbank Kültür
Mahir Efendi’nin Papağanı, Arzu Alkan Ateş, Alakarga
Sokak Kızı Maggie, Stephen Crane, Çev. Nilgün Miler, İş Kültür
Sarı Odanın Esrarı Gaston Leroux, Çev. Kenan Sarıalioğlu, İş Kültür
Hu, Emel İrtem, Yitik Ülke
Pelin Buzluk
İkinci Hayat, Nurdan Gürbilek, Metis Yayınları
Frankfurt Dersleri, Ingeborg Bachmann Çev. İlknur Özdemir, Bağlam Yayıncılık
Edebiyat Dersleri, Julio Cortazar Çev. Süleyman Doğru, Everest Yayınları
Kendinin Ağacı, Seyyidhan Kömürcü, Everest Yayınları
Ve Diğer Kutsal Şeyler, Selim Bektaş , Can Yayınları
Taçlı Yazıcıoğlu
Bu yıl kendim de bir kurguyla uğraştığımdan, daha çok kurgu dışına ağırlık verdiğimi söyleyebilirim. Bunların arasında:
Kurgu dışı:
Okurken Ne Görürüz, Peter Mendelsund, Çev. Özde Duygu Gürkan, Metis Yayınları
Teknopolis, Mustafa Arslantunalı, İletişim Yayınları
Why Music Matters, David Hesmondhalgh, Wiley-Blackwell
Ben Bir Garip Döngüyüm, Douglas R. Hofstadter, Çev. İlkay A. Demir, Alfa Yayınları
Solun Melankolisi, Enzo Traverso , Çev. Elif Ersavcı İletişim Yayınları
12 Eylül 40 yıl, Tanıl Bora (Der.) İletişim Yayınları
İncirlik Üssü, Selin Bölme, İletişim Yayınları
Kurgu
Düzeltmeler, Jonathan Franzen, Çev. Emrah Serden, Sel Yayıncılık
Then Again, Diane Keaton, Fourth Estate
Paris Nocturne, Patrick Modiano, The Text Publishing Company
Ceza Kanunu 353. Madde, Tanguy Viel, Çev. Mehmet Emin Özcan İletişim Yayınları
Benim Gibi Makineler, Ian McEwan, Çev. İlknur Özdemir, YKY
Serkan Parlak
Romanda bence bu senenin en güzel olayı; önceki yılın son ayında ilk kitabıyla başlayan, eşim Ayşe Erdin Parlak’la birlikte okuduğumuz, erken kaybedip geç keşfettiğimiz Cahide Birgül’ün romanlarının Kafka Kitap tarafından yayımının sürüyor olmasıydı. Öyküde Buket Arbatlı, Erkeklere Her Şey Anlatılmaz (Sel Yayıncılık) , Çiyil Kurtuluş, Aramızda Bir Bahçe Yakınlığı (Notos Kitap) ve Öznur Yalgın, Ağırküre (Everest Yayınları) kitapları üsluplarıyla etkileyiciydi. Polisiyede Alfa Kitap etiketiyle çıkan Collini Davası (Ferdinand Von Schirach) bence bütün yerli polisiye yazarlarımızın örnek alması gereken bir kitap; temel bir mesele az, öz, yoğun, etkileyici biçimde nasıl anlatılır? Ayrıntı Yayınları, Kara Kitaplar dizisinden William Mcllvanney’nin Tuhaf İlişkiler’iyle muhteşem üçlemesi tamamlandı. 2020’ye veda ederken Melih Günaydın, Dipnot Yayınları’ndan çıkan ilk kitabı Sürgün Avı’yla siyasi polisiyeye sıkı bir giriş yaptı, umarım polisiye roman yazmaya devam eder. Alberto Barrera Tyzska’nın Kafka Kitap tarafından yayımlanan Comandante’nin Son Günleri romanını da anmak isterim. Yine bu yıl Zeynep Ergun’un Notos Kitap’tan çıkan Erkeğin Yittiği Yerde adlı feminist eleştiri başyapıtı eşliğinde yine Notos Kitap’tan çıkan İlker Karakaş’ın İnsan Korkularıyla Yaşar ve Adnan Özer’in Doğan Kitap’tan çıkan Eskiden Gelecek Güzeldi romanları bence ortak okumayı hak ediyor. Son olarak Delidolu’dan çıkan “Editör Ne İş Yapar?”adlı sektörle ilgili nefis başvuru kitabıyla 2020’ye veda ediyoruz..
Şule Tüzül
Aslında ben kitapları değil de kitaplar beni seçiyor. Bu her zaman böyle oldu. Dolayısıyla yeni çıkan kitaplar raflarda okunmayı beklerken geçen yıllardan kitaplar “beni oku” diye karşıma çıkıverirler hep. Bazıları ikinci üçüncü kez kendilerini okutmayı başarır. Dolayısıyla bu yıl yayımlanan değil de bu yıl okuyup da kendini beğeni listemin üst sıralarına çıkaran kitapları sizinle paylaşmalıyım, biraz da kabarık bir liste oldu ama ne yapalım, aksi halde kitaplara haksızlık etmiş olacaktım. Herkese keyifli bir yıl dilerim.
Ölümsüzlük, Milan Kundera, Çev. Aysel Bora, Can Yayınları
Son Kuşlar, Sait Faik Abasıyanık, İş Bankası Kültür Yayınları
Çavdar Tarlasında Çocuklar, J.D. Salinger, Çev. Birhan Kesin, Yapı Kredi Yayınları
İki Şehrin Hikayesi, Charles Dickens, Çev. Meryem Arvas, Can Yayınları
Yarınki Yüzün, Javier Marias, Çev. Roza Hakman, Metis Yayınları
Martin Eden, Jack London, Çev. Erhun Yücesoy, Can Yayınları
Uyumsuza Notlar, Jehan Barbur, Doğan Kitap
Alayına İsyan, Mine Söğüt, Can Yayınları
Ya Hiç Karşılaşmasaydık, Tuğçe Isıyel, Doğan Kitap
Cemal ve Soysuzluk, Işıl Aydın, Klaros Yayıncılık
Kesekli Tarla, Figen Şakacı, İletişim Yayınları
İki Kale Arasında, Aytaç Togay,
edebiyathaber.net (31 Aralık 2020)
