Günışığı Kitaplığı tarafından dördüncüsü düzenlenen edebiyat yayıncılığı ve çocuk ve gençlik edebiyatı konferansı Zeynep Cemali Edebiyat Günü 18 Ekim’de, Kadir Has Üniversitesi’nde yapıldı. Yayıncılık ve edebiyat dünyasından 300’ü aşkın katılımcıyla gerçekleşen konferans, birçok önemli ismi ağırladı.
Konferansı izleyenler arasında Necati Tosuner, Müge İplikçi, Gülten Dayıoğlu, Behiç Ak, Adnan Binyazar, Gaye Boralıoğlu, Osman Şahin, Hacer Kılcıoğlu gibi edebiyatın usta isimlerinin yanı sıra yayıncılar, sanatçılar, akademisyenler, kütüphaneciler ve eğitimciler vardı. Sunuculuğunu, çocuk edebiyatının sevilen kalemi Aslı Der’in üstlendiği konferans 6, 7, 8. sınıf öğrencileri için yurt çapında düzenlenen Zeynep Cemali Öykü Yarışması 2014’ün Ödül Töreni’yle sonlandı. Katılımcıların konferans fuayesinde kurulan “Benim İçin Edebiyat” köşesinde gün boyunca çektirdiği fotoğraflar, sosyal medyada renkli paylaşımlara neden oldu.
Çağdaş çocuk edebiyatımıza ödüllü kitaplar armağan eden, fantastik eserleriyle sevilen usta yazar Nazlı Eray, konferansın açılış konuşmasında, edebiyat macerasının nasıl başladığını anlattı. Hayatın anestezisinin henüz ulaşmamış ve algıları çok güçlü olduğu için çocuklarla gençlere yazmanın mutluluk verici olduğunu, onlara yazarken adeta altın yollardan geçtiğini ifade etti.
Konferansın unutulmayacak kapanış konuşmasını genç şairlerin kılavuzu, usta dergici, editör, şair Enver Ercan yaptı. Şairlik macerasını esprili bir dille anlatan Ercan, Cemal Süreya’dan Ece Ayhan’a birçok şairle anılarını katılımcılarla paylaştı. Editörün görevlerinden birinin de edebiyata yeni yazarlar kazandırmak olduğunu belirten Ercan, genç yazarların ve editörlerin edebiyat yolculuğuna ışık tuttu.
Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı, yayıncı, eleştirmen, şair Metin Celâl, yayıncılığımızı etkileyen önemli güncel konuları, teknolojik ve yasal gelişmeleri değerlendirdi. Devletin edebiyatı teşvik etmesinin önemli bir konu olduğunu belirtirken, teşviklere ilişkin eleştirilerin yıkıcı değil, olumlu yönde kullanılması gerektiğini vurguladı. Her kapanan yayınevinin, özellikle bağımsız yayınevlerinin azalmasının tekelleşmenin önünü açtığını anlattı.
Kültür sanat gazeteciliğinin önemli isimlerinden Gülenay Börekçi ile edebiyat alanındaki yazılarıyla tanınan editör Halil Türkden’in söyleşisinde geleneksel medya ve yeni medyanın birbirinden ayrılan yönlerinden yeni medyanın sunduğu olanaklara dek pek çok güncel konu tartışıldı. Yeni medyada fotoğraf, video, link verme gibi çoklu araçlar kullanabildiğini ifade eden Börekçi, Egoist Okur’un içeriğini oluştururken kullandığı özgürlük alanlarını ve okurlarıyla iletişiminin nasıl farklılaştığını anlattı. İki konuşmacı, geleneksel ve yeni medyanın birbirini olumsuz yönde eleştirerek değil, kendine özgü işlevlerini yerine getirerek varolmaya devam edebileceği konusunda fikir birliğine vardı.
Ülkemizin özgün desen dilleriyle öne çıkan ve sevilen üç sanatçısı, Feridun Oral, Huban Korman ve Sadi Güran’ın katıldığı “Kitap Tasarımı ve İllüstrasyon Paneli”ni, Günışığı Kitaplığı Yayın Yönetmeni Müren Beykan yönetti. Çocuk kitaplarında tasarımın ve illüstrasyonun işlevinin tartışıldığı panelde, usta illüstratörler kendi çalışma tarzlarını ve yoğunlaştıkları temaları paylaşırken, kitabın bir ürün olarak piyasada nasıl konumlandığı üzerine konuştular. Kitap resimleme ve tasarımında, yazar, editör, tasarımcı ve illüstratör iletişimiyle işbirliğinin püf noktaları irdelenirken, kitapta metin-desen ahengi, resimlemede dijital teknikler, tektipleşme tehlikesi gibi birçok önemli konuya da değinildi.
Günışığı Kitaplığı Genel Yayın Yönetmeni ve yazar Mine Soysal, eğitimde edebiyat sansürü üzerine yaptığı konuşmasında, sansürün en hızlı etkisinin halkı edebiyattan uzaklaştırmak olduğunu belirtti. Topluma bulaşan otosansürün tehlikeli boyutlarına çarpıcı örnekler veren Soysal, edebiyatın dünyanın bellek kulesi olduğunu hatırlattı. Soysal sözlerini bitirirken, kalınlığına dikkat çektiği, Türkiye Yayıncılar Birliği’nin Türkiye’de Yayımlama Mücadelesinin Yirmi Yılı 1994-2014 adlı kitabın yirmi yıl sonra yeniden basılmamasını diledi.
Araştırmacı, yazar Ayfer Gürdal Ünal, çocuk ve gençlik edebiyatının Nobel’i sayılan Hans Christian Andersen Ödülleri’nin jürisinde yer alma deneyimini paylaştı. Ünal, konuşmasında çocuğa birey olarak saygının bir devlet politikası olması gerektiğini vurguladı. Uluslararası Çocuk Kitapları Kurulu (IBBY) 36. Kongresi’nin 2018’de İstanbul’da yapılacağını duyuran Ünal, kongrenin büyük önemine değindi ve eğitimcileri, kongrede bildirileri sunulacak projeler arasına girmek için proje üretmeye ve yaratmaya davet etti.
Eleştirmen, editör, yazar Feridun Andaç konuşmasına, yayınevlerinin yakın geçmişte kat ettiği yoldan söz ederek başladı. Editörlüğün, bir yayınevinin omurgası olduğunu vurgulayan Andaç, editörün yazarla yapıt arasındaki görünmeyen onarıcı olduğunu ve editörlük görmemiş bir kitabın aksayacağını, eksik kalacağını ifade etti.
Dördüncü Zeynep Cemali Edebiyat Günü, Zeynep Cemali Öykü Yarışması 2014 Ödül Töreni’yle sona erdi. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yurt çapında duyurulan yarışmanın Proje Başkanı, Günışığı Kitaplığı Yayın Yönetmeni Müren Beykan, 2014 sonuçlarını değerlendirdiği konuşmasında, kız öğrencilerin fantastik ve özgür öykülerinin sevindirici olduğunu ve üç yıldır beşte bir oranındaki erkek öğrenci katılımının dördüncü yılda üçte bire yükseldiğine dikkat çekti. Beykan ayrıca yarışmaya gönderilen öykülerde savaşların ve sığınmacıların, sağlık sistemindeki sorunların yer aldığını belirtti. Konferansın sonundaki Ödül Töreni’nde, Enver Ercan, birinci Deniz Angın’a; Mavisel Yener, ikinci Sıla Hatipoğulları’na; Adnan Binyazar, üçüncü Delfin Tuna’ya ödüllerini verdi. Seçici Kurul Özel Ödülleri’nin sahiplerinden Çağla İdil Ata ödülünü Nazlı Eray’ın; Ceren Nisanur Atış ise Leyla Ruhan Okyay’ın elinden aldı. Konferans, Ödül Töreni’nin ardından yapılan kokteylle sona erdi.
edebiyathaber.net (21 Ekim 2014)
