Etkili iletişim kurmak, günümüzün en büyük sorunlarından biridir. Ebeveynler ve çocuklar arasındaki “kuşak farkı” dediğimiz makas her geçen gün açılıyor. Bir de üzerine günümüz teknoloji çocuklarının (Yalvaç Ural’ın deyişiyle Başparmak çocuklar) yazışmalarda kullandıkları değişik dili eklediğimizde anlaşmak, iletişim kurmak tam bir arapsaçı oluyor. Çözün çözebilirseniz!

Kişiler arası etkili iletişim için dilimizi de doğru ve kurallarına uygun olarak kullanmalıyız. Aksi takdirde “Mıstık, seni anlamıyoruz” adlı kitaptaki gibi bir durumla karşı karşıya kalırız.

“Mıstık, seni anlamıyoruz” Tülin Kozikoğlu’nun yazdığı, Uğur Altan’ın resimlediği, İletişim Yayınları’nın çocuklarla buluşturduğu ve noktalama işaretlerinin önemine vurgu yapan kitabın adı.

Mıstık, yazı yazmayı çok seven ve yazmayı öğrendikten sonra her türlü kâğıda yazan bir çocuk. Düz beyaz kâğıtlara da, çizgili kâğıtlara da, peçetelere, kâğıt mendillere, alışveriş fişlerinin arkasına ve hatta tuvalet kâğıtlarına bile… Yalnız bir sorun vardı. Hiç kimse Mıstık’ın ne yazdığını anlamıyordu. Nedenine gelince; Mıstık, noktalama işaretlerini bilmiyor ve kullanmıyordu. Bu durum onu çok eğlendirse de yazdıklarını okuyanlar için aynı durum söz konusu değildi. Mıstık, dur durak bilmeden yazadursun, yazılarının içine davetsiz konuklar gelmişti. İşte, burada yazarın keyifli kalemi giriyor devreye. Ve eğlenceli bir şekilde noktalama işaretlerinin görevlerini anlatıyor hem Mıstık’a hem okura. İşte birkaç örnek:

“… Çünkü Nokta, böyle bir şeydir; ara ara karşımıza çıkar ve bize ‘Dur’ der. Böylece bir cümleyi bitirip dinlenmememizi, dinlendikten sonra yeni cümleye başlamamızı sağlar. Nasıl yemek yerken her lokmayı çiğner, bitirir, yutarız ve ardından bir sonraki lokmayı alırız, işte Nokta da her cümleyi ayrı bir lokma gibi bitirmemizi ve sonra yeni cümleye başlamamızı sağlar. Yoksa lokmalar da cümleler de birbirine karışır. Ne yemenin ne de konuşmanın tadı kalır.”

Nokta Mıstık’ı durdurmuşken yazar anlatmaya devam ediyor noktalama işaretlerini. Virgül, Noktalı Virgül, Tırnak İşareti, Ünlem, Üç Nokta, İki Nokta, Soru İşareti, Parantez, Kesme İşareti Mıstık’ın yazılarının ve kitabın diğer konukları.

Tülin Kozikoğlu çok ilginç ve bir o kadar da güzel örneklemeler yapmış anlatılarında. İşte onlardan biri de Noktalı Virgül. “Nokta ile Virgül buluşunca, ‘Kim kimden üstün?’ diye yarışmaya başlıyorlar sanmayın. Tam tersine, Nokta Virgül’ün üstüne yerleşti. İki eski dost güçlerini birleştirdi. İkisi bir araya gelince Noktalı Virgül olurlar ve tek başlarına halledemedikleri birçok sorunu birlikte çözerler. Çünkü Noktalı Virgül böyle bir şeydir; cümlemizi henüz Nokta ile bitirmek istemediğimizde ama Virgül’ün kısa yavaşlatmaları da bize yetmediğinde, Noktalı Virgül imdadımıza yetişir. Virgülleri hafta sonlarına benzetirsek, Noktalı Virgül de yarıyıl tatili olurdu herhalde. Yaz tatilinin habercisi ise Nokta elbette!”

Okuma-yazma sürecinin başındaki çocuklar için Noktalama İşaretleri’nin karmaşık bir konu olduğunu, öğretme sürecinde eğitimci arkadaşlarımızın dikkat çeken çeşitli videolardan, şarkılardan yararlandığını biliyorum. Bunlarla birlikte Kozikoğlu’nun bu kitabından da yararlanabilirler bundan sonra, diye düşünüyorum. Tabi sözüm sadece okul içi çalışmalara ve eğitimcilere değil. Okul dışı çalışmalarda çocuklarını desteklemek isteyen ebeveynler de bu kitaptan yararlanabilirler/ yararlanmalıdırlar. Böylece çocuklar eğlenirken öğrenecektirler.

Şimdi, dönersek en başa… Etkili iletişim için dili doğru kullanmalıyız. Dili doğru kullanmak için de noktalama işaretlerine ve kullanım yerlerine hâkim olmalıyız demiştim. Aksi takdirde durumumuz “Mıstık, seni anlamıyoruz”dan ibaret olacaktır.

Mehmet Özçataloğlu – edebiyathaber.net (8 Ağustos 2016)