UNESCO Dünya Miras Listesi’ne giren sayılı prehistorik merkezden biri olan Çatalhöyük’te 2016 senesinde kazı ekibi, Kuzey ve Güney Alanı’nda gerçekleştirdiği çalışmalarla Çatalhöyük’ün en erken yapılarını ortaya çıkarmaya biraz daha yaklaştı.
Hedef, en erken yapılara ulaşmak
Çatalhöyük Kazı Başkanı Prof. Dr Ian Hodder, Çatalhöyük’te 1999 yılında Doğu Höyük’ün en alt katmanına ulaştıklarını ancak en erken yapıları bulamadıklarını hatırlatırken, kazı sezonu hakkında şu değerlendirmede bulundu:
“Doğu Höyük’te 1999 yılında yaptığımız çalışmalarda evler yerine çöp alanları ve ağıllar bulmuştuk. Geçtiğimiz sene en alt katmana ve en erken yapılara ulaşma hedefiyle 12 kazıcı, 15 laboratuvar ve destek uzmanından oluşan bir çekirdek ekiple çalışmalarımızı yürüttük. Ancak kazı sezonunun kısa sürmesinden dolayı kazıları 2017’de sürdürme kararı aldık. 2016 kazı sezonunda yine ilginç buluntular elde ettik. Doğu Höyük üzerinde iki kadın figürini bulduk. Yaptığımız değerlendirmede bunların toplumda prestij elde etmiş ve saygınlığı olan kadınlara ait olduğu sonucunu elde ettik. 2016’da Güney Alanı’nda en alt katmana ulaşmak amacıyla çalışmalarımız devam etti. 2017 yılında gerçekleştireceğimiz çalışmalarla da Çatalhöyük’ün en erken yapılarını ortaya çıkaracağımıza inanıyorum.”
2016 yılı buluntuları
Çatalhöyük’te 2016 yılında kazı bağlantı alanında bir topuz başı, şu ana kadar görülen en yüksek kalitede dört çift yüzlü obsidyen ok, Kuzey Alanı’nda kemik ve seramik objeler, Güney Alanı’nda ise çok sayıda gömü bulundu. Bina 1 olarak adlandırılan bölgede ise iki adet çakmaktaşı hançer ve bir deniz kabuğunun da içinde bulunduğu, bu güne kadar ele geçirilen en değerli gömüye ulaşıldı. Çok detaylı bir çalışma yürütülen Kuzey Alanı’nda Bina 132 bölgesinin dışında ise aktivite alanları, ateş yerleri ve çalışma alanları en ince detaylarına kadar belirlendi. Dış mekanların nasıl kullanıldığına dair bilgiler elde edildi.
Çatalhöyük dijitalleşiyor
2016’da ayrıca Çatalhöyük’ün geniş kitlelerce bilinmesi amacıyla sosyal medyada da çalışmalar başlatıldı. Çatalhöyük ziyaretçileri için bir mobil uygulama geliştiriliyor. Ayrıca alanla ilgili video oyun dizayn ediliyor.
Çatalhöyük Sergisi 21Haziran’da başlıyor
Çatalhöyük’ün son kazı sezonuna özel olarak ayrıca bu sene 21 Haziran 2017’de Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi’nde (ANAMED) bir sergi düzenlenecek. UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Çatalhöyük’ün hiç bilinmeyen tarafları, , 25 yıl boyunca kazıların nasıl yapıldığına dair detayları güncel ve interaktif sergileme teknikleriyle ziyaretçilere aktarılacak. Çatalhöyük’ü bilinir kılan arkeologların verilere nasıl ulaştığı ve laboratuvarlardaki merak uyandıran bilimsel analizler deneyime dayalı sergileme yöntemleriyle ziyaretçilere sunulacak. Sergide, her bir katılımcıya M.Ö. 9000 yılına tarihlenen Çatalhöyük’teki kazı çalışmalarında adeta bir araştırmacı olma olanağı sağlamak amaçlanıyor.
edebiyathaber.net (12 Nisan 2017)