Türk edebiyatının en üretken kalemlerinden Canan Tan mesleğinin 25. Yılını geride bıraktığı şu günlerde okurlarının karşısına iki yeni kitapla çıkıyor. “Önce Sen Vardın” ismini verdiği öykü seçkisi ve “Benim Adım Can, Kedimin Adı Cancan” isimli çocuk kitabı…
Ankara doğumlu Tan, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi mezunuyken edebiyata yönelmesini bir röportajında şöyle anlatıyor; “Hep sorarlar bana, ‘Eczacı iken, nasıl edebiyatçı oldunuz?’ diye. ‘Edebiyatçı iken nasıl eczacı oldunuz?’ daha doğru bir soru aslında. Çünkü, eczacı olmadan çok önce başlamıştı yazın hayatım”. Bol ödüllü bir yazar olan Canan Tan lise yıllarında, Hisar Dergisi’nin düzenlediği şiir yarışmasında birincilik almasıyla içindeki edebiyat sevgisi durdurulamaz oluyor.
Çeyrek asrı devirmiş bir yazar olmanın ustalığını yansıttığı öykü kitabı “Önce Sen Vardın” okumaya başladığınız andan itibaren eskiden tanıdığınız ve özlediğiniz duyguları, durumları ya da kişileri çağrıştırmaya başlıyor size. Kimi zaman aşık bir adam, kimi zaman huysuz bir ihtiyar, kimi zaman pişman bir kadın ile karşılaşıyorsunuz. Öyle ki bu karakterlerin çoğunu da tanıdığınızı biliyorsunuz. Evet biliyorsunuz diyorum çünkü öyküler o kadar gerçek ki! Bu hissi yaşatırken dilinin kendine has tavrı ve sadeliği ile kitabı nasıl bitirdiğinizi anlayamıyorsunuz. Mesela “Enginde Yavaş Yavaş” hikâyesindeki Lütfiye Hanım… O kadar iyi biliyorsunuz ki Lütfiye Hanım’ı, eşyalar ile vedalaşamadığını, yaşlılığın etkisiyle verdiği tepkileri… Ve onun ağzından dinlediğinizde duygularına hak veriyorsunuz. Hatta insan yaş aldığında kendisinin de böyle olup olmayacağını düşünmeden edemiyor.
Hele “Sızı”… Tam anlamıyla içinizi sızlatıyor. Yetişemediğiniz her şeyi aklınıza getiriyor.
Yazarın, 1999 yılında 10. Orhon Murat Arıburnu Uzun Metrajlı Film Öyküsü Birincilik Ödülü’nü alan “Akrep” hikayesi de kitabının içinde yer alıyor. Köylü kızı Zeyno’nun hikayesi. Zeyno ne derdini anlatabiliyor ne karşı çıkabiliyor dayatılan hayatına. Çok uzaklardan duyduğumuz, gazetelerden okuduğumuz hiç tanımadığımız kadınlara göz yaşı döktüğümüz hikayelerden Zeyno’nun hikayesi. Ne yardım edebiliyoruz ne yetişebiliyoruz.
Önce Sen Vardın’ı okurken gerçekten bir yerlerde yaşanmış olan hikayeler ile karşılaşıyorsunuz. Hepsinin ilk paragrafı sizi anında içine çekiyor. Birini bitirip diğerinin başlığını okuduğunuz zaman bitirmeden bırakamıyorsunuz tüm hikayeyi. Hüzünlü hikayeler, kaçırılan aşklar, kaçırılan sohbetler, yaşanmış ve yaşanmamış her şey hepimizin başından geçen hepimizin duyduğu bildiği hikayeleri yeniden hatırlatıyor bize.
“Benim adım Can kedimin Cancan” ise bir çocuk kitabı. İsminden de anlaşılacağı kedi sahibi olanların hiç yabancı olmadığı durumları anlatan kitap, çocuklar için harika bir seçim. Kedi sahibi olmayanları da özendirecek cinsten. Küçük bir çocuğun ağzından anlatılan hikaye yine bire bir gerçekçiliği yansıtıyor. İçiresinde çizim değil gerçek anılar kullanılmış. Çocukları karmaşık teknoloji dünyasından çıkarıp hayvanların dünyasına alabileceğiniz sıcacık bir kitap.
Rüya Ardıhan – edebiyathaber.net (13 Eylül 2021)