Tanpınar imzalı kitabı almak isteyenler 14 Ekim’deki online müzayedeyi bekliyor

Yeni Şafak’tan Ruveyda Okumuş’un haberine göre, edebiyat sevenler üçüncü kez müzayedede buluşuyor. Bu defa Ahmet Hamdi Tanpınar’dan imzalı kitap, Rıza Tevfik’in torununa yazdığı kartpostal, Mehmet Akif’in el yazısı ve bir beyiti var. Ayrıca Halide Edip’in, Tevfik Fikret’in fotoğrafları da müzayedede satışta.

İmzalı kitaplar, bir koleksiyon malzemesi olmanın ötesinde anlamlar taşımakta. Edebiyat ve tarih araştırmacıları için bir yazarın yetiştiği çevreyi tespit etmek, ortaya koyduğu eserleri tanımak açısından birinci dereceden öneme sahip. İşte imzalı kitaplar tam da bu boşluğu doldurabilecek niteliklere sahip. Öyle ki, bir yazarın kitabını yakın bir dost veya akrabasına yahut bir meslektaşına samimi bir ithafla imzalaması kişiler arasındaki ilişkiyi de ortaya çıkarmakta.

Ne var ki herhangi bir yazarın imzaladığı kitapları toplayıp bir araya getirmek zannedildiği kadar kolay değil. Bu tür kitapların çok az bir kısmına kütüphanelerden erişebilmek mümkün. Bu kısıtlı erişim imkânı da o yazarın kültürel, sosyal ve edebî çevresini göstermekten uzak. Eğer şansınız yaver gider de imzalı kitapları büyük oranda bir araya getirilmiş bir yazarla karşılaşırsanız, çoğu zaman gölgede kalan o yazarın bireysel hayatına erişebilmek için bir ipucu yakalamış olursunuz. Tam da bu noktada müzayedeler imdadımıza yetişmekte. Günümüzde pandeminin de etkisiyle çoğu zaman dijital ortama taşınan müzayedelerde söz etmiş olduğumuz yazarlar arasındaki ilişkiler ağını çözmek mümkün olabilmekte.

İSTANBUL MÜZAYEDE’DEN ANILAR VE İMZALAR III

İstanbul Müzayede’nin 14 Ekim’de sona erecek müzayedesini bu gözle incelemekte yarar var. İstanbul Müzayede tarafından daha önce iki defa “Anılar ve İmzalar” isimli mezatlar düzenlendi.

Ahmet Hamdi Tanpınar’dan Saatleri Ayarlama Enstitüsü isimli eseri Tahir Alangu’ya imzalı ve ithaflı

Abdülhak Şinasi Hisar’dan Tahir Alangu’ya imza ve ithaflı Kemal’e Veda isimli eseri

Birbirinden ilginç ve değerli imzalı kitap, el yazması, kartpostal, belge, fotoğraf ve efemeraları bir araya getiren “Anılar ve İmzalar” müzayedesinin üçüncüsü de edebiyat ve sanat severlerin ilgisine sunuldu. 14 Ekim saat 21:00’a kadar internet üzerinden pey verilebilecek olan müzayede için aynı akşam 21:02 itibariyle canlı mezat yapılacak.

Nahit Sırrı Örik’ten Tahir Alangu’ya imzalı ve ithaflı

Peki, bu müzayedede ne tür eserler sanatseverler ve koleksiyonerlerin karşısına çıkarılmakta? Daha önceki müzayedelerden farklı olarak burada imzalı kitapların önemli bir kısmı, Ömer Seyfettin biyografisi ile tanıdığımız (May yayınları, 1968) edebiyat tarihçisi Tahir Alangu’ya (1915-1973) ithafla ülkemizin önde gelen edebiyatçıları tarafından imzalanmış. Bu koleksiyon her şeyden önce yukarıda bahsettiğim edebî çevreyi Tahir Alangu etrafında oluşturma imkânı sunmakta. Müzayedede satışa sunulan eserlerin bazılarında Tahir Alangu’ya son derece samimi ithaflar, bazen bir hoca öğrenci ilişkisini hatırlatan hitaplar, kimi zaman da saygı ihtiva eden ifadeler görmek mümkün.

Örneğin Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Çok iyi ve aziz dost Tahir Alangu’ya” ithafıyla imzaladığı Saatleri Ayarlama Enstitüsü (1961) kitabı, Yaşar Kemal ve Orhan Kemal’in “Tahir Alangu’ya sevgilerimle” şeklinde imzaladıkları kitapları, Abdülhak Şinasi Hisar’ın “Aziz hatıralarına müteşekkir olduğum dostum aziz muharrir Tahir Alangu’ya” hitabıyla imzaladığı Yahya Kemal’e Veda (1959) isimli eseri ile “Dostum Tahir Alangu, acaba Fehim Bey ve bize ne dersiniz” sözleriyle imzaladığı Fehim Bey ve Biz (1942) eserini bu çerçevede göstermek mümkün.

RIZA TEVFİK’TEN TORUNUNA MEKTUP

Müzayedede Rıza Tevfik gibi ilginç bazı isimlerin imzaları da bulunmakta. Filozof olarak bilinen ve Bölükbaşı soyadını alan Rıza Tevfik’in torunu Rıza’ya gönderdiği bir kartpostal mektup kayda değer. Ön yüzündeki görsele “bizim evimiz” diye işaretlediği kartpostalın arkasında gayet güzel bir el yazısıyla kaleme aldığı şu ifadeler yer almakta:

“Cuma, 19 Teşrinisani [Ocak] 1940

Sevgili oğlum Rıza,

Dün dayın Nazif Bey’den bir mektup aldım, sana 25 lira da benim tarafımdan göndermiş olduğunu yazmıştı. Zengin olsaydık daha ziyade gönderebilirdik, fakat değiliz. Senin eline her zaman bu kadar para geçmez, onun için ben sana bir nasihat vermek isterim ki hatırında kasın. Bu parayı sakla, harcetme. Bak, henüz oturacak bir evimiz yok. Sonra belki bir mühim vakitte lazım olur da para bulamazsınız. Hem şimdi bütün dünya harp içinde yanıp yıkılıyor Yarın ne olacağını kimse bilemiyor. En zengin adamlar birdenbire fakir düşüyor. Halbuki biz ve siz zaten fukara adamlarız. Derslerine eyi çalış, basit yaşamağa alış, inşallah para kazanmaya başlarsan, en evvel para toplarsın da annene bir güzel ev yaptırırsın. Bunu şimdiden aklında tut oğlum. Anne anne ve ben derslerine çalıştığına pek memnun olduk; gözlerinden öperiz oğlum.

Büyük baba Rıza Tevfik.”

Rıza Tevfik’in torununa gönderdiği bu kartta yer alan ve tutumlu olması konusundaki tavsiyeleri herhalde bugün de geçerliliğini korumakta.

Mehmet Akif’in imzası

Müzayedede dikkat çekici bir değer ürün de Mehmet Akif imzalı bir doküman. Bu belgede Akif, anteti silinmeye yüz tutmuş bir kâğıda “Hafız Yunus” başlığı atarak önce bir dörtlük yazmış altında da birtakım açıklamalar kaleme alarak imzalamıştır. Dörtlüğün son iki satırı, beyit şeklinde Sırat-ı Müstakim mecmuasında da yayımlanmıştır. Mecmuada yayımlanmadan önce müsvedde çalışmasını hatırlatan ve tarihsiz olan bu belgedeki dörtlüğün son iki satırı şu şekilde:

“İki hasiyyet eder batıl ü hakkı temyiz
Biri tedkik-i haberdir biri tamik-i nazar”

Müzayededeki belgede bu beyti Mehmet Akif şöyle açıklıyor: “Eğriyi doğruyu iki hasiyyet [özellik] pâk eder. Biri sonradan gelen kelamı düşünmek diğeri tamik-i nazardır, yani derin bakmak demektir.”

Ancak burada “hasiyyet” kelimesinin Arap alfabesinde noktalı h harfi ile yazılması gerekirken Mehmet Akif gibi dile vakıf birisinin bu kelimeyi noktasız harfle hem de iki defa yazmış olması şaşırtıcı.

Tevfik Fikret ve oğlu Haluk, Mehmet Rauf, Hüseyin Cahit aynı karede

Mehmet Rauf’un defterleri ve eserleri

Son olarak Mehmed Rauf’un müzayedede satışa çıkarılan hikâye ve tiyatro eserlerini ihtiva eden 27 adet deftere de değinmek isterim. Mehmed Rauf’un muhtemelen yayımlanmamış bazı eserleri, müsveddeleri ve karalamalarının da yer aldığı bu defterler hiç şüphe yok ki son dönem edebiyat tarihi araştırmaları açısından çok kıymetli. Müzayedede ayrıca Yahya Kemal imzalı bir şiir, Besim Ömer imzalı mektup; Orhan Veli, Oğuz Atay, Cemal Süreyya, Yusuf Atılgan, Atilla İlhan, Edip Cansever, Necip Fazıl Kısakürek, Kemal Tahir, Reşad Ekrem Koçu, Nahit Sırrı Örik, Ahmet Kabaklı, Halid Ziya, Ahmet Haşim imzalı kitaplar, Behçet Necatigil’in Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü eserini hazırlarken derlediği çalışmalardan bir lot, Peyami Safa’nın daktiloyla ve el yazısıyla yazılı ve imzalı 29 Ekim 1959 tarihli dava metni, Namık Kemal’in kendi el yazısıyla bir şiiri ile Celaleddin Harzemşah isimli kitabı, Tevfik Fikret oğlu Haluk, Mehmet Rauf ve Hüseyin Cahit’in aynı karede yer aldığı bir fotoğraf, Halide Edip’in imzalı fotoğrafı, Ara Güler’in objektifinden edebiyat ve sanat dünyasına mensup isimlerin fotoğrafları başta olmak üzere daha birçok sanat değeri taşıyan eser yeni sahiplerini bekliyor.