Gazete Duvar’ın DHA’ya dayandırdığı habere göre filolog, arkeolog ve çevirmen Azra Erhat’ın Üsküdar Bülbülderesi Mezarlığı’ndaki kabri tahrip edildi. Lahit kapağı yerinden sökülen mezarın üstündeki kuş figürü paramparça edildi. Mezar 2020 yılında da kimliği belirsiz kişiler tarafından tahrip edilmişti. 

Seramikten kuş figürünün parçalarının mezarın bir kenarına atıldığı, mermerlerin bazı bölümlerinin ise parçalandığı görüldü. Lahit mezarın kırılan kapağının yerine geçici olarak birkaç parça taş konuldu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları ekipleri tahrip edilen mezarla ilgili çalışma başlattı. Mezarda bulunan Füreya Koral’a ait seramik kuş figürü atölyeye götürüldü. Kuş figürünün 15-20 gün sürecek bir çalışmayla onarılacağı belirtildi. Mezardaki onarım çalışmalarına da kısa süre sonra başlanacağı aktarıldı. 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Projeler Müdürlüğü Müdür Yardımcısı İrem Bülbül tahribata ilişkin konuşarak, “Detayları henüz bilmiyoruz ama takibini yapmaktayız, gerekli şikayetlerde bulunduk. Kim ya da kimler tarafından yaptırıldığına dair araştırma devam ediyor. Bu konunun takipçisi olacağız” ifadelerini kullandı.

Azra Erhat’ın mezarının üzerindeki seramik kuşlar, Türkiye’nin ilk kadın seramik sanatçısı Füreya Koral’a ait. Füreya Koral’ın başlıca eserleri şöyle sıralanıyor: Marmara Oteli lobisinde duvar panosu (1960), Ankara Ulus Çarşısı’nda duvar panoları (1962), Ankara Tam Sigorta Binası’nda duvar panoları (1969) , Manifaturacılar Çarşısı’nda duvar panosu (1969) ve Divan Pastanesi duvar panosu (Taksim).

Azra Erat kimdir?

Azra Erhat 6 Haziran 1915’te İstanbul’da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Belçika’da yaptı. 1939’da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ni bitirdi; Klasik Filoloji Bölümü’nde asistan olarak göreve başladı. 1946’da doçent oldu. 1948’de aynı fakültedeki öğretim üyeleri Pertev Naili Boratav, Behice Boran, Adnan Cemgil, Niyazi Berkes’le birlikte, sol görüşlü olduğu gerekçesiyle üniversiteden uzaklaştırıldı.

1949-1950 arasında Yeni İstanbul ve Vatan gazetelerinde çalıştı. Daha sonra Milletlerarası Çalışma Bürosu’nda kütüphanecilik yaptı. Yunan klasiklerinden yaptığı çevirilerle tanınan Azra Erhat’ın ilk çevirileri Tercüme dergisinde çıktı. A. Kadir’le birlikte Homeros’un İlyada destanından yaptığı çevirinin birinci cildi 1959’da Habib Törehan Bilim Ödülü’nü, üçüncü cildi 1961’de Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü’nü aldı.

İlyada’nın tam çevirisi 1967’de, Odysseia 1970’te yayımlandı. Sabahattin Eyüboğlu’yla birlikte çevirdiği Hesiodos’un Theogania ve İşler ve Günler adlı yapıtlarıyla Hesiodos üzerine araştırma, 1977’de Hesiodos, Eseri ve Kaynakları adıyla basıldı. Sophokles, Aristophanes gibi yazarların yapıtlarını Türkçeye kazandırdı.

Yeni Ufuklar dergisinin yazarlarından biri olan Erhat, bu dergi çevresinde gelişen hümanizm anlayışının öncüleri arasında yer aldı. Batı uygarlığının kökenini ve Anadolu’ya dayandıran ve Anadolu kültürlerini bir bütün olarak gören Halikarnas Balıkçısı’yla aynı görüşleri paylaştı. Kültür tarihi yorumunu, bir grup aydınla birlikte başlattığı “Mavi Yolculuk”larla ve Mavi Anadolu (1960), Mavi Yolculuk (1962) adlarıyla yayımladığı gezi yazılarıyla yaygınlaştırmaya çalıştı.

Denemelerinin bir bölümünü İşte İnsan-Ecce Homo (1969) ile Sevgi Yönetimi (1978) adlı kitaplarda topladı. Kendi alanının önemli kaynak kitaplarından biri olan Mitoloji Sözlüğü’nü (1972), Mektuplarla Halikarnas Balıkçısı (1976) ve Troya Masalları (1981) adlı çocuk kitabı izledi. 1983’te adına, Yazko Çeviri Dergisi tarafından çeviri ödülü kondu.

Azra Erhat, 6 Eylül 1982’de İstanbul’da öldü.

Azra Erhat Eserleri

• Mavi Anadolu (1960)
• Mavi Yolculuk (1962)
• İşte İnsan-Ecce Homo (1969) (Çeviri)
• Sevgi Yönetimi (1978)
• Mitoloji Sözlüğü (Remzi Yayınevi, 1972)
• Mektuplarla Halikarnas Balıkçısı (1976)
• Troya Masalları (1981)
• Karya’dan Pamfilya’ya Mavi Yolculuk (1979)
• Homeros – Gül ile söyleşi (İş Bankası Kültür Yayınları)
• Hesiodos, Eserleri ve Kaynakları (1977); Sabahattin Eyüboğlu ile birlikte (Çeviri)
• İlyada (1967) A. Kadir ile birlikte (Çeviri)
• Odysseia (1970) A. Kadir ile birlikte (Çeviri)

kaynak: GazeteDuvaR (19 Ocak 2022)