Dostoyevski’nin ziyaretçisi |  Aytekin Yılmaz

Dostoyevski’ye 1849 da hapis cezası verildikten sonra, Sibirya’daki Omsk kalesine sürüldü. Dört yıl bu kalede mahpus kaldı. Ailesinden kimseler ziyaretine gidemediği gibi, kardeşi Mihail, Çar polisinin korkusundan mektup bile yazamadı. Edebiyat tarihçilerinin yazdıklarından ve Dostoyevski’nin anılarından öğrendiğimiz gerçek: Çar rejimi Dostoyevski’yi dört yıllığına diri diri Omsk kalesine adeta gömmüştür. Bu dört yılda İncil’in dışında tek … Read more

Bir romanın giriş cümlesi olarak Dostoyevski | Aytekin Yılmaz

Okuduğum romanlar arasından en etkili favori roman giriş cümlelerinden biri, Dostoyevski’nin “Yeraltından Notlar” romanının giriş cümlesidir. Cümle aynen şöyle: “Ben hasta bir adamım… Gösterişsiz, içi hınçla dolu bir adamım ben.” İlk okuduğumda bir yazar kendi özgünlüğünü bir cümlede ancak bu kadar iyi anlatır dedim. Bu romandaki giriş cümlesi aslında Dostoyevski’nin bütün hayatının özeti gibidir. Hayatı … Read more

Emin Alper’in gözünden sahnede bir Dostoyevski eseri

Emin Alper’in Dostoyevski’nin ‘Öteki’ adlı aynı eserinden sahneye uyarladığı ve yönettiği ilk tiyatro oyunu “Öteki”,  3 Eylül’de Kadıköy Selamiçeşme Özgürlük Parkı sahnesinde olacak. Tanıtım metninden: Dostoyevski’nin insanın psikolojik derinliklerine ulaşan romanı ‘Öteki’, Türkiye sinemasının güçlü isimlerinden Emin Alper’in gözüyle tiyatro sahnesine taşınıyor. Cem Yiğit Üzümoğlu, Erdem Şenocak, Derya Karadaş ve Gökhan Yıkılkan’ın oyunculuk performansı; Deniz … Read more

Dostoyevski’nin çocukluğu, ilk öğrenimi | Nilüfer Kuzu

Dostoyevski 30 Ekim 1821’de fakir halkın ücretsiz tedavi edildiği Yoksullar Hastanesi’nin eklentisinde yer alan ıhlamur ağaçlarıyla çevrili bir evde, ailenin ikinci çocuğu olarak dünyaya gelir. Dostoyevski’nin çocukluğunu geçireceği bu ev, İmparatorluk stilinde yapılmış, tek katlı küçük bir evdi. Stefan Zweig “Üç Büyük Usta” eserinde Dostoyevski’nin çocukluğuna dair şunları söyler: “Çocukluk demeye dili varmıyor insanın, çünkü … Read more

Dostoyevski’nin çağlar ötesi başyapıtı, Bastien Loukia’nın çizimleriyle 

Fyodor Dostoyevski’nin unutulmaz eseri Suç ve Ceza’nın çizgi roman uyarlaması Bastien Loukia’nın çizimleriyle Epsilon Yayınevi tarafından Şebnem Soral Tamer çevirisiyle yayımlandı. Tanıtım bülteninden: Şu küçük ayrıntılar… İnsanı ele veren daima ayrıntılardır.  Dostoyevski’nin çağlar ötesi başyapıtı Suç ve Ceza, Bastien Loukia’nın usta çizimleriyle yeniden hayat buluyor ve insan doğasının karmaşıklığını gözler önüne seriyor. Raskolnikov’un trajik hikâyesi, … Read more

Dostoyevski’nin “Öteki”si | Nilüfer Kuzu

İlk bölümde, kötü bir durumda çıkar karşımıza Golyadkin.  Bu yüzden Doktor Krestyan İvanoviç’i ziyaret eder. İvanoviç, dert babası türden bir doktordu. Golyadkin’e yaşam şeklini değiştirmesini ve toplumdan korkmaması gerektiğini söyler.  “Yaşam biçiminizi kökünden değiştirmeniz, kişilik yapınızı bütünüyle kaldırıp atmanız gerektiğini söylüyorum… Neşeli bir yaşama bırakmalısınız kendinizi…”  Doktorun “Nasıl çalışıyorsunuz?” diye sorusu üzerine Golyadkin, bir dakika … Read more

Aytekin Yılmaz: “Dostoyevski hapishanesinden benim hapishanelere bir tünel kazdım…” 

Söyleşi: Özlem Narin Yılmaz  Aytekin Yılmaz’la geçen ay çıkan “Dostoyevski’nin Hapishanesi” kitabı üzerine söyleştik.  “Dostoyevski’nin Hapishanesi” kitabı son 10 yılda, evde en çok konuştuğumuz tartıştığımız bir kitap oldu. Bu kitabın yazılış sürecinin hem tanığı hem de ilk editörüyüm. Şuradan başlayalım Türkçeye çevirisi yapılmış okumadığın Dostoyevski kitabı kaldı mı?  Kalmadı sanırım. Hem Dostoyevski’nin yazdığı roman ve … Read more

Dostoyevski, Din ve Tanrı | Nilüfer Kuzu

Dostoyevski’nin babası dindar doktor olup, ailesinde dini kuralların uygulanmasına önem göstermiştir. Biçimsel olsa da, Dostoyevski’nin dini temelleri ailesinde atılmıştır. Sibirya’da mahkumiyet yılları sırasında farklı din ve milletlerden mahkumlarla arkadaşlık kurmuştur. Burada okumasına izin verilen tek kitap İncil’di. Bu sürgün yıllarında kardeşinden Kuran, Kant’ın Saf Aklın Eleştirisi ve Hegel’in Felsefe kitaplarını temin etmesini istemiş, ancak bu … Read more

İki Dostoyevski…. | Aytekin Yılmaz

Biri dünya edebiyatına damga vurmuş Ölüler Evinden Anılar, Yeraltından Notlar, Suç ve Ceza, Cinler ve Karamazov Kardeşler gibi romanların yazarı Dostoyevski, diğeri ise “Bir Yazarın Günlüğü” kitabının yazarı Dostoyevski. Romanların yazarı Dostoyevski bir edebiyat dehasıdır. Onu Peygamber seviyesinde görenler oldu. Romanlarıyla dünya edebiyatına damgasını vurmuş bir yazardır. “Bir Yazarın Günlüğü” nün yazarı Dostoyevski ise içimizden … Read more

Dostoyevski: “Acıların efendisi” | Nilüfer Kuzu

İnsanlar nasıl bir dünyaya, aileye, ortama geleceklerini bilmeden dünyaya gelirler. Kimi yoksul bir ailede doğar, kimi çok zengin, kimisi doğuştan ayrıcalıkdır, kimisi de mücadelenin içine doğar ve hayatı boyunca hep mücadele etmek zorundadır. Bu yoksulluk, yokluk, sıkıntı, keder kimilerini gün gelir dünya edebiyatında en başlarına taşınmasına vesile olabilir. Ama zirveye ulaşmak hiç de kolay olmayacaktır … Read more

Aytekin Yılmaz’dan “Dostoyevski’nin Hapishanesi” yakında raflarda

Aytekin Yılmaz’ın “Dostoyevski’nin Hapishanesi” adlı kitabı Vadi Yayınları etiketiyle 11 Kasım’da yayımlanıyor. Tanıtım bülteninden Dostoyevski: “Hapishane bende bir çok şeyi öldürdü, bir çoğunu da meydana çıkardı. Bu benim ödülümdür ve ben ona layık oldum.” Dostoyevski hapishane edebiyatında ilk yol göstericidir. En zor hapishane koşullarında bile insanın iyi olabileceğini, bir gün dışarıyla yeniden buluşup, yeni başlangıçlar … Read more

Dostoyevski hakkında yazılmış en iyi 10 kitap | Aytekin Yılmaz

Esasında Dostoyevski gibi dünya edebiyatına damgasını vurmuş bir yazar hakkında yazılmış “En iyi 10 kitap” derken, bir yanılma payı bırakılması gerektiğini düşünüyorum. Aradan 150 yıl geçmesine rağmen Dostoyevski hakkında halen yeni kitapların yazıldığını görüyoruz. Belki de şöyle dememiz gerekiyor Dostoyevski hakkında şu ana kadar yazılmış “En iyi 10 kitap” şimdilik bunlardır. Gelecekte yazar hakkında yeni … Read more