“Islığınla kal ey şair
ıslığınla kal
Denizle konuşur muymuş insan / Anımsa
İlk kez tuttuğunda narin bir eli,
terli nabzından,
Anımsa bu kentin gençliğini,
saçları savruk bir imbatla seviştiğini”
Ahmet Günbaş, Klaros etiketiyle yayımlanan “İzmir Mavisiyle Karışık” adlı yeni kitabıyla okuru selamlıyor. Bu, bir kente, kültürüyle, dokusuyla sahip çıkma çabası…
Halkapınar Gölü’nden, Kadifekale’deki büyük Roma tiyatrosuna, Yahya Paşa Köşkü’nden, Bayraklı sırtlarındaki Arap Osman’ın Yeri’ne (Tantalos Lokantası) unutulmaya yüz tutmuş birçok yer ve mekân. Basmane Garı’ndaki o derin sessizlik… Okurken, yer yer yüreğinin telleri kopuyor insanın.
Ve 1976 Mart’ında başlayan ve 92 sayı yayımlanan ünlü “Dönemeç” dergisi. Kurucuları, Hüseyin Yurttaş, Ali Rıza Ertan, Mehmet Kadri Sümer ve Ahmet Günbaş. Yönetim yeri, İkiçeşmelik’te, Kestelli girişinin karşısında yer alan Mehmet Kadri Sümer’in kırtasiye dükkânı. “İne çıka bir hal olunan bir yokuş” diyor, Ahmet Günbaş; “Dönemeç Yokuşu” koymuş adını. Kimlerin yolu düşmemiş ki bu yokuşa. Okuyunca daha iyi anlayacaksınız.
Bir de, Ahmet Günbaş’ın tabiriyle “yitik” safına karışıveren şairler var. Ahmet Günbaş’a, “Keşke ‘Yitik Şiirler Antolojisi’ hazırlansa!” dedirten cinsten bunlar. Ali Rıza Ertan’dan, Hilmi Üstün’e, Turgay Gönenç’den, Arif Karakoç’a, Erdoğan Çokduru’ya, Mehmet Ali Atasoy’a, Ramazan Çelikli’ye, Abdullah Neyzar Karahan’a, Dinçer Sezgin’e nice isimler var listede. İşte size birkaç örnek:
“Giderken/ Yalnızlığımla dolduruyorum kenti/ Elimde kirli bir valiz eski tarihli birkaç mektup/ Ve çizemediğim gök/ Tuz kokusuyla dolu yüreğim/ İçimden yaralı bir kuş uçarak dağlara/ Duyduğum buruk acı gitmek/ Her şey gerilerden seyrediyor beni/ O bakamadığım kent/ Demiri bileklerinde eriten ihtiyarlar/ Asmalar bir de özlemek” Ali Rıza Ertan’ın Ender Sarıyatı’ya (1948-1976) ilişkin yazısından)
“Naha gözün kör olsun deniz/ Nerede gemi/ Güverteye bağlamıştım İzmir’i” Arif Karakoç (1932-1998)
“An beni/ Yağmurun ıslattığı saçlarımla an beni/ Sarın bedenine/ Yüreğin gökyüzü kadar rahat ve dingin olsun/ Balkonunda bir güvercin dem tutsun/ Toprak kokusuyla karışan/ güvercin sesiyle al beni” Dinçer Sezgin (1939-2010)
“Artık bitsin bu masallar, ninniler/ Büyüdüm artık, uyandım anne!” Ramazan Çelikli (1962-2007)
“Ahmet, Mehmet/ Hasan, Hüseyin/ Ali, Veli/ Yaşamak su gibi geliyor
Sizi sevdim seveli” Erdoğan Çokduru (1937-1999)
Ahmet Günbaş’ın hayatında bir de Ahmet Abi’si var ki sormayın. Yere göğe sığdıramıyor Ahmet Abi’sini, sevgili Ahmet Günbaş. Evet, o, -başta Bursa olmak üzere Ankara ve İzmir’de şairler ve şiir dostluklarının günlüğünü tutan- Ahmet Uysal’dan (1938-2011) başkası değil. Gelin, biraz da Ahmet Uysal’ı dinleyelim:
“gâvur izmir’e uğradım ki/ tez vakit ben de gâvur olayım// kemeraltı, kadifekale, kordonboyu derken,/ İzmir akşamlarına kalayım, akşamdan kalayım// şiir günleri göreyim konak’ta,/ yanımdaki koltukta günbaş’ı bulayım// balçova yağmuru ıslatsın yüzümü bi güzel,/ hatay’da baştan ayağa imbatla dolayım// kolumla, omzumla dokunayım şairlere,/ phokaia’lı özcan yalım’dan kıvılcım alayım// nice aşk yangınından geçtim bunca yıl,/ yetmezmiş hiçbiri, biraz da izmir’de kalayım// ida’dan uçurduğum kuşları,/ üç gün sonra karşıyaka’da bulayım// yıkılsın bütün çağdışı görüşler/ gâvur izmir’le yeni dünyalara soyunayım” (2006, İzmirli Gazel)
“nerde yanıldım, nerde şaşırdım o en güzeli/ günbaş bilirmiş meğer kökende süren gazeli// üzümden şaraptan önce yaşarmış şair dediğin/ toprak önemli mi, ‘kıraç mıraç’ gövermeli// iyi ki benden sonra doğmuş, yoksa kıskanırdım/ yağmura rüzgârla birlikte elvermeli// ben ki yüzyıl devirdim, yeni bir yüzyıl için/ sonsuzluk tılsımını hangi şaire göndermeli// bu şair hak ediyor hırkayı ve gül vermeyi/ daha neyim varsa sayımsız dökümsüz ona vermeli” (2007, Gazeller Gazeli)
Ahmet Günbaş’ın “İzmir Mavisiyle Karışık”ı tam bir değerbilirlik. Bir İzmir aşığı olan Ahmet Günbaş’ın kitabını, kültürüyle, dokusuyla -eski ve yeni olan ne varsa- bir kenti yaşatma çabası olarak değerlendirmek gerekiyor.
Ahmet Günbaş’ın “İzmir Mavisiyle Karışık”ı, başta İzmir Büyükşehir Belediyesi (ve ilçe belediyeleri) olmak üzere kültür ve edebiyat çevrelerince dikkatlice okunmalı.
*İzmir Mavisiyle Karışık / Anılar, saptamalar– Ahmet Günbaş, Klaros Yayınları, 1.basım, Mart 2024
