Rahşan İnal’ın derlediği Dağlardan Deniz Artvin adlı kitabı İletişim Yayınları tarafından yayımlandı.
Tanıtım bülteninden:
Denizle arasına duble yolun girdiği Hopa Deniz Feneri’nin öyküsü, Artvin’in uğradığı altüst oluşun timsali gibidir. Fakat Dağlardan Denize Artvin, Artvin’i yalnızca “doğa olayı” cephesiyle anlatmıyor. Sadece Çoruh kayıklarıyla, boğa güreşleriyle, geleneksel mimariyle, halk oyunlarıyla, müzik kültürüyle bir folklor olayı olarak da anlatmıyor. Bunları da anlatıyor fakat bunların yanında: Etnik coğrafyanın… Yerel siyasetin ve 1980 öncesi devrimci hareketin anısının… Artvin öğretmen okullarının tarihsel serüveninin… Mevsimlik işçilikten yazlıkçılığa gurbetçiliğin… Gündelik hayatın, insan ve mekânın… “Ah Nataşa!” travmasının da resimlerini çekiyor.
“Artvin, 1980’lerden sonra kurulan ‘yeni dünya düzeni’nden nasibini, en çok tahrip edilen doğasıyla aldı. Doğal kaynakları sermayenin yeni birikim dinamikleri için yeniden keşfedildi. ‘Kalkınma’ büyülü sözcüğünün peşinde Çoruh Nehri üzerinde barajlar, hidroelektrik santraller (HES) kuruldu. Pek çok köy sadece baraj suları altında kalmadı, adeta tarihleriyle ezildi. (…) Bunca yıkıma rağmen doğa hâlâ cömert… Evet, hâlâ! Hayranlık uyandıran güzelliğiyle görülmeye değer. Biz de hafızayı kaybetmeden kaydedelim istedik.”
Denizle arasına duble yolun girdiği Hopa Deniz Feneri’nin öyküsü, Artvin’in uğradığı altüst oluşun timsali gibidir. Fakat Dağlardan Denize Artvin, Artvin’i yalnızca “doğa olayı” cephesiyle anlatmıyor. Sadece Çoruh kayıklarıyla, boğa güreşleriyle, geleneksel mimariyle, halk oyunlarıyla, müzik kültürüyle bir folklor olayı olarak da anlatmıyor. Bunları da anlatıyor fakat bunların yanında: Etnik coğrafyanın… Yerel siyasetin ve 1980 öncesi devrimci hareketin anısının… Artvin öğretmen okullarının tarihsel serüveninin… Mevsimlik işçilikten yazlıkçılığa gurbetçiliğin… Gündelik hayatın, insan ve mekânın… “Ah Nataşa!” travmasının da resimlerini çekiyor.
Başlı başına “karakter” olan bir diyarın, kendisi gibi rengârenk ve kendisi gibi coşkun bir albümü…
Rahşan İnal’ın derlemesinde ayrıca Erdoğan Altun, Fatih Artvinli, Taner Artvinli, Şükrü Aslan, Şenay Aydemir, Yeliz Kendir Gök, İdris Ersan Küçük, Fatih Orhan, Selda Polat Hüsrevşahi, Ayşem Sezer Şanlı, Emre Solmaz, Özlem Şendeniz, Öznur Yılmaz Altun’un yazıları yer alıyor.
Kitapta yer alan bölümler
Sunuş | Rahşan İnal |
Modern Artvin’de etnik coğrafya: Dilsel/dinsel kimlikler | Şükrü Aslan |
1980 öncesi Artvin’de sokakta siyaset: Devrimci Yol deneyimi üzerine düşünceler | Ayşem Sezer Şanlı |
Artvin siyasetinde öne çıkanlar: 1977-2024 arası yerel seçim sonuçları | Erdoğan Altun |
Cılavuz’dan Artvin’e, Artvin’den gurbete: Artvin öğretmen okullarının tarihsel serüveni | Selda Polat Hüsrevşahi |
Gurbetçinin köy ile değişen ilişkisi: Mevsimlik işçilikten yazlıkçılığa | Şenay Aydemir |
Kültür ve mekân ilişkisi bağlamında geleneksel Artvin evleri | Fatih Orhan |
Artvin halk oyunları: Sınır boyunda halkların danslı kardeşliği | İdris Ersan Küçük |
Artvin’de müzik kültürü | Emre Solmaz |
Çoruh kayıkları | Taner Artvinli |
Gelenekten modernliğe: Boğa güreşleri | Rahşan İnal |
“O zamanlar bizim buralar”: Fenni sünnetçi Hüseyin Güven’in hayatı ve hatıratları | Fatih Artvinli |
“Ah Nataşa!” | Yeliz Kendir-Gök |
Kenarda kalanlar: Artvinli “Poşalar” | Öznur Yılmaz-Altun |
Otoyolun kenarında şehrin çeperinde: Hopa Deniz Feneri’nin öyküsü | Özlem Şendeniz |
edebiyathaber.net (3 Temmuz 2024)