“Bütün çocuklar karanlıktan korkar.”

Doktor ona “karanlıkta kalacağını” söylediğinde Mafalda altı ay sonra görme yetisini kaybedeceğini öğrenir. Artık bir şeylerin yolunda gitmeyeceğini fark eden küçük kızın ilham veren; arkadaşlık, cesaret ve hayata tutunma hikayesi. Yazarın kendi yaşam öyküsünden yola çıkarak kaleme aldığı duygu yüklü bir kitap.

Mafalda, gittikçe ilerleyen görme kaybına rağmen çok sevdiği kiraz ağacına tırmanmaya ve ona sarılmaya devam eder. Kiraz ağacına çıktığı bir gün gözlüğünü düşürür ve aşağı inemez. Bu sırada okulun temizlik görevlisi Estella ile tanışır. Onun yardımı ile ağaçtan inmeyi başarır. Estalla ona zorluklarla mücadele etmesi için ihtiyacı olan cesareti ve güveni kazandırır. Estallanın dostluğu gözlerindeki karanlığı aydınlatan bir ışık gibi Mafalda’ya yol gösterir.

Mafalda’nın hayatına ailesi, kedisi ve Estalla’dan başka sürpriz bir şekilde Filippo girer. Ailesi, Estalla ve Filippo’nun desteği ile hayatını kolaylaştıracak keşifler yapar ve karşılaştığı güçlüklerle mücadele etmeyi öğrenir.

Mafalda, “Palyaçonun peruklarına benzeyen bir leke” gibi gördüğü kiraz ağacı ile arasındaki mesafeyi hesaplamayı, okul merdivenlerini sayarak sınıfını bulmayı ve daha birçok şeyi öğrenir.

Mısır piramitlerini, iki basamaklı ilk doğum gününü, okul çıkışından eve gidene kadar geçen süreyi, kaldırımdaki beyaz çizgileri takip etmeyi eğlenceli bir oyuna dönüştürür. Mafalda her gün görme yetisini biraz daha kaybettikçe “Yapabileceği şeyler listesi” uzar.

Bir sorunla baş etmenin en önemli yolu onu kabullenmek ve yüzleşmekten geçer. Kahramanımız Mafalda çocuk kalbiyle bunu başarabilmek için mücadele eder.

Bizler “güllük gülistanlık” hayatımızda bir kere tökezlediğimizde en kolay yol olarak genellikle hayata küsmeyi ve kahretmeyi seçeriz. Dünyanın en bahtsız kişisi olarak çaresizlik zırhına bürünürüz. Oysa gözlerimizi açıp çevremizdeki “musmutlu” insanların yaşam perdesini araladığımızda gördüklerimiz bizi şaşırtır. Adını bile duymadığımız, tedavisi çok pahalı olan, ilaçlarına erişilemeyen bir sürü hastalığın etrafımızda kol gezdiğini görürüz. Bu günlerde yaşadığımız corona salgını bunun en gerçekçi örneği olarak karşımızda duruyor. İnsanlığın bireysel çabalar yerine toplumsal bir sağlık ve sosyal hizmetine ihtiyaç duyduğunu gözler önüne seriyor.

Bizler eğitimci olarak korkularıyla yüzleşebilen ve mücadele edebilen çocuklar yetiştirmeyi en önemli görev olarak kabul etmeliyiz. Sınıfımızdaki bireysel farklılıkları dikkate alarak kapsayıcı uygulamalar hayata geçirmeliyiz.

Bu hikayede Mafalda’nın bize öğrettiği başka bir şey de, diğer bir korkumuz olan matematiğin hayatımızı kolaylaştırıcı bir oyuna dönüşmesidir. Mafalda, “Gözlerim olmadan da yapabileceklerim” listesi ile; sayılar, hesaplamalar, zaman, gece -gündüz gibi hayatımızdaki matematiği kullanarak korkularının karanlığından matematiğin ışığı ile çıkmayı gösteriyor.

“Yazmak tekrar gözümü açtı” diyen yazar kitapta bize sade bir dil, akıcı bir anlatım ve yaratıcı fikirler sunuyor. Kitabın ön ve arka kapağındaki görseller ve yazı karakterleri kitaba güçlendiriyor ve anlam kazandırıyor. İtalyan yazar Paola Peretti’nin ilk kitabı, Timaş Yayınlarından çıkmış, çevirisini Esma Güçlü yapmış. Her yaştan okura hitap ediyor.

Gökyüzünden yıldızlarınız, bahçenizden ağaçlarınız, her zaman sığınacağınız bir aileniz ve yol gösterici dostlarınız eksik olmasın. Sevgilerle…

Kaynak: Kiraz Ağacı ile Aramızdaki Mesafe, Yazan: Paola Peretti, Çevirmen: Esma Fethiye Güçlü, İllüstrasyon: Carolin Rabei, Sayfa Sayısı: 205, Yayınevi: Genç Timaş.

Zeynel Özbalçık – edebiyathaber.net (20 Nisan 2021)