Okuduğum romanlar arasından en etkili favori roman giriş cümlelerinden biri, Dostoyevski’nin “Yeraltından Notlar” romanının giriş cümlesidir. Cümle aynen şöyle: “Ben hasta bir adamım… Gösterişsiz, içi hınçla dolu bir adamım ben.” İlk okuduğumda bir yazar kendi özgünlüğünü bir cümlede ancak bu kadar iyi anlatır dedim.

Bu romandaki giriş cümlesi aslında Dostoyevski’nin bütün hayatının özeti gibidir. Hayatı boyunca hasta olduğunu söyleyip durdu, kimseleri inandıramadı. Eşi Anna’yı bile… Anna bir gün Dostoyevski’ye, “Çok düşünceli ve sürekli tedirginsin.” dediğinde, onun cevabı, “Çok görüyorum, çok hissediyorum, hastayım ben görmüyor musun.” der.

Hasta olduğunu hem kitaplarında hem de yakınındakilere söylemesine rağmen, kimseler onun bu hasta ruh halini anlamak istemediler. Edebiyat dünyası onu roman sanatının dehası olarak gördü. Psikanalizciler ise onun iyi bir psikolog olduğunu yazıp söylediler.

Oysa bu gibi sorulara Dostoyevski’nin cevabı çok net olmuştur. Bir yazısında bu konuya ilişkin şöyle der, “Bana Psikolog diyorlar: doğru değil, ben sadece yüksek anlamda gerçekçiyim, yani insan ruhunun bütün derinliklerini tasvir ediyorum.” 

Roman giriş cümlesi deyip geçmeyin, bazı romanların giriş cümlesi çok şey anlatır. 

edebiyathaber.net (21 Eylül 2024)