18 Eylül 2016 tarihine kadar devam edecek olan “Bizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon” sergisinin kitabı, Prof. Dr. Antony Eastmond tarafından derlenerek Bizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon başlığıyla Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi tarafından yayımlandı.
Tanıtım bülteninden
Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi’nin (ANAMED) “Bizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon” adlı yeni sergisine eşlik eden aynı başlıklı kitap raflardaki yerini aldı. Serginin küratörü, Londra Üniversitesi Courtauld Enstitüsü dekanı Prof. Dr. Antony Eastmond’ın editörlüğünü üstlendiği kitap, Bizans İmparatorluğu’nun gücünün azaldığı dönemde, başkent İstanbul ile siyaset, ticaret ve sanat alanlarında rekabet eden Trabzon’a ve döneminin en önemli yapılarından biri olan Trabzon Ayasofyası’na odaklanıyor.
Bizans’a aşinalığı ve Anadolu’ya yabancılığının eşsiz birlikteliğiyle bilim insanlarının ilgi odağında yer alan Trabzon, bir yandan 1204’ten 1461’e kadar Bizans mirasını gururla devralan Trabzon Rum İmparatorluğu’nun merkezindeyken, diğer taraftan da Türk ve Kafkas devletleriyle çevrili bir “Rum Emirliği” olarak dışındaydı. Sıra dışı mimarisi, eşsiz cephe kabartmaları ve olağan üstü duvar resimleriyle Trabzon Ayasofya’sına odaklanarak, şehrin tezatlarının kamusal alana yansıma şekillerini imparatorluk anıtları üzerinden gözler önüne seren kitap, Trabzon Ayasofyası’nın yanı sıra şehrin Bizans dönemi yapılarının 13. yüzyıldan günümüze kadar yolculuğunu mimarlık, sanat tarihi bakımından Trabzon’a özgü özellikleri ve konservasyon çalışmaları konularında belgeliyor.
Kitap, 1959-1963 yılları arasında David Talbot Rice tarafından yönetilen proje çerçevesinde kiliseyi restore eden David ve June Winfield’ın, Courtauld Sanat Enstitüsü Conway Kütüphanesi’nde bulunan fotoğraf ve çizim arşivine geniş yer veriyor. Talbot Rice’ın 1929, Gabriel Millet’nin 1893 ve Fyodor Uspenski’nin 1916-1917 tarihli fotoğraflarının da yer aldığı Bizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon, şehrin saraylarını, kiliselerini ve tapınaklarını çoğu ilk kez gün ışığına çıkan görseller ve Bizantologların detaylı incelemeleriyle kayda geçiriyor. Bu kayıtlar, kayıp bir imparatorluğa ve adı geçen bilim insanlarının son ziyaretlerinin ardından değişen Trabzon’a dair önemli ipuçları veriyor. Kitap, Mikhail Panaretos’un 14. yüzyıla ait vakayinamesinin Türkçe ilk tercümesini de içeriyor. Kitap, yabancı okurların da ulaşabilmesi için eşzamanlı olarak “Byzantium’s Other Empire: Trebizond” başlığı ile İngilizce olarak da yayımlandı.
edebiyathaber.net (13 Temmuz 2016)
