Annie Thébaud-Mony’nin “Çalışmak Sağlığa Zararlıdır” adlı kitabının ikinci baskısı, Ayşe Güren çevirisiyle Ayrıntı Yayınları tarafından yayımlandı.
Tanıtım bülteninden
Dünyanın her yerinde, ‘rekabet edebilirlik’ adına, çalışma hayatı öldürüyor, yaralıyor, binlerce kadını ve erkeği hasta ediyor. Sağlıklarına ciddi biçimde zarar verdiğini bilseler de, bu insanların, geçimlerini sağlayabilmek için bu tür işlerde çalışmaktan başka çaresi yok… Fransa’da, iş kazalarından günde iki, asbeste bağlı hastalıklardan sekiz kişi ölüyor. İki buçuk milyon çalışan her gün işyerlerinde kanserojen kokteyllere maruz kalıyor. Milyonlarca kadın ve erkek bir insanın fiziksel ve ruhsal olarak dayanabileceği sınırların ucuna itiliyor. İşyerlerinde intihar ediyor. Kısacası, çalışma hayatı yaralıyor, öldürüyor ve hasta ediyor. Fakat öldüren gerçekten çalışma hayatı mı yoksa yönetim kurullarının oval masalarında çalışma organizasyonunun nasıl olacağına dair muktedirlerin verdiği kararlar mı? Sahte bayraklı armatörlerin ve dünya çelik tüccarlarının yüksek çıkarları için bugün, Hindistan’da Alang sahiline çekilmiş gemileri sökerken, belki iki, belki on, belki altmış işçi ölecek. Burada bahsi geçen, çalışmaktan ölümleridir. Bunlara neden olan riskler gibi ‘kabul edilebilir’ gösterilirler; sorumluları için ise, hiçbir mahkumiyet söz konusu değildir.
Bu kitap, sanayi ve hizmet sektörlerinin farklı iş kollarından toplanan çok sayıda tanıklığa ve asbestin aydınlatıcı örneğine dayanarak kamu sağlığının “kör nokta”sına ışık tutuyor: Çalışanların hayatına, sağlığına ve onuruna yönelen saldırıları görünür kılıyor. Kendine Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nu referans alan yazar, insan öldürme, başkasını tehlikeye atma, onura saldırı ya da tehlikedeki insana yardım etmeme suçlarında, sorumluların nasıl bütünüyle cezasız bırakıldığını gösteriyor. Ayrıca, endüstriyel çıkarlar tarafından manipüle edilmiş bilimsel araştırmaların tehlikeli sonuçlarına dikkat çekiyor. Bireysel ve kolektif direnişe ve yurttaşları tetikte olmaya çağıran sağduyulu, sosyal ve sağlık bilimlerini somut örnekler üzerinden buluşturan canlı bir kitap.
“Tuzla’yı, Davutpaşa’yı, Karadon faciasını, saatli bomba asbestin etkilerini anlamak için kılavuz bir kitap. Usta sosyolog Thébaud-Mony hepimizin bir politika olarak uygulanan güvencesizleştirme ile nasıl sağlık ve canımızı kaybettiğimizi, Fransa, İtalya, Hindistan, Brezilya, Güney Afrika, Kanada’dan somut örneklerle anlatıyor. Sırf iş güvenliği uzmanları için değil, güvenceli güvencesiz, evde, işyerinde, kadın, erkek, Türkiyeli, göçmen çalışma hayatının içindeki herkes için bir ‘YANGIN ALARMI’ veriyor bu kitap.” İstanbul İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi www.yanginkulesi.org
“Çalışmak sağlığa ciddi biçimde zarar verebilir mi?” Bu soruyu bir Fransız sosyolog, Annie Thébaud-Mony, önce kendi ülkesi için soruyor; sonra da Fransa dışına (Kanada, Brezilya, Hindistan, Güney Afrika’ya) bakıyor ve ne yazık ki, “evet; hem de çok ciddi biçimlerde…” diye yanıtlıyor.
Kapitalizmin, pek çok kişi tarafından tarihe karıştığı sanılan trajik bir yüzünün 21. yüzyıl başlarındaki çirkin görüntülerini ortaya koyan bu canlı ve önemli çalışma, emeğin ve emekçinin kaderiyle, gönenciyle ilgilenen Türkiye’den okurları da yakından ilgilendirecektir. Prof. Dr. Korkut Boratav
Annie Thébaud-Mony
1944 doğumlu, Fransız sosyolog. İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında araştırmacı ve uzman. 1983’te Fransa’nın köklü kurumlarından Ulusal Sağlık ve Tıp Araştırmaları Enstitüsü’ne (INSERM) girmiş, 1992’de aynı kurumun araştırma bölümü yöneticiliğine atanmıştır; bugün de kurumun onursal başkanıdır. Asıl işveren alt işveren iş ilişkisi, işçi sağlığı ve iş güvenliği, mesleki kanserler, kanser karşısında eşitsizlikler, meslek hastalıklarının telafisi ve önlenmesi, 1983 ile 2010 arasında üzerinde çalıştığı araştırma konularıdır. Ayrıca, 13. Paris Üniversitesi Mesleki Kanserler Bilimsel İşbirliği Topluluğu’nun (GISCOP 9) yöneticisidir. Amyant (asbest) kullanımına karşı uluslararası düzeyde mücadele eden birliklerin oluşturduğu Ban Asbestos Ağı’nın da sözcüsüdür. Mesleki kanserler üzerine yapılan araştırmaları ödüllendiren Kansere Karşı Birlik Kurumu Val d’Oise Komitesi tarafından Aralık 1992’de ödüllendirilmiş; 2008’de de Çalışmak Sağlığa Zararlıdır kitabıyla Yaygın Medya Sağlık Habercileri Derneği (AJMED) ödülünü almıştır. Başlıca eserlerini şöyle sıralayabiliriz: L’envers des Sociétés industrielles. Approche comparative franco-brésilienne, L’Harmattan, Paris, 1991 [Endüstri Toplumların Ters Yüzü. Fransa-Brezilya Karşılaştırmalı Yaklaşımı]; La reconnaissance des maladies professionnelles en France. Acteurs et logiques sociales, La Documentation française, Paris, 1991 [Fransa’da Meslek Hastalıklarının Kabulü. Aktörler ve Toplumsal Mantık]; Béatrice Appay’la birlikte. Précarisation sociale, travail, santé, IRESCO, INSERM-CNRS, Paris, 1997 [Sosyal Güvencesizleştirme, İş, Sağlık]; L’industrie nucléaire: sous-traitance et servitude, INSERM-EDK, Paris, 2000 [Nükleer Endüstri: Alt İşveren İş İlişkisi ve Kölelik]; V. Daubas-Letourneux’yla birlikte Organisation du travail et santé dans l’Union européenne, Fondation européenne pour l’amélioration des conditions de Vie et de Travail en Europe, Dublin, 2002 [Avrupa Birliği’nde İş Organizasyonu ve Sağlık]; Nuclear servitude: subcontracting and health in the French civil nuclear industry, Baywood Pub Co, New York, 2011 [Nükleer Kölelik: Fransız Sivil Nükleer Sanayisinde Alt İşveren İş İlişkisi ve Sağlık]; Véronique Daubas-Letourneux, Nathalie Frigul ve Paul Jobin ile birlikte Santé au travail : approches critiques, la Découverte, Paris, 2011 [İş Sağlığı: Eleştirel Yaklaşım].
edebiyathaber.net (31 Temmuz 2017)
