Edward Hallett Carr’ın “Dostoyevski” adlı kitabının 9. baskısı, Ayhan Gerçeker çevirisiyle İletişim Yayınları tarafından yayımlandı.
Tanıtım bülteninden
Edward Hallett Carr’ın Dostoyevski üzerine yazdığı bu kitap hem ilginç bir biyografi hem de çok başarılı bir edebiyat incelemesi, roman çözümlemesi. Çocukluğundan başlayarak, ailesinin, çevresinin, yaşantısının eserlerine etkisini; karşılaştığı insanların hangi karakterleri esinlediğini; çağın olaylarının, düşünce akımlarının etkilerini titizlikle incelemiş E.H. Carr. Geniş tarih bilgisi (özellikle Rusya üzerine) ve araştırmacı kişiliği bu başarının anahtarı. E.H. Carr zor olanı, edebi eleştiri ile hayat hikâyesini hem dengelemeyi hem de karşılıklı etkilerini göstermeyi başarmış. André Gide şöyle demişti: “Bir tanrıyla karşılaşacağımızı sanırız; oysa bir insan; hasta, yoksul, hiç durmadan acı çeken bir insandır dokunduğumuz.” İşte E.H. Carr bize bunu anlatmış; Dostoyevski’nin hem hasta, yoksul yaşantısını hem de inanılmaz dehasını.
Dostoyevski’nin kişilerinin hiçbirinin fiziki bir özelliği okuyucunun kafasında yer etmez. Edebiyatta, onunkiler kadar göz önüne getirilmesi, canlı yaratıklar olarak düşünülmesi güç olan karakterler yoktur. Bu karakterlerin yaratıcısının ilgilendiği şey, vücutları değildir, ruhları ve insanla arkadaki bilinmeyen karanlık gerçek arasındaki ilişkidir. EDWARD HALLETT CARR
28 Haziran 1892’de Londra’da doğdu. 3 Kasım 1982’de Cambridge’de öldü. 1916’da Dışişleri Bakanlığı’nda çalışmaya başladı. 1919’da İngiliz delegasyonuyla Versailles Konferansı’na katıldı. İngiliz Dışişleri Bakanlığı’nda kurulan Sovyetler Birliği Dairesi’nde çalışmalarını sürdürdü. 1936’da bakanlıktan ayrılarak, çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği yaptı. 1941-46 yılları arasında The Times’da yayın yönetmen yardımcısı olarak çalıştı. Carr’a göre tarihçi, olguları ya da kişisel yorumunu öne çıkarmamalı, tarihçi ile olgular arasındaki karşılıklı ve kesintisiz etkileşim sürecinde, bugün ile geçmiş arasındaki diyaloğu sürekli kılmalıdır. Bu nedenle tarihçi, sunduğu olguların doğruluğunu kanıtlamanın ötesinde, araştırdığı konuyla ilgili bilinen ya da bilinebilecek tüm verileri ele almak zorundadır. Başlıca Eserleri: Dostoyevsky, 1931 [Dostoyevski, çev. Ayhan Gerçekler, İletişim Yay., 2000]; The Romantic Exiles, 1933 [Romantik Sürgünler, çev. Şamil Beştoy, Çiziyazıları Yay., 2001]; Karl Marx, 1934 [Karl Marx, çev. Uygur Kocabaşoğlu, İletişim Yay., 2010]; International Relations Since the Peace Treaties, 1937 (“Barış Antlaşmalarından Sonra Uluslararası İlişkiler”); Michael Bakunin, 1927 [Michael Bakunin, çev. Pelin Siral, İletişim Yay., 2008]; The Twenty Years’ Crises, 1919-1939, 1939 (“Yirmi Yıllık Bunalım, 1919-1939”); Britain: A Study of Foreign Policy from Versailles to the Outbreak of War, 1939 (“İngiltere’nin Versailles Antlaşmasından Savaşın Başlamasına Dek İzlediği Dış Politika Üzerine Bir Çalışma”); Conditions of Peace, 1942 (“Barış Koşulları”); Nationalism and After, 1945 [Milliyetçilik ve Sonrası, çev. Osman Akınhay, İletişim Yay., 1999]; The Soviet Impact on the Western World, 1946 (“Sovyetler’in Batı Dünyası Üzerine Etkisi”); Studies in Revolution, 1950 (“Devrim Üzerine Çalışmalar”); The Bolshevik Revolution, 1917 1923, 3 cilt, 1950-1953 [Bolşevik Devrimi, 3 cilt, çev. Orhan Suda (I-II), çev. Tuncay Birkan (III), Metis Yay., 1989-2004]; The New Society, 1951 (“Yeni Toplum”); German-Soviet Relations Beetween the Two World Wars, 1951 (“İki Dünya Savaşı Arasında Sovyet-Alman İlişkileri”); The Interregnum 1923-1924, 1954 (“İktidar Boşluğu Dönemi 1923-1924”); Socialism in One Country 1924-1926, 3 cilt, 1958-1964 (“Tek Ülkede Sosyalizm 1924-1926”); What is History?, 1961 [Tarih Nedir?, çev. Misket Gizem Gürtürk, İletişim Yay., 2004]; 1917: Before and After, 1969 (1917: Öncesi ve Sonrası, çev. Begüm Adalet, Birikim Yay., 2007); Foundations of a Planned Economy (1. cilt R.W. Davies ile), 3 cilt, 1969-1978 (“Planlı Ekonominin Temelleri”); The Russian Revolution from Lenin to Stalin, 1979 [Lenin’den Stalin’e Rus Devrimi 1917-1929, çev. Levent Cinemre, Mer Yay., 1992]; From Napoléon to Stalin, 1980 (“Napoléon’dan Stalin’e”); The Twilight of the Comintern, 1982 [Komintern’in Alacakaranlığı 1930-1935, çev. Uygur Kocabaşoğlu, İletişim Yay., 2010].
edebiyathaber.net (19 Temmuz 2018)
