Noam Chomsky‘nin “Korsanlar ve İmparatorlar: Eskiler ve Yeniler” adlı kitabı, Aslı Önal çevirisiyle Ayrıntı Yayınları tarafından yayımlandı.
Tanıtım bülteninden
Korsanlar ve İmparatorlar, Aziz Augustinus’un aktardığı bir anekdotla başlar. Büyük İskender ile esir aldığı korsan arasındaki bir diyalogdur bu: “İskender korsana, ‘Sen ne cesaretle denizlere korku salabiliyorsun?’ diye sorar. Korsan, ‘Asıl sen ne cesaretle bütün dünyaya korku salabiliyorsun?’ diye cevap verir ve şöyle devam eder: ‘Ben sırf küçük bir gemiyle bunu yaptığım için hırsız sayılıyorum, oysa sen aynı şeyi koca bir donanmayla yapıyorsun diye İmparator olarak anılıyorsun.’”
Augustinus’un anlattığı hikâye, modern “İmparator” ABD ve onun sadık müttefiklerinin sözde “terörist” devletlerle olan ilişkilerini gayet iyi özetler ve “uluslararası terörizm” kavramının modern Batılı anlamdaki kullanımına ışık tutar. Bu anlam dünyasında İmparator ve vasal devletlerinin başvurduğu her tür şiddet eylemi “nefsi müdafaa”, “haklı savaş”, “misilleme” yahut “önleyici eylem” statüsünde değerlendirilirken, Küba, Orta Amerika ülkeleri ve Filistin’in de aralarında bulunduğu ülkelerin, yani “onlar”ın her tür eylemi doğrudan “terörist saldırı” kapsamına sokulur.
Chomsky Korsanlar ve İmparatorlar’da, bu algı ikliminin yaratılmasında, haberlerin medyadaki işlenişinin, medyanın olayın failinin kim olduğuna göre değişen iki yüzlü tavrının, devlet politikalarını meşrulaştırmak maksadıyla akademide üretilen çalışmaların ve hatta uluslararası kuruluşlar tarafından alınan ve ne hikmetse İmparator ve müttefikleri açısından herhangi bir bağlayıcılığı olmayan kararların oynadığı rolü büyük bir maharetle ortaya koyuyor. Hâkim sistem içerisinde “uluslararası terörizm”in İmparator’un işine gelen bir kavramsal çerçeve içerisinde nasıl sunulduğunu, George Orwell’in 1984 romanının kurgu dili olan Yenikonuş’u aratmayan bir biçimde sözcüklerin gerçek anlamlarından nasıl arındırıldığını, tekil olaylar ve muteber gazetelerde yayımlanmış haberler üzerinden irdeleyerek, “dünyanın en önde gelen terörist devleti” ilan ettiği ABD’yi o bilindik ironik üslubuyla bir kez daha hedef tahtasına oturtuyor.
Noam Chomsky
Amerikalı dil bilimci, filozof, siyaset eleştirmeni ve aktivist Avram Noam Chomsky, 1928 yılında Philadelphia’da doğdu. Pennsylvania Üniversitesi’nde dilbilim ve felsefe alanlarında eğitim aldı. Dilbilim teorisinin mantıksal yapısını konu alan doktora tezini tamamladığı 1955 yılından, emekli olduğu 2002 yılına kadar yaklaşık yarım asır boyunca, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Dilbilim ve Felsefe Bölümü’nde aktif olarak ders verdi. Chomsky’nin dilbilim alanına en büyük katkısı, kabaca insan beyninde doğuştan gelen bir dil edinim aygıtı olduğunu, bir başka deyişle dilin bizim biyolojik ve bilişsel bir özelliğimiz olduğunu savunan evrensel dilbilgisi teorisidir. Chomsky’nin insan doğası ve bilgiyi nasıl işlediğimiz gibi meseleleri tartışmaya açan fikirleri, psikoloji, felsefe ve bilişsel bilim alanlarında da önemli etkiler yaratmıştır. Dilbilim alanındaki çalışmalarının yanı sıra, hatta zaman zaman onlardan da çok, siyasi sistem eleştirileriyle dikkat çeken Chomsky, özellikle 1960’lardan itibaren ABD dış politikası ve entelektüel kültürü ile medyanın manipülatif rolünün en sert eleştirmenlerinden olmuştur. Siyasi duruşunu “özgürlükçü sosyalist” olarak tanımlayan Chomsky, uzun yıllardır aktif bir biçimde siyasi mücadelenin içindedir; kendisi ayrıca Barış İçin Akademisyenler’in “Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisinin imzacılarındandır.
Sayısız ödül ve fahri unvanla onurlandırılmış oldukça üretken bir yazar olan Chomsky’nin yayımlanmış eserlerinden bazıları şunlardır: Syntactic Structures (1957); Current Issues in Linguistic Theory (1964); Aspects of the Theory of Syntax (1965); American Power and the New Mandarins (1969); Language and Mind (1972) [Dil ve Zihin, Çev. Ahmet Kocaman, Ayraç Yay., 2001]; For Reasons of State (1973) [Devlet Uğruna, Çev. Yavuz Alogan, İthaki Yay., 2017]; Peace in the Middle East? (1974); Fateful Triangle (1983) [Kader Üçgeni, Çev. Bahadır Sina Şenel, İletişim Yay., 1993]; Knowledge of Language: Its Nature, Origin and Use (1986); Manufacturing Consent: The Political Economy of the Mass Media (Edward S. Herman ile birlikte, 1988) [Rızanın İmalatı: Kitle Medyasının Ekonomi Politiği, Çev. Ender Abadoğlu, BGST Yay., 2012]; The Culture of Terrorism (1988) [Terörizm Kültürü: ABD Terörü, Çev. Taha Cevdet, Pınar Yay., 2000]; Necessary Illusions (1989) [Medya Gerçeği, Çev. Abdullah Yılmaz & Osman Akınhay, Everest Yay., 2012]; Deterring Democracy (1991) [Demokrasi: Gerçek ve Hayal, Çev. Cevdet Cerit, Pınar Yay., 2001]; World Orders: Old and New (1996) [Dünya Düzeni: Eskisi Yenisi, Çev. Tuncay Birkan & Ali Çakıroğlu, Metis Yay., 2000]; Profit Over People (1999) [Halk Üzerinden Kazanç: Neoliberalizm ve Küresel Düzen, Çev. Süreyya Evren, Everest Yay., 2014]; Rogue States (2000); The Architecture of Language (2000) [Dilin Mimarisi, Çev. İsa Kerem Bayırlı, Boğaziçi Üniversitesi Yay., 2014]; 9-11 (2001) [11 Eylül, Çev. Dost Körpe, Om Yay., 2002]; Hegemony or Survival (2003); Gaza in Crisis (Ilan Pappé ile birlikte, 2010) [Yaşam ile Ölüm Arasında Gazze: Dünden Bugüne Filistin Sorunu, Çev. Taylan Doğan & Ali K. Saysel, BGST Yay., 2011]; On Western Terrorism: From Hiroshima to Drone Warfare (Andre Vltchek ile birlikte, 2013) [Batı Terörizmi: Hiroşima’dan İnsansız Hava Araçlarına, Çev. Aysel Yıldırım, BGST Yay., 2014].
edebiyathaber.net (17 Ekim 2018)
