Söyleşi: Mehmet Özçataloğlu

Ülkemizde var olan sanat ve sanatçı kitaplarına farklı bir pencereden yaklaşan Deniz Aksoy’la Amorf Kitap etiketiyle yayımlanan “Mondrian Gibi Çiz” üzerine konuştuk.

Deniz Aksoy’un ilk kitabı. Farklı bir kitapla geldiniz çocukların dünyasına. Biraz sizi tanıyalım isterim.

1978 yılında İstanbul ‘da doğdum. Bütün çocukluğum ve gençliğim Anadolu Yakası’nda geçti. 50. Yıl Tahran Lisesi’nde okurken Bahattin Odabaşı’nın atölyesinde ilk eğitimimi aldım. Ardından Trakya Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü Resim Öğretmenliğini bitirdim. Çocukluğumdan itibaren elinden kalem düşmeyenlerdenim. Resimli kitaplarla büyüdüm. Resim benim tutkumdu. Üniversite sonrasında Karikatür Müzesi’nde uzun zaman gravür baskı çalıştım. Sergiler açtım. Özel kurumlarda resim ve fotoğraf dersleri verdim. Doğa sevgimi ileriye taşıyarak bitki ressamlığı eğitimi aldım. Uzun yıllardır aynı lisede resim öğretmenliği yapıyorum. İstanbul’da şehrin içinde fotoğraf çekmeyi eskiz defterim ile dolaşıp suluboya yapmayı çok seviyorum.

Kitap fikri nasıl doğdu? Sanırım bir anda, çocuklara bir ressamı anlatayım, diyerek yola çıkmadınız.

Çocukların erken yaşta sanat, sanatçı ve eserleri ile tanışması çok önemli. Hep aynı ressamlara ait eserlere ve kitaplarla karşılaşıyoruz. Örneğin Van Gogh, Frida Kahlo gibi kitaplar basılıyor, ama neden başka ressamları da çocuklar tanımasın? İşte bu düşünceyle yola çıktım. Türk ve batılı ressamlardan oluşan bir seri planlıyorum. Çocukların farklı ressamlarla en azından kitap üzerinde tanışması, eserlerini görmesi eserlerin çerçevesinde egzersiz/etkinlik yaparak  sanatçının eserlerini deneyimlemelerini çok önemli buluyorum.

Piet Mondrian’ı anlatıyorsunuz kitapta. Çocuklara sanat ve sanatçı anlatılacaksa bana göre de bu şekilde yapılmalı. Peki, size Mondrian’ı tercih ettiren etken neydi?

Piet Mondrian kendi döneminde eserleri beğenilen, başarılar elde eden bir ressamdı. Ülkesinin sınırları ona yetmedi. Sanat felsefesi üzerine düşündü, sanatta değişimden korkmadı, hep ötesini merak etti ve yoluna devam etti. Onun bu yönleri beni çok etkiledi.

Ülkemiz çocuklarının sanatla olan ilişkilerini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bazı aileler uzun zamandır daha bilinçli; çocuklarını atölyeler, kurslara götürüyorlar. Ama sanatı yaşamımıza dâhil etmedikçe sadece kurslara götürmekle çocukları sanatla tam olarak buluşturmuyoruz. Sanatı hayata entegre etmeliyiz. Örneğin enstrüman çalmayı öğrenen bir çocuk konsere gidiyor mu ya da tv de pazar konseri izliyor mu? Çocukların yeteneklerini önceden keşfetmek önemli onları sanatçılarla ve eserleriyle tanıştırmak, çocukların hayal dünyasında bir keşfe, daha yaratıcı olmalarına yatar, eserleri gözlemleyerek zamanla yorumlayarak da onlardan ilham almalarını sağlar. Bu konuda sanatçı  kitapları ulaşılabilirlilik olarak ilk sıralarda yer alıyor. Hele bizimki gibi az basılan ressamlarla yönelik bir kitapsa çocuğa katkısı kaçınılmaz… 

Kitabın yazarı olmanızın yanı sıra bir resim öğretmeni olduğunuz için de sormak istiyorum. Öğretim programı içinde değerlendirirsek, nasıl bir sanat eğitimi olmalı?

Türkiye’de çocuklar için genel anlamda sanat eğitimi önemsenmiyor. Çünkü ailelerin daha öncelikli konuları var geçim gibi. Ama çocukları ne kadar erken yaşta sanat ile tanıştırabilirsek o kadar değerli. Devlet okullarında özel okullarda olduğu gibi  ilkokul kademesinde sanat öğretmenlerinin ilgili derslere girmesiyle ailelerin yönlendiremediği çocuklarımıza ulaşabiliriz. Tabii burada kurumlara da  çok iş düşüyor. Örneğin müze ve sanat galerileri ile tanışmamış nice çocuğumuz var. Yıl içerisinde devlet okullarıyla iş birliği yaparak çocuklarla sanat ile bir gün etkinliği yapılabilir, taşınabilir sanat tırları ile nice çocuğa ulaşılabilir, müzelerde yapılan etkinlikler belirlenen bazı günlerde ücretsiz verilebilir. Kurumların bu tür kitaplara etkinliklere destek olması çok önemli. Okullarla iş birliği yapılırsa sanat daha çok çocuğa ulaşır. Ayrıca sanat eğitimini okul ile sınırlandırmamalı, müzelerdeki eserlerden doğadaki tüm detaylardan faydalanarak çocukların o renkli dünyasına katkıda bulunmalıyız.

 Çocuklar için sanat, devam edecek mi? Edecekse sırada kim var?

Bu serinin bir sonraki kitabında Çocuklar Paul Cezanne ile tanışacak. Bu seriye devam etmek ve Çocukların sanat dünyasına daha çok renk katmak istiyorum. Çocuklar için sanat dizimizin bu ilk kitabı, dünyaca ünlü ressam Mondrian ekseninde çocuklara bilgi sunuyor. Önemli isimlerle bu seri devam edecek.

edebiyathaber.net (3 Haziran 2024)