İngiliz psikanalist-yazar Darian Leader, İş İşten Geçtikten Sonra Verilen Sözler kitabında, sevgi, aşk, söz, söz verme, dil, konuşma gibi konuları hakkında klasik bir yol gösterme kitabından farklı olarak, sırtını yasladığı Lacan ve Freud gibi ustaların yorumlarını popüler örneklerle harmanlayıp okura anlaşılır bir dille sunuyor.
Darian Leader, Türkiye’de yakından tanınan bir psikanalist ve yazar. 1965 ABD doğumlu Leader özellikle 2016 yılında yayınlanan Delilik Nedir? kitabında “delilik” kavramına getirdiği çok farklı sorgulama biçimi ve bu konu üzerine sorduğu enteresan sorularla yepyeni bir bakış açısı sağlayarak “deliliği” gözden geçirmemize sebep olmuş ve birçok okurun ilgisini çekmişti. Leader’ın eserlerindeki üstü bizler tarafından kapatılmış, çizgileri yine bizlerce çizilmiş konuları farklı yaklaşımlarla ele alması sadece Delilik Nedir? kitabıyla sınırlı değil. Saltokur Yayınları tarafından yayınlanan İş İşten Geçtikten Verilen Sözler’de Darian Leader yine kendi yolundan giderek okura bir ‘kılavuz kitap’ sunma ya da kendisini ‘bilirkişi’ göstermekten ziyade aşk, söz, söz verme, seks, dil, konuşma gibi konuları gayet anlaşılır biçimde tekrar düşündürtmeyi amaçlıyor.
İş İşten Geçtikten Sonra Verilen Sözler’de Lacan ve Freud, Darian Leader’ın en büyük dayanağı olarak karşımıza çıkıyor. Ancak yazar kitaptaki görüşlerini, bu iki ismin çıkarımlarıyla bağdaştırarak psikanalist kuramların ‘ağır’ süzgecinden geçirmiyor. Savunduğu görüşleri ortaya atarken popüler filmlerden, kitaplardan alıntılar yaparak, insanların gündelik hayatlarında başlarına gelen olaylardan örnekler vererek yapıyor. Bazen bir sahne üzerine satırlarca döktürüyor. Örneğin ortaya attığı, “Konuşmanın değeri birçok kadın ve erkek için neden farklıdır?” sorusuna cevabı İngiliz yazar Daphne du Maurier’in dünyaca ünlü gotik romanı Rebecca üzerinden veriyor. Ya da kitabın ikinci bölümünde, “Bir insanın gerçekten konuştuğu hangi anda söylenebilir?” diye sorduğunda bebeklerin “agucuklarından” yola çıkıp birçok konuyu tek çatı altında birleştirerek yanıtı şöyle aktarıyor: “Bir çocuk, dil ortamındaki bazı işaretlerin bazı etkilere sebep olduğunu öğrenebilir: Örneğin, ağladığında onu beslerler, başka sebepten ağlasa da. Fransız yazar Marcel Pagnol, bebek kuzeninin anlamsız agucuklarını çaresizce izlerken, teyzesinin “bebeğin akıllıca laflar söylediğine inandırmak için anlamlı sözcülere dönüştürüldüğü” agucukları tasvir eder. Annenin konuşma diline aktarılan agular şimdi bir anlam üstlenmiştir, ama bu anlam içeriden değil dışarıdan gelir.”
Leader’ın kitap boyu süren ve çoğalan bu örnekleri –kalanını okurun merakına bırakalım- İş İşten Geçtikten Verilen Sözler’i eğlenceli bir felsefi kitaba dönüştürürken açtığı konuların birbirinden kopmadan ilerlemesi her defasında hem ayrı ayrı tüm başlıklar üzerine yorum getirme imkanı tanıyor hem de savunduğu ve sağlamasını yaptığı soruları bir bütün olarak okurun zihninde birleştirmesinin önünü açıyor.
edebiyathaber.net (8 Aralık 2021)
