Hazırlayan: Hande Emekçi
Ülkemizin Doğu’sunda yaşanan zorlu yaşam koşullarını, insan ilişkilerini, çetin geçen kış mevsiminde yaşanan zorlukları ve bölgenin kültürünü konu edinen 6 filmi sizler için derledik.
Sürü (1978)
Filmde, Tuncel Kurtiz’in canlandırdığı Hamo karakteri, geçimini hayvancılıkla sağlayan göçebe bir ailenin reisidir. Kan davalarıyla örülü bir dünyada oğlu Şivan’ın (Tarık Akan) düşman aşiretin kızı Berivan (Melike Demirağ) ile evli olması, iki aile arasında derin bir gerilime neden olur. Bu evlilik, Hamo tarafından uğursuzluk olarak görülür, çünkü Şivan ve Berivan’ın çocukları yaşamamıştır. Hamo, Berivan’ı “lanetli” olarak görerek ona ısınamaz ve Şivan’ın ondan boşanması için sürekli baskı yapar. Ancak Şivan, her türlü baskıya rağmen Berivan’ı terk etmez, bu da baba-oğul arasında süregelen bir çatışmaya yol açar.
“Sürü”, karakterler üzerinden feodal sistemin aile içindeki bireyler arasındaki ilişkileri nasıl zehirlediğini gözler önüne sererken, izleyiciyi derinlemesine bir toplumsal eleştiriye davet eder. Filmin gerçekçi anlatımı, sinematografik dili ve oyuncuların üstün performanslarıyla Türk sinemasında özel bir yere sahiptir.
Hakkari’de Bir Mevsim (1983)
Siyasi nedenlerle Hakkâri’de bir sınır köyüne tayin edilen genç bir öğretmenin, burada geçireceği tek mevsim olan kış boyunca yaşadığı deneyimleri konu alan filmin yönetmenliğini usta sinemacı Erden Kıral üstlenmiştir.
Ferit Edgü’nün romanından uyarlanarak beyaz perdeye aktarılan film, 1983 yılında Berlin Film Festivali’nde Gümüş Ayı ödülüne layık görülmüştür.
Türkiye’de uzun süre yasaklı kalan filmin başrollerini Genco Erkal, Şerif Sezer ve Rana Cabbar paylaşmaktadır.
Vizontele (2001)
Bir kasaba… En büyük eğlence kaynağı ve halkın yoğun ilgi gösterdiği bir yazlık sinemaya sahip. Kasabanın deli dolu karakteri Emin, çevresindekilere her işte yardımcı olan, herkesin sevdiği biridir. Televizyonun Anadolu’ya yeni yeni gelmeye başladığı bu dönemde, köy halkı bu icatla tanışmak için sabırsızlanmaktadır ve herkesin televizyona dair farklı beklentileri vardır. Mekanik işlere ilgi duyan Emin de bu yeni buluşun nasıl bir şey olduğunu merak etmektedir. Kasabaya gelen televizyon, yalnızca kendisini değil, birçok yeniliği de beraberinde getirir. Yılmaz Erdoğan’ın gişe rekorları kıran bu filminde, Erdoğan’ın yanı sıra Demet Akbağ, Cem Yılmaz, Tarık Akan ve Erdal Tosun gibi önemli oyuncular yer almaktadır.
İnat Hikayeleri (2003)
İnat Hikayeleri, köyle şehir arasındaki ulaşımı sağlayan bir kızakçı ile minibüs şoförü arasındaki rekabeti anlatıyor. Kış gelince, Daşo köylüleri kızağıyla şehre taşır. Bu işi yıllardır yaparken, köyden biri kırmızı bir minibüs alarak onun karşısına çıkar. Bu durum Daşo’yu rahatsız eder, ancak minibüsün kendi kızağından daha hızlı olamayacağı konusunda ısrarcıdır. Bunun üzerine minibüs şoförüyle aralarında bir iddia başlar. Bir grup minibüse, diğer grup ise kızağa biner ve yolculuk başlar. Yol boyunca inat hikayeleri anlatan bu insanlar, dönüş yolunda kestirme olması adına donmuş gölden geçmeye karar verirler. Bu kısayol onlara yarışı kazandıracak olsa da büyük bir risk taşır.
120 (2008)
Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı ordusu, sınır birliklerinde cephanesiz kalır ve Van’da top seslerinin yankısı duyulmaktadır. Kışın en zorlu günleridir ve ordu, Van halkından destek talep eder, çünkü onların cephane kaynakları bulunmaktadır. Ancak Türk-Rus savaşı nedeniyle, bölgedeki tüm erkekler farklı cephelerde savaşta olduğundan, bu yardım çağrısına karşılık veremezler. Van’ın çocukları ise harekete geçmek ister. Oğlunu savaşta kaybetmiş bir okul müdürü, cephanenin Sarıkamış’a taşınması fikrini ortaya atar ve 12-17 yaş arası 120 gönüllü çocuk, annelerini gözyaşları içinde geride bırakarak bu zorlu yolculuğa çıkar. Film, bu çocukların yaşanmış öyküsünü gözler önüne serer.
Okul Tıraşı (2021)
Yatılı bir okulda hastalanan arkadaşını doktora götürmeye çalışan bir gencin yaşadıklarını konu alır. Öğrenciler, okulda uygulanan yoğun baskı ve disiplin altında ezilmiş haldedir. Bir gün, öğrencilerden biri rahatsızlanınca, Yusuf adlı arkadaşı ona yardım etmeye karar verir. Ancak Yusuf, arkadaşını doktora götürmek için okul bürokrasisinin zorlukları, idarenin umursamaz tavrı, bölgenin çetin coğrafi koşulları ve başka pek çok engelle karşılaşacaktır. Film, Yusuf’un bu engellerle mücadelesini ve dostluk uğruna verdiği çabayı anlatır.