İnternete bakarsanız, “Cheltenham Edebiyat Festivali dünyanın ilk edebiyat festivalidir.” Cheltenham kaplıcalarıyla tanınmış ama günümüzde festivalleriyle de ünlü küçük bir turistik şehir. Caz, Müzik ve Bilim Festivallerine de ev sahipliği yapıyor, daha birçok festival gerçekleştiriliyor. 

Edebiyat festivalini 1949’da kaplıca müdürü George Wilkinson ve festivalin ilk yönetmenliğini yapan Tewkesbury’li yazar John Moore kurmuşlar. 74 yıldır kesintisiz sürdürüyor. 

Cheltenham Edebiyat Festivali, her yıl Ekim ayında yapılıyor.  Bu yılki festival 7-16 Ekim tarihleri arasında gerçekleştiriliyor. 

‘Edebiyat aşıklarının rüyası’ olarak nitelendirilen festival, dünyanın önde gelen romancı, şair, mizahçı, tarihçi, filozof, oyuncu ve siyasetçilerine ev sahipliği yapıyor. Bu yılki konukları arasında Ian Mc Ewan, Jojo Moyes, Kate Mosse, Karl Ove Knausgaard, Zadie Smith, Richard Osman, Toshikazu Kawaguchi, Val McDermid gibi ünlüler, edebiyat ödülü sahipleri, genç yazarlar, ilk kez yayınlananlar yer alıyor. Festivalin bu yılki teması “Dünyayı oku!” Gana, İrlanda, Japonya, Yeni Zelanda, Nijerya, Norveç, İspanya, Tayvan ve daha pek çok ülkeden yazarlar davet edilmiş. İngiltere gibi yabancı dillerden çevirinin yüzde iki gibi çok küçük bir rakamla ifade edildiği bir ülke için diğer ülkelerin edebiyatlarına dikkati çeken önemli bir tema seçmişler.  

Festival, “edebiyat” terimini geniş bir şekilde yorumluyor ve aralarında çok sayıda gazeteci ve politikacının da bulunduğu her türdeki yazara yer veriyor. Festival, 500’ü aşkın etkinlikten oluşan zengin programında tarih, politika, spor, yemek ve moda gibi pek çok farklı konuya değiniliyor. Bu açıdan bakılırsa edebiyat ağırlıklı bir kitap festivali de diyebiliriz. Zaten etkinlikler esas olarak yıl içinde kitabı çıkmış yazarlarla ve kitaplarıyla bağlı olarak gerçekleştiriliyor. Her söyleşiden sonra da yazarlar kitaplarını imzalıyor. 

Festival şehrin merkezindeki Montpellier Bahçeleri’nde gerçekleştiriliyor. Parkın içine kurulmuş çadırlarda günün erken saatlerinde başlayıp gecenin geç saatlerine dek süren eşzamanlı etkinlikler yapılıyor. 

Kitap okurlarına yönelik olanların yanı sıra yeni okurlar yaratmaya da amaçlayan birçok etkinlik var. Ailelerin ve çocukların katılımına özel önem veriliyor. Öğrencilere yönelik bir çok özel program da var. Öğretmenlere yönelik öğrencilerini kitap okumaya teşvik edici, okuma zevkini yeniden kazandırıcı bilgi ve yöntemler aktaran programlar da oluşturulmuş. Etkinliklere 9 binden fazla ilk ve ortaokul öğrencisinin katılması bekleniyor. 

Gençlerin yazarlık becerilerini ortaya çıkaran atölye çalışmaları da yapılıyor. Genç şair ve yazarlar için özel bir çadır da kurulmuş, orada söyleşiler yapıyor, eserlerini dinleyicilere okuyorlar. 

Festival Montpellier Bahçeleri’yle sınırlı kalmamış, şehrin her yerine yayılmış. Tiyatro ve konser salonlarında, kitabevlerinde, kafelerde, lokantalarda, otellerde de etkinlikler yapılıyor. Etkinliklerin her birine ayrı ayrı bilet almak gerekiyor. Çocuk etkinliklerinde 10 sterlin, yetişkinlere yönelik olanlar 13 sterlinden başlayan bilet fiyatları var. Yemek yazarlarının yemek de ikram edilen ve lokantalarda gerçekleştirilen etkinliklerinde bu rakam 40 – 50 sterline ulaşıyor. Hem festivalin yapıldığı parka hem de şehir içindeki salonlardaki etkinliklere yoğun ilgi var. Çoğu etkinlikte biletler tükenmiş. Birçok ücretsiz etkinlik de yapılıyor ve bunlar programda belirtilmiş. İngiltere’nin en büyük kitabevi zinciri Waterstone festival alanına çok büyük bir kitabevi kurmuş ayrıca çocuklar için de bir kitabevi çadırı var. Etkinlikler sonrasında yazarlar buralarda kitaplarını imzalıyor. 

edebiyathaber.net (11 Ekim 2023)