‘Dönmez Yol’, Erkan Oğur’un kendi adıyla yayımladığı ikinci, 45 yıllık müzik serüveninin 14’üncü albümü. Albümde perdesiz gitardan çelloya, kemandan kopuza 10 farklı enstrüman çalıyor.
Bunların arasında kendi geliştirdiği ‘çellogitar’ gibi çalgılar da var. Albümün notlarında, “İnsan varlığının müzik olduğunu anladığında susar” diyen Oğur bir süre sonra icracı olarak tamamen susmaya, sadece besteleriyle konuşmaya hazırlandığını anlatıyor
Kendi adıma albüm yayımlama ihtiyacı duymuyorum. Telvin üçlüsüyle, İsmail Hakkı Demircioğlu’yla çalışmalarımın, film müziklerimin yayımlanması bana yetiyor. Telvin, Demircioğlu, Mikhail Arslan, Derya Türkan’la yılda yaklaşık 100 konser veriyorum. Konserlerin terapik etkisi beni mutlu ediyor, hatta şifa niyetine çalıyoruz. Kayıt da yapıyoruz, fakat yayımlama çabam yok. ‘Dönmez Yol’, prodüktörüm Hasan Saltık’ın talebi üzerine ortaya çıktı. 19 icradan 17’si geçmişte kaydedip bir kenara koyduğum, bir kısmı belgeseller için yaptığım müzikler. Üçü yeni kayıt.
KADİM’İ BİR KEREDE KAYDETTİM
Kimi müzikler stüdyoda doğaçlama yaparken bir seferde çıktı, kimilerinde istediğim estetik düzeyi yakalamak için haftalarca çalışmam gerekti. Örneğin Hatayi’nin şiirini uzun süre cebimde gezdirdim, her fırsatta okudum. Sonra bir gün stüdyoya girip tek seferde doğaçlama olarak ‘Kadim’i kaydettim. Çam ağaçlarından, insanlardan bahseden bu şiir Okan Avcı’nın. Daha sonra öğrendiğime göre Avcı geçmişte bir trafik kazası geçirmiş, üstüne düştüğü çam ağacı sayesinde hayatı kurtulmuştu. Beni en çok uğraştıransa Levent Güneş’in ‘Mardin Dağları’nda adlı bestesiydi. Film müziği olarak öyle güzel söylemişti ki, eseri içselleştirip kendi yorumumu getirmem çok zor oldu.
30 YIL SONRA KEMAN ÇALDIM
‘Aşk Dansı’, gençlik yıllarında hayalini kurduğum senfonik eserdi. Nota kağıtları almış, günlerce hazırlanmıştım. 24 enstrüman için yazmaya başladım, üç ölçü yazdıktan sonra ne kadar cüretkâr bir işe girdiğimi gördüm. Bu senfoninin çekirdeğini yeni albümde farklı bir şekilde yorumladım. Eserde çocukluğumda çaldığım kemanın sesini duymak istiyordum. Uzun yıllar elimi sürmemiştim. Kemanla stüdyoya girdim, herhangi bir ön hazırlık yapmadan içimden geldiği gibi kaydettim. Keman gibi çelloyu da bazı eserlerde herhangi bir iddia taşımadan, endişe yaşamadan, içimden geldiği gibi çaldım.
SATIE İLE SES AKRABASIYIZ
Fransız besteci Eric Satie’nin solo piyano eserlerini seviyorum. Bu eserlerin ruhu bana çok yakın geliyor. Ege ve Antik Yunan kültüründen etkilenmiş. Örneğin ‘Gnossienne’ler Girit’teki antik Knossos tapınağından esinlenmiş. Fakat klasik piyanistlerin bu eserleri yüksek tempoyla seslendirdiği kanısındayım. Müziği derinliğine kavuşturmak için daha ağır icra edilmeli. 1 numaralı Gnossienne’i bu bakış açısıyla, kendi yaklaşımımla yorumladım. Bu ilk denemem değil. Geçmişte Bach’ın bir eserini de seslendirmiştim. Fakat özgür bakış açım klasikçiler tarafından eleştirilmişti.
HER BESTEM HARPUT’A UZANIYOR
Bu albümde 1982’den bugüne besteler var. Hepsini yan yana koyup dinlediğinizde, farklı karakterdeki parçalarda bile çocukluğumun geçtiği Harput’un renklerini, ruhunu görüyorsunuz. Sanıyorum bu müziğimin omurgası, başlıca karakteristik özelliği. Harput’la ilgili son bir düşüm var, bunu gerçekleştirdiğimde yorumculuğu bırakacağım. Yörenin geçmiş ve bugünkü müziği, tüm bu birikimin bendeki yansımalarını üç ayrı CD’de toplamak istiyorum. Bu, kapsamlı bir proje olacak. Öncesinde Elazığ’ın özgün seslerini bozulmadan koruyan Işıkhacılar, İçmeler gibi köylerinde inceleme yapmam gerekiyor. Albüm yayımlandıktan sonra yerel referanslar içermeyen, soyut bir müziğe yöneleceğim.
AKUSTİK GİTARA YOĞUNLAŞACAĞIM
Bugüne kadar istediğim kalitede İspanyol yapımı gitarım olmamıştı. Bir süredir akustik gitar üzerine çalışmak istiyordum. Gevrek tınısını çok özlemiştim. Geçen ay bir İspanyol flamenko gitarcısı aradı, bir eserimi seslendirmek için izin istedi. Telif ücretini kendi seçeceği bir gitarla ödemek koşuluyla kabul ettim. Şimdi çocuk gibi heyecanla bu enstrümanın bana gelmesini bekliyorum. Sanıyorum yaz ayları akustik gitar çalışmalarıyla geçecek.
18 TELLİ ENSTRÜMAN HAZIRLIYORUM
Farklı ses renkleri, ifade biçimleri arayışım sürüyor. İfadede sadeleşmeyi, az unsurla çok şey anlatmayı, sessizliği daha iyi kullanmayı deniyorum. Yeni ses renkleri bulmak için, Freiburg’da yaşayan enstrüman yapımcısı Erşen Aycan’la yeni enstrümanlar geliştiriyoruz. Yaklaşık 15 yıl önce yaptığım, birbirine yapışık perdeli ve perdesiz gitarları iki yüzlü gitarlara dönüştürdüm. Hafifledi, pratikleşti. Çelloyu gitar gibi çalmak istemiştim, viola da gamba’yı çağrıştıran altı telli bir çello-gitar yaptım. Bu enstrümanları yeni albümde kullandım. Bugünlerde, Foça’da bulunan antik çağdan kalma lirden esinlenerek gitar ve çeng gibi çalınabilecek 18 telli bir enstrüman üzerine çalışıyorum. Henüz tasarım aşamasında, ortaya çıkmadı daha.
ÜNİVERSİTELİ KONUK SANATÇI
Albümün çeşitli dönemlerde kaydedilmiş parçalarında basçı Gürol Ağırbaş, davulcu Turgut Alp Bekoğlu, Cem Aksel gibi sanatçılar Erkan Oğur’a eşlik ediyor. Ancak alınan ortak karar doğrultusunda, albümde isimleri geçmiyor. İstisnalar son kayıtlarda yer alan piyanist Genco Arı ve Sabancı Üniversitesi birinci sınıf öğrencisi Helin Saltık (21). Eric Satie’nin 1 numaralı Gnossienne’inde Oğur’a eşlik eden Saltık, amatör olarak müzikle uğraşıyor. altı yaşından bu yana Mehru Ensari’den ders alıyor.
22 Nisan 2012
Bu yazı 7 Nisan 2012 tarihinde Hürriyet gazetesinde yayımlanmıştır.