Costas Lapavitsas’ın Üretmeden Kâr Etmek: Finans Hepimizi Nasıl Sömürüyor adlı kitabı, Yasin Emre Kara çevirisiyle Koç Üniversitesi Yayınları (KÜY) tarafından Politik Ekonomi kategorisinde yayımlandı.
Tanıtım bülteninden
Üretmeden Kâr Etmek, Marx, Hilferding, Lenin gibi teorisyenlerin kendi dönemlerindeki eserlerinin muadili olarak günümüzün finansallaşmış kapitalizmini açıklayan bir başyapıt niteliği taşıyor.
Finansallaşma son otuz yılda politik ekonomi alanında ortaya çıkan en yeni kavramlardan biri ve bu, rantiyenin üretken kapitaliste karşı zaferi olarak görülemeyeceği gibi finansın veya üretken sermayenin güdümünde de değildir. Finans, kapitalist ekonominin ne küçük bir bileşeni ne de asalak bir çıkıntısıdır; aksine onun birikimi devam ettiren, ayrılmaz bir parçasıdır. Finansal kâr, dolaşım süreçlerinden kâr üretilmesine olanak tanır. İşte bu, finansallaşmış kapitalizmin ayırt edici özelliklerinden biridir.
Üretmeden Kâr Etmek, finansallaşmayı finans-dışı şirketler, bankalar ve hane halkının davranışlarındaki dönüşüm açısından tanımlıyor. Gelişmiş ülkelerdeki birikimin üç ayırt edici eğilimi, finansallaşmayı günümüz kapitalizminin yapısal bir dönüşümü olarak biçimlendirdi. Birincisi, finans-dışı şirketlerin finansal işlemlere gittikçe daha fazla dâhil olması; ikincisi, bankaların şirketlere borç vermektense serbest piyasa işlemlerine ve hane halkıyla girişilen finansal işlemlere yönelmesi; üçüncüsü, hane halkının borçlar ve varlıklar bakımından finans sistemine daha fazla dâhil olması. Finansallaşmanın aynı zamanda gelişmekte olan ülkelerde bağımlı boyutu da vardır ve dünya piyasası ve dünya parasının hiyerarşik doğasını yansıtır.
Finansallaşmış kapitalizm, en büyüğü 2007’de başlayan çalkantı olmak üzere, krizlere meyillidir. Üretmeden Kâr Etmek, bolca ampirik veri kullanarak krizin nedenlerini de açıklıyor ve finansı kontrol etmek için elimizdeki seçenekleri tartışıyor.Marksist para ve finans teorisini ustalıkla analiz eden ve pek ele alınmayan yönlerini gün ışığına çıkaran Lapavitsas, hem çalışmasını sağlam bir Marksist temele oturtuyor hem de Marx’ın döneminde günümüzdeki şekliyle var olmayan finansallaşmış kapitalizm hakkında güncel ve çığır açan bir teorik çerçeve sunuyor.
edebiyathaber.net (1 Şubat 2019)
