Mahmut Yesari’nin “Çulluk” adlı romanının 2. baskısı 2019 yılında Oğlak Yayınları etiketiyle yayımlandı. Edebiyatımızın önemli köşe taşlarından biri olan kitabı öneriyoruz.
Tanıtım bülteninden
Çulluk, öncelikle Münevver ile Murat Çavuş arasında yaşanan bir aşk öyküsüdür, ancak edebiyatımızın değerli aşk öykülerinden ve romanlarından çok daha farklı bir yerde durmasının nedeni ilk işçi romanı olmasıdır. Üstelik sadece erkeklerin üstüne kurulu bir öykü de değildir.
1928 yılında, kadınların öğretmenlik, hemşirelik ya da ev işçiliği gibi ‘‘kadına yaraşır’’ dünyalarda anlatıldığı bir zamanda Münevver, ‘‘erkek’’ ortamında çalışan bir fabrika işçisidir. Geçim sıkıntısı, fabrikanın acımasız dünyası, hak mücadelesi ilk kez edebiyatımızda kendine yer açarken, bir kadın da yaşamının yükünü ve sorumluluğunu modern anlamda sırtlamış emekçidir artık. Bu nedenle edebiyat tarihimizin dönüm noktalarından biridir Çulluk.
Okudukça, yeni kurulmuş Cumhuriyet’in ivme kazandırdığı kentleşme, sanayileşmenin yarattığı işçi sınıfının erken günleri hakkında da çok şeyler söyler bize. Ama en çok da kadının bu yeni Cumhuriyet’te değişmekte olan rolünü anlatır bize.
Yazar hakkında
1895 yılında İstanbul’da doğan Mahmut Yesari, Sanayi-i Nefise Mektebi’nde öğrenim gördükten sonra Çanakkale Savaşı’na katıldı. Savaş sonrasında yaşamını gazete ve dergilerde yazılar yazarak, karikatür çizerek sürdürdü. Reşat Nuri Güntekin, İbnürrefik Ahmet Nuri ve Münif Fehim ile birlikte Kelebek adlı mizah dergisini yayınladı. 1945 yılında, Yakacık Senatoryumu’nda veremden öldü.
Çoban Yıldızı (roman, 1925), Çulluk (roman, 1927), Pervin Abla (roman, 1927), Ak Saçlı Genç Kız (roman, 1928), Geceleyin Sokaklar (roman, 1929), Bağrıyanık Ömer (roman, 1930), Kırlangıçlar (roman, 1930), Su Sinekleri (roman, 1932), Bahçemde Bir Gül Açtı (roman, 1932), Kalbimin Suçu (roman, 1932), Ölünün Gözleri (roman, 1933), Sevda İhtikârı (roman, 1934), Aşk Yarışı (roman, 1934), Bir Kadın Geçti (roman, 1934), Kanlı Sır (roman, 1935) Yakut Yüzük (roman, 1937), Yakacık Mektupları (hikâye, 1938), Dağ Rüzgârları (roman, 1939), Tipi Dindi (roman, 1939), Sağanak Altında (roman, 1943), Bir Aşk Uçurumu (roman, 1943), ve Gece Yürüyüşü (roman, 1944) gibi eserlerinin yanı sıra Şehir Tiyatroları’nda oynanıp basılan oyunları da vardır: Ayrı Oda, Çürük Merdiven, Asrî Hülyalar, Soyulan Hırsız, Karga ile Tilki, Sütten Ağzım Yandı, Kahya Kadın, Sürtük, Antika Tablo, Fener Nöbeti, Hanife Hanım Hizmetçi Arıyor, Kaplıca Oteli, Müthiş Bir Hastalık, Pencereden Pencereye, Bir Hayal Kırıklığı, Hasbahçe, Kazma Kuyyuyu, Tavsiye Mektupları, Serseri. Gazete ve dergilerde kalmış ve yaşamında kitaplaşmamış çok sayıda tiyatro eleştirisi ve mizah yazısı bulunmaktadır.
edebiyathaber.net (5 Ağustos 2022)