Fransa’da bir grup subayın Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a mektup yazarak “iç savaş” uyarısı yapması ciddi tartışma konusu oldu. Askerler, laik bir ülke olarak tanınan Fransa’nın, çoğunluğu Müslüman olan göçmenlerin meydana getirdiği tehditle burun buruna yaşadığını ve Fransız çoğunluk kültürünün giderek yok olabileceğini söylüyordu.
Fransız yazar, şair, müzisyen ve aktör Michel Houellebecq 2015’te yayımlanan romanı İtaat’te bugün yaşananları görmüş gibiydi.
Houellebecq romanında Müslüman Kardeşler partisinin Cumhurbaşkanı adayı Mohammed Ben Abbes’in, aşırısı sağcı Ulusal Parti’nin önünü kesmek için kurulmuş bir koalisyonun lideri olarak iktidara geldiğini, laik Fransa’nın bu olayla çalkalandığını, başta roman kahramanı François’in çalıştığı üniversite olmak üzere bazı kurumların hızla İslamileştiğini ve sonunda kahramanımızın İslam dinini seçerek Müslüman olmaya karar verdiğini anlatıyor. Tüm bu süreç içinde ülkenin istihbarat birimleri, askerler ve bürokrasi bir iç savaş hazırlığı içine girer. Kendi ülkelerinde böyle bir savaşa hazır olmayan Fransızlar korku içindedir.
İtaat, Michel Houellebecq’in yedinci romanı. Bu kitap 7 Ocak 2015’te, tüm ülkeyi dehşete düşüren Charlie Hebdo saldırılarının gerçekleştiği gün yayımlandı. Sırf bu yüzden bile bazı çevrelerce İslam karşıtlığıyla ve İslamcı teröristlerin ekmeğine yağ sürmekle suçlandı. Ama bu suçlamalar yersizdi çünkü Houellebecq romanı iki yıldır yazıyordu ve Fransa topraklarında Doğu-Batı gerginliği zaten sürüp gidiyordu.[1]
Fransa nüfusunun yüzde 6’sını Müslümanlar oluşturuyor. Ülkenin laik eğitim kurumları okullarda türbana ve çarşafa izin vermiyor. Karma eğitime karşı çıkan bazı dindar çevreler hükümetten taleplerde bulunsa da başta Paris olmak üzere ülkenin pek çok yerinde gerçekleşen terörist saldırılar nedeniyle Macron hükümeti istismar edilmeye müsait bazı uygulamaları ortadan kaldırdı ve bazı yasaları yeniden düzenledi. Teröristlerin bir mizah dergisini basıp onlarca kişiyi öldürmesi ve bunu İslam adına yaptıklarını ileri sürmesi Fransa’daki bazı camilere saldırılar düzenlenmesine neden olmuştu. Macron bu tür huzursuzlukların iç barışı tehdit ettiğinin farkında.
Fransa, Charles Martens’in MS 732 yılında Arap ordularını Poitiers’de yenerek Hıristiyanlığını perçinlemiş ve uygarlıklar arasındaki savaşta laikliğin mimarı olarak kendini kanıtlamış bir ülke. Ama hala ciddi sorunları var. Bir yazar olarak olanların farkında olan Houellebecq İtaat’te Fransız toplumunun korkularını ve göçmenler karşısındaki çelişkilerini anlatmış. Bazı okurlar Houellebecq’in (Sorbonne Üniversitesi’nin adının Sorbonne İslam Üniversitesi’ne çevrilmesi gibi) yer yer abartıya kaçtığını düşünebilir. Ya da daha en baştan Müslüman Kardeşler Partisi’nin Fransa’da siyaset yapmasının mümkün olamayacağını söyleyebilir.
Unutmayın ki edebiyat tüm düşüncelerin ve tahminlerin önünde gider.
[1] Michel Houellebecq “İtaat” Çeviren: Başak Öztürk. İthaki Yayınları. 1.Baskı. Şubat 2021. İstanbul.
Murat Erdin – edebiyathaber.net (17 Mayıs 2021)
