Geçtiğimiz yıl nisan ayında bir mektup yayınlayarak hastalığı nedeniyle çok kısa bir ömrünün kaldığını açıklayan ve kısa süre sonra da hayata veda eden İskoç yazar Iain Banks’in en ünlü romanlarından biri olan Cebirci, İthaki Yayınları etiketiyle ve Kemal Baran Özbek çevirisiyle raflardaki yerini alıyor.

Milattan Sonra 4034 yılında insanoğlu uzayı kolonileştirmeyi çoktan başarmıştır. Gelgelelim Nasqueron Ahalisi’nin yüksek yönetim kademeleri arasına araştırmacı sıfatıyla kabul edilmiş bir Yavaş Kâhin olan Fassin Taak yılsonunu sağ salim getirebilirse kendini mutlu sayacaktır.

Bir zamanların görkemli ama son dönemlerin çöküşteki bu topluluğu, her ne kadar görünürde son derece yüksek bir gelişmişlik düzeyine sahip olsa da, temelde barbarca kabul edilen bir yaşam tarzına sahip, kendi gençlerini avlamaktan haz alan ve sırf âdet yerini bulsun diye giriştiği anlamsız iç savaş silsilelerinden başını kaldıramayan bir ırk kabul edilip kendisi dışındaki tüm topluluklar tarafından yalnızlığa itilmiştir. Hakkında yok denecek kadar az bilgiye sahip olduğu askeri-dini özellikte bir emir-komuta zincirinin –ki bu, galaksinin yönetimini bir süreden beri elinde bulunduran son güç erkinin, yani Mercatoria adlı barok hiyerarşinin de bir parçasıdır aynı zamanda– beklenmedik desteğini de bu defa arkasına alan Fassin Taak bir kez daha Ahali’nin yaşam alanında seyahate çıkmak durumundadır. Peşinde olduğu şey ise, yarım milyar yıldır saklı olan bir gizemdir. Diğer yandan, muazzam bir savaş her geçen gün daha da yaklaşmaktadır… Kâhin Taak’ın o güne dek tanıyıp bildiği her şeyi ve de herkesi bir çırpıda ortadan kaldırması işten bile olmayan bir savaş…

Birçok romanını “ölmeden önce okunması gereken 1001 kitap” listesinde görebileceğimiz Iain Banks, The Times tarafından “1945 sonrası En İyi 50 Britanyalı Yazar” listesine seçildi. Guardian’ın “Bilimkurgunun standartlarını belirleyen yazar…” olarak nitelendirdiği Banks, yaşamı boyunca sayısız ödüle aday gösterildi ve birçoğuna da sahip oldu.

Ünlü fantastik kurgu yazarı Neil Gaiman, onun ölüm haberi üzerine şu cümlelerle biten bir yazı yazdı: “Eğer onun kitaplarından hiçbirini okumadıysanız, birini okuyun. Sonra bir başkasını… Kötü kitapları bile iyidir, iyileriyse hayret vericidir.”

edebiyathaber.net (18 Nisan 2014)