İlk kitabı Anlatmak, söyleşilerimizin bu haftaki konuğu Tabiat Kitap’tan çıkan “Bir Hissi Parlatmak İçin” adlı şiir kitabıyla Ferah Doğan.
“Yazmak, yaşarken insanın kendisine eşlik eden bir uğraş. İçeriği, insanın yaşadığı ve düşündüğü sözlerin de biçimlendirdiği şeyler. Ancak asıl mesele, bir söz oluşturabilmeyi bilmek. Buna, dünyayla yüzleşmek de denebilir belki…”
Bir Hissi Parlatmak İçin ilk şiir kitabınız… Bunca iddialı şair varken, şiir kitabı bastırmak sizi korkutmadı mı? Burun kırın ederler, beni görmezden gelirler, küçük görürler demediniz mi?
Hayır, insan başkalarının ne düşüneceğini düşünürse yazamaz bence. Yaşayamaz da zaten. Bunlar çok dikey korkular. Daha yatay olmakta yarar var. Yani kim görmezden geliri düşünmek istemem ben. Kimle buluşurum, kimle karşılaşırım diye düşünmeyi tercih ederim. Yazarken şiirin nereye varacağını veya kime ulaşacağını bilmiyorum. Bilmemeyi de seviyorum.
İlk kitaplar çok zordur. Kitabınızı yazarken, içeriğini belirlerken ismini koyarken nelerden etkilendiniz? Kitabınızın yazma sürecinden yayınlama sürecine kadar duygularınızı, düşlerinizi ve düşüncelerinizi bizimle paylaşabilir misiniz?
Evet, kitap yapmak da dağıtım ağına girebilmek de çok zor. Aslında benim amacım kitap yazmak değil de hep şiir yazmak oldu. Ama şiirler çoğaldığında kitabı düşünmeye başladım ve birkaç denemeden sonra bulabildiğimiz en pratik ve kolay çözüm fanzin-kitap yapmaktı. Böylece, 2015’te ‘Bir Hissi Parlatmak İçin’ ve 2019’da ‘Varyant’ fanzin-kitap olarak yayınlandı. Daha sonra 2022’de ikisi bir arada Tabiat Kitap tarafından ‘Bir Hissi Parlatmak İçin’ başlığıyla yayınlandı. Yazmak, yaşarken insanın kendisine eşlik eden bir uğraş. İçeriği, insanın yaşadığı ve düşündüğü sözlerin de biçimlendirdiği şeyler. Ancak asıl mesele, bir söz oluşturabilmeyi bilmek. Buna, dünyayla yüzleşmek de denebilir belki…
Siz şiire ne zaman başladınız? Niye şiir yazmaya karar verdiniz? Şiirle nasıl hemhal oldunuz?
Şiir hayatımda hep oldu. Okula başlamadan önce hızlı hızlı yazma eylemini taklit eden karalamalar yapardım. Yani yazmayı hep sevdim. Ama ne zaman yazmaya kalksam ortaya çıkan şeyler ya şiir ya da şiirsel metinler oluyordu ve bana uygun formun şiir olduğuna karar verdim.
Şiirlerinizi kitaplaştırma düşüncesi ne zaman oluştu?
Tabiat Kitap’ı kurduklarında Cihat Duman iki fanzini kitaplaştırmayı teklif etti. Böylece bir kitap haline geldiler. Ama ‘Bir Hissi Parlatmak İçin’ kitabın adı olması nedeniyle olsa gerek ‘Varyant’ı yutmuş gibi oldu. Bunu istemem.
Kitabınızı elinize aldığınızda o an neler hissettiniz… Kitabınız sizin için ne anlam ifade etti? Kendinizi nasıl tanımladınız?
Çok mutlu oldum tabi. Artık kitabın benden bağımsız macerası başlıyordu.
Kitabınızın yayımlanmasından sonra ne gibi beklentileriniz var?
Yazmaya devam etmek ve yeni bir kitap yapmak isterim.
Bir Hissi Parlatmak İçin’de şiirlerinize ait bir dil oluşturmayı düşündünüz mü?
Şiiri zaten bir dil ve düşünce kurma çabası olarak görüyorum.
Dergiler, sizin için nasıl bir anlam taşıyor?
Dergiler önemliler. Takip ettiğim birkaç dergi ve online platform var. Bazen bir dergide ya da platformda bir şiiri okuyup sevdiğim oluyor ve bu beni şairin diğer şiirlerine ya da kitaplarına götürüyor. Ama samimi olmak gerekirse dergiden ziyade kitap okumayı tercih ederim.
Günde kaç saat ve ne tür kitaplar okuyorsunuz? Okumaya inancınız nasıl?
Okumak esastır. Okumayı en az yazmak kadar severim. Genellikle felsefe ve şiir okuyorum bu ara. Bazen roman. Bazen başka şeyler. Kaç saat okuduğum, okuduğum şeylerin içeriğine ve döneme göre değişiyor.
Etkilendiğiniz şairler var mı? Bu şairlerin sizde bıraktığı etkiye neden olan yapıtlar hangileri?
Çok sevdiğim ve etkilendiğim çok fazla sayıda şair var. Sadece şairler değil tabi, yazarlar ve sanatçılar da var. Bir sanat kolektifi olan Hafriyat’tan çok etkilendiğimi ve esinlendiğimi söyleyebilirim. Yani bir yazarın ya da yapıtın tekil etkisinden çok, pek çok yazar ve sanatçının ve eserlerinin yarattığı çoğul bir etkiden söz edebilirim belki. Ve tabi dünyada olmak var. Hayatın yarattığı etki.
Ona ulaşmak istediğiniz, keşke ben de böyle olabilseydim ya da olacağım şair var mı kim ve neden?
Hayır, kendi potansiyelimi gerçekleştirmek bana yeter.
Kendinizi tanıtır mısınız?
Kendimi tanıtmak bana hep zor gelmiştir. Ne söylemek gerekir hiç bilemem.
1971’de İzmir’de doğdum. Şu an İstanbul’da yaşıyorum.
edebiyathaber.net (17 Mart 2023)