İsmail Kadare 88 yaşında hayatını kaybetti

Arnavut yazar İsmail Kadare 88 yaşında hayatını kaybetti. Yazarın editörü ve yayıncısı Bujar Hudhri haberi doğruladı. 2005 yılında Man Booker Ödülü’nü de kazanan yazarın Ölü Ordunun Komutanı en bilinen yapıtlarının arasında yer alıyordu.

İsmail Kadare kimdir?

İsmail Kadare Arnavutluk’un güneyindeki Ergiri kentinde dünyaya geldi. Babası bir mahkeme mübaşiriydi, annesinin babası varlıklı ve eğitimli bir aileden geliyordu. Kadare çocukluğunu ve doğduğu, büyüdüğü Gjirokastër (Türkçesi: Ergiri) kentini, Taş Kentin Günlüğü isimli romanında anlatır.

Arnavutluk’ta 2. Dünya Savaşı sonrası komünist rejim kurulduğunda Kadare 8 yaşındaydı ve bu rejimin içinde yetişti.^[1] Romanlarında komünist toplum konuları sık sık geçer. Öğrencilik yıllarındaki yazı denemelerinden sonra, Tiran‘da edebiyat fakültesinde ve kısa bir süre için Moskova‘da Maxim-Gorki Edebiyat Enstitüsünde okudu.

1960’lı yıllarda Kadare şiir alanında ün kazandı.^[2] Esas ününü ise 1964 yılına yayınlanan ve başrolünü Marcello Mastroianni’nin oynadığı bir filme de uyarlanan Ölü Ordunun Generali isimli romanıyla kazandı. Bunu yurtdışında da büyük ilgi gören pek çok diğer romanı izledi.

Arnavutluk’taki komünist yönetim romanlarına sansür uyguladıysa da, ünü dolayısıyla belirli ölçüde bir dokunulmazlığa sahipti. 1990 yılında Ramiz Alia yönetimine karşı protesto olarak daha önceleri de pek çok kez gittiği Fransa’ya iltica etti. 1999’da Arnavutluk‘a geri döndü ama Paris‘te de bir dairesi bulunmaktadır.

1992’de Cino Del Duca ödülünü kazanan Kadare’ye, 1996’da Fransa’daki “Academy of Moral and Political Sciences”a ömür boyu üyelik hakkı verildi. 2005’te Man Booker Uluslararası Ödülü’nü, 2009’da Asturias Prensliği Ödülü’nü, 2015’te Kudüs Ödülü’nü kazandı. Adı birkaç kez Nobel Edebiyat Ödülü adayları arasında geçen Kadare’nin kitapları 45’tan fazla dile çevrildi.^[3]

Türkçe’de yayımlanmış eserleri: