Yuval Ben-Bassat ve Eyal Ginio’nun derlediği Jön Türklerin Filistin’i, Erkal Ünal çevirisiyle Koç Üniversitesi Yayınları (KÜY) tarafından yayımlandı.
Kitap, Filistin’de basın, eğitim, milli hislerin yeşermesi, şehircilik faaliyetleri gibi konularda ciddi gelişmelerin yaşandığı 1908 Devrimi sonrasına ilişkin ilk kapsamlı çalışma olma niteliğini taşıyor. Şimdiye dek hiçbir araştırmada gerektiği gibi ele alınmamış önemli bir döneme ışık tutan bu derleme, Filistin tarihinin bu çalkantılı dönemine dair pek çok önemli konuyu özgün yaklaşımlarla inceliyor.
Filistin, Jön Türkler döneminde hayata geçirilen birçok politikanın etkileri açısından bir mikrokozmos olarak görülebilir. Filistin’deki Jön Türk yönetimini farklı açılardan irdeleyen bu çalışma Filistin nüfusunun etnik, dinsel ve toplumsal çeşitliliğini yansıtırken, döneme ilişkin yeni yaklaşımlar sunuyor.
Yuval Ben-Bassat ve Eyal Ginio’nun yaptığı derleme, resmi Osmanlı belgeleri, yerel arşivler, cemaatlere ait arşivler, çeşitli yerel dillerdeki yayınlar, hatıratlar ve günlükler gibi çeşitli kaynaklardan yararlanıyor. Farklı alanlardan akademisyenlerin makalelerinde hem Jön Türklerin Filistin’deki siyasi, ekonomik ve kültürel politikaları ve kalkınma programları, hem de yerel kesimlerin İstanbul’dan gelen bu talimatlara ve programlara verdiği tepkiler ele alınıyor.
Kitapta, devrimin Filistin’de yaşayan çeşitli grupların hayatlarını ve algılarını nasıl değiştirdiği ve gerek diğer cemaatler karşısında gerek kendi içlerinde Osmanlı İmparatorluğu’ndaki statülerine ve rollerine bakışlarını nasıl yeniden şekillendirdiği gösteriliyor.
Derlemedeki bölümlerde yerel siyasetten sivil toplumun ortaya çıkışına, siyasi örgütlerden meclis seçimlerine, Filistin gençliğinin devrim sonrasındaki tavrından basının rolüne, Jön Türklerin Filistin’deki “medenileştirme misyonu”ndan Filistin’in İmparatorluğun merkezinden nasıl görüldüğüne, Siyonizme ve Arap milliyetçiliğine yönelik tavır ve politikalardan yönetime, yeni yasal pratiklerin ve paradigmaların uygulamaya konmasından Filistin’in Birinci Dünya Savaşı’ndaki durumuna dek uzanan çok çeşitli konular işleniyor. Derleme genel olarak hem Osmanlı bağlamında hem de yerel bağlamlarda Filistin’deki Osmanlı yönetiminin son on yılına ışık tutuyor.
edebiyathaber.net (4 Şubat 2016)
