Kurt Vonnegut’tan, hem hüzünlü hem de komik iki başyapıt

Eylül 19, 2024

Kurt Vonnegut’tan, hem hüzünlü hem de komik iki başyapıt

Amerikan edebiyatının kara mizah ustası, Billy Pilgrim ve Kilgore Trout gibi eşsiz karakterlerin yaratıcısı Kurt Vonnegut’un, anlatı türündeki eseri Wampeter’lar, Foma’lar ve Granfalloon’lar ve yazarın İkinci Dünya Savaşı’nda yaşadıklarından esinlenerek kaleme aldığı öykü kitabı Bagombo Enfiye Kutusu, Can Yayınları etiketiyle okurla buluşuyor. 

Wampeter’lar, Foma’lar ve Granfalloon’lar kitabındaailesine, gençliğine ve bir yazar olarak kariyerine dair anılarını açık yüreklilikle paylaşan Vonnegut, 23 öyküden oluşan Bagombo Enfiye Kutusu’ndaysa içindeki karanlık, komik ve sarsıcı sesi ilk kez duyuran öykülerini bir araya getiriyor.

Mezbaha Beş, Kedi Beşiği, Şampiyonların Kahvaltısı ve Mavi Sakal gibi güçlü yapıtlarıyla 20. yüzyılın ikinci yarısının en iyi Amerikan romancılarından biri olarak geniş çapta tanınan Kurt Vonnegut’un, anlatı türündeki eseri Wampeter’lar, Foma’lar ve Granfalloon’lar ve yazarın İkinci Dünya Savaşı’nda yaşadıklarından esinlenerek kaleme aldığı öykü kitabı Bagombo Enfiye Kutusu, Can Yayınları etiketiyle raflarda.

Elbette söylediğim her şeyin saçmalık olduğunu biliyorsunuz: Wampeter’lar, Foma’lar ve Granfalloon’lar

Ben öldükten sonra çocuklarımın benim hakkımda, benim babam hakkında söylediklerimi söylemelerini istemiyorum: “Harika espriler yapardı ama çok mutsuz bir adamdı.”

Yepyeni bir dünyaya davetlisiniz: Billy Pilgrim ve Kilgore Trout gibi eşsiz karakterlerin yaratıcısı Kurt Vonnegut’un kendi kafasının içindeki eğlenceli, bir o kadar da ciddi dünyaya. Amerikan edebiyatının kara mizah ustası ailesine, gençliğine ve bir yazar olarak kariyerine dair anılarını, bu denemelerde açık yüreklilikle paylaşıyor. Amerikan iç suyollarından Afrika’nın en zorlu şartlarına; dünyanın tuhaflıklarıyla çelişkilerine keskin gözlem yeteneğiyle ayna tutarken sanat, siyaset ve özellikle edebiyat camiasından birçok isme de göz kırpıyor. 

Sevgili okur, 

Bu kitabın başlığı Kedi Beşiği adlı romanımda geçen üç kelimeden oluşuyor. Wampeter, birbiriyle hiç alakası bulunmayan insan hayatlarının çevresinde döndüğü bir nesne anlamına geliyor. Kutsal Kâse buna son derece yerinde bir örnek olarak gösterilebilir. Foma, basit ruhları rahatlatmak için söylenen zararsız yalanlardır. Mesela: “Çok yakında refaha kavuşacaksınız.” Granfalloon da insanların kibirli ve anlamsız ortaklıklarına denir. Bir araya getirildiğinde bu kelimeler, yazdığım bazı eleştiri ve makaleler, yaptığım konuşmaların birkaçı için oldukça iyi bir şemsiye oluşturuyor. 

“Aynı anda hem komik hem de hüzünlü olduğu için, acı veren ciddiyeti asla ciddi olmadığı için, Vonnegut eşsiz bir yazardır.”

Doris Lessing

İroninin karanlık tonlarıyla boyanmış bir dünya: Bagombo Enfiye Kutusu

Psikoloji olmasaydı herkes aynı hataya düşmeye devam edecekti, birbirine kibar davranma hatasına!

Bagombo Enfiye Kutusu, Vonnegut’un İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kaleme aldığı, içindeki karanlık, komik ve sarsıcı sesi ilk kez duyuran öykülerini bir araya getiriyor. Eserinde, elliler Amerika’sında yaşamış insanların tutum, davranış ve uğraşlarına hayranlık uyandırıcı derinlikte ışık tutan Vonnegut, aynı zamanda başyapıtı Mezbaha Beş’i yaratan zekânın, bakış açısının ve tekniğin temellerini de atıyor. Kara mizah ustası ünlü yazar, 23 öyküden oluşan kitabında, baş döndürücü bir hızla gerçekleşen toplumsal ve teknolojik ilerlemeye de eleştiriler getiriyor. 

“Havalı bir yazar hem gösterişten uzak hem tutkulu hem de çok komik!”

Financial Times

edebiyathaber.net (19 Eylül 2024)

Yorum yapın