Çek asıllı Fransız roman yazarı Milan Kundera, 94 yaşında hayatını kaybetti.
Başta Var Olmanın Dayanılmaz Hafifliği olmak üzere, Şaka, Kimlik, Kayıtsızlık Şenliği, Gülüşün ve Unutuşun Kitabı adlı yapıtlarıyla bilinen Kundera’nın eserleri yaklaşık 40 dile çevrilmişti.
Milan Kundera 1 Nisan 1929’da Çekoslovakya’nın Brünn şehrinde doğdu. 1929 yılında Kundera ailesinin ikinci çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Ludvík Kundera (1891-1971), 1948-1961 yılları arasında Brno Müzik Akademisi müdürlüğü yapmış olan müzikolojist ve piyanist Leoš Janácek’in öğrencisiydi. İlk piyano derslerini babasından aldı ve ilerleyen yıllarda kendisi de müzikoloji üzerine çalışmalar yaptı.
Lise eğitimini 1948 yılında Brünn’de bitirdikten sonra, Charles Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde, edebiyat ve estetik üzerine eğitim gördü. İki dönem sonra Film Akademisi’ne geçti ve yönetmenlik konusunda ilk makalelerini yazdı fakat daha sonra çalışmalarına ara verdi.
II. Dünya Savaşı’nın sonunda Komünist Parti’ye üye oldu. Ancak 1948’in şubat ayında partiden çıkarıldı. 1950 yılında da bir diğer Çek yazar Jan Trefulka Komünist Parti’ye karşı faaliyetlerde bulunmaktan partiden uzaklaştırıldı. Trefulka o günlerde gerçekleşen olayları 1962 yılında yazdığı Pršelo jim štestí (Onlardan Yükselen Mutluluk) romanında anlattı. Kundera’ysa o günlerde başına gelenleri anlattığı kitabının ismini Zert (Şaka) koydu. 1956 yılında Komünist Parti’ye tekrar giren Milan Kundera, 1976 yılında ikinci kez, Václav Havel gibi yazarlar ve sanatçılarla birlikte partiden ihraç edildi.
1968’deki SSCB’nin saldırısından sonra, Prag Müzik ve Sanatlar Akademisi’ndeki görevinden uzaklaştırılan Kundera Fransa’ya göç etti ve 1981 yılında Fransa vatandaşı oldu. 1979 yılında yazdığı Gülüşün ve Unutuşun Kitabı’nın yayınlanmasının ardından Çekoslovak hükümeti Kundera’yı vatandaşlıktan çıkardı.
1980 yılında Gabriel Garcia Marquez’in aldığı Commonwealth Ödülü’nü, 1981 yılında Tennessee Williams’la paylaştı. En bilinen romanı Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği 1988 yılında Philip Kaufman tarafından sinemaya uyarlandı. 1983 yılında Michigan Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verilen Kundera 1985 yılında da Kudüs Ödülü’ne layık görüldü.
Kundera 15 kitap yazmış, sayısız ödül almış, yazarlığının yanısıra uzun yıllar müzik ve sinemayla profesyonel olarak uğraşmıştı.
edebiyathaber.net (12 Temmuz 2023)
