Murathan Mungan’dan Aile Albümü ve Şiirin Eşya Deposu’ndan sonra yeni bir tematik şiir seçkisi Gençlik… Gençlik… adlı kitabı Metis Yayınları tarafından yayımlandı.
Tanıtım bülteninden:
Amacına, bağlamına, içeriğine bakıldığında bu kitabı, gençliği 70’li yıllara denk düşen, ilk şiirlerimizle aynı edebiyat dergilerinin sayfalarında birlikte göründüğümüz, ilk şiir kitaplarımızı birbirine yakın tarihlerde yayımladığımız kuşakdaşım şairlerin gençlik üstüne, gençlikleri üstüne yazdıkları şiirlerle kotardığım ve gençliğini aynı takvim yapraklarında yaşamış kendi kuşağımdan şairlerin ortak tarihine, hatıralarına adadığım anlaşılacaktır. Hazırladığım seçkiler içinde ilk kez bu kitapta kendi şiirime de yer verdim. Hazırladığım diğer şiir seçkilerine göre bu kitabın daha az hacimli oluşu gençliğin kısalığına denk düşsün istedim.
— Murathan Mungan
KATKILAR:Adnan Özer, Ahmet Erhan, Ahmet Güntan, Akif Kurtuluş, Ali Cengizkan, Barış Pirhasan, Enis Batur, Erol Çankaya, Coşkun Yerli, Haydar Ergülen, Hüseyin Haydar, İzzet Yasar, Lale Müldür, Mahmut Temizyürek, Mehmet Müfit, Mehmet Yaşın, Murathan Mungan, Muzaffer Kale, Oğuzhan Akay, Orhan Alkaya, Oya Uysal, Roni Margulies, Salih Bolat, Şavkar Altınel, Şükrü Erbaş, Tarık Günersel, Tuğrul Tanyol, Turgay Fişekçi, Yıldırım Türker
Önsöz, Gençken, Gençtik, Gençlik, Geçtik…, s. 9-10
Her kuşaktan şairin kendi gençliğiyle, kendi kuşağının gençliğiyle ilgili sözü, şiiri, en azından birkaç dizesi vardır sanırım. Kendi şimdisine vardığında, bazen durup gençliğine bakar insan, oradan konuşur kendisiyle, hayatla, dünyayla… Cahit Sıtkı Tarancı’nın deyişiyle, “Delikanlı çağımızdaki cevher”i tartar yeniden, Lale Müldür’ün sorusunu sorar: “Birileri yok etti nerde şimdi o sihir”. Ben de bir şiirimde, “bakıyorum gençliğim geçiyor uzaktan / dudaklarında bir ıslık / kitapların on lira olduğu zamanlardan” diyerek günün para birimiyle kendi kuşağımın gençlik yıllarını işaretlerim. Oya Uysal’ın şu dizelerinde olduğu gibi, gençliğini adeta bir çiçek dürbününden devşirilmiş çağrışımlarla hatırlayan kadınlar vardır. Çoğu kez neşeyle sızının çabuk yer değiştirdiği mevsimlik imgelerdir bunlar: “Bir fotoğraf sararmış, eski. Kim çekti, ne zaman. Yüzünden / büyük gözleriyle bakıyor, entarisi çiçekli gençliğinden bakıyor / ırmak boylarınca uzayan kırlardan. Yaz olmalı / kiraz zamanları / mehtapta menevişlenen sular, sularda dolunay”.
Bu gözle dönüp bakıldığında ne çok şairin şiirinde doğrudan dillendirmese bile gençliğinin yankılandığı görülür. Gençlik anıları, gençlik hayalleri, gençlik aşkları, ilk heyecanlar, çarpıntılar, gelecek ümitleri, ilk hayal kırıklıkları, toyluk yanılgıları, gelgeç sevinçleri, uçarı halleri, beklenmedik bozgunları… ne çok şey gençken yaşanır. Necati Cumalı, “Üzgün kısmeti kapalı koca bir gençlik” diye söz eder kendi kuşağından. Bu ülkede hangi kuşağın gençliğinin kısmetinin açık olduğunu ben bilmiyorum, bilen var mıdır, onu da bilmem. Sanırım kadınıyla erkeğiyle babalarından, analarından bir yıl daha fazla yaşamayı kısmet bellemiş bir ömre sahip olmuşlardır en fazla. Bir yerlerde babasının öldüğü yaşa bile gelmeden ölüp gidenlerin geride yetim bıraktığı şiirlerse hep genç kalır. Günlük konuşmaların bir yerinde sözü, “Gençliğimin hayrını görmeyeyim ki,” diye bağlayan yeminler duyardım çocukken. “Gençliğinin hayrını görmek” sözü zihnimi kurcalar, buna bir anlam vermeye çalışırdım. Kaç kuşağın gençliğini, ömrünü heba etmiş bu ülkede bu sözün çağrıştırdıkları hâlâ düşündürür beni…
“Moruk diyorum artık benimle büyüyenlere” der bir şiirinde Ahmet Erhan. Her gençliğin kendi morukları vardır. Öte yandan kuşak ayrımına bakmaksızın “şiiri olan her gençlik” bizim sayılır. Herkesin gençliği aynı değildir kuşkusuz. Örneğin, büyük kentlerle taşrada, hatta büyük kentlerin farklı muhitlerinde büyüyenlerle, “Belki şehre bir film gelir / Bir güzel orman olur yazılarda” diyen Kemal Burkay’ın kurak taşrasındakilerin gençlikleri bir midir? Daha çocukken çırak verilenlerle, Avrupalara okumaya gönderilenlerin?
edebiyathaber.net (28 Mart 2025)
