Yaşadığımız coğrafyanın köklerine inip baktığımızda bu topraklarda kardeşçe bir yaşam sürdürülmüş olduğunu görüyoruz. Etnik, din, dil, mezhep ayrımı gözetilmemiş. Sonra ne olduysa, nasıl olduysa olmuş birlik çatlamış. 100 yıl kadar öncesine gidip baktığımızda yanı başımızdakileri ötekileştirdiğimiz mübadele yıllarını görüyoruz. Acımasız sürgünler, yurdundan koparıp atmalar… Sonrasında da bir daha “biz” olamamışız. Biz olanların karşısında hep ötekiler de olmuş mutlaka. İşte 6-7 Eylül, işte Maraş, işte Sivas, işte Malatya… Say sayabildiğin kadar, çoğalt çoğaltabildiğin kadar örnekleri. Bu topraklar ötekileştirilenlerin anayurdu!
Küçük yürekler de merak ediyorlar haliyle, nedir bu durum, neden komşumuzla ilgili kötü konuşuluyor, neden sınıftaki arkadaşımla oynamama izin verilmiyor, diye.
Onları aydınlatacak içlerine insan tohumunu ekecek bir kitap Can Çocuk’tan geldi. Geçtiğimiz yıllarda bir proje kitabı olarak ortaya çıkan ve şiddete karşı duran “Hani Her Şey Oyundu”nun devamı olarak hazırlanan “Yol Boyunca Renkler” öteki kavramının ne olduğunu ya da ne olmaması gerektiğini öykülerle, şiirlerle anlatıyor.
Ahmet Günbaş, Ayla Çınaroğlu, Ayla Kutlu, Mavisel Yener, Hidayet Karakuş, Muzaffer İzgü, Hüseyin Yurttaş, Simla Sunay, Yunus Bekir Yurdakul, Melek Özlem Sezer, Keriman Güldiken, kitaba omuz veren isimlerden bazıları. Daha birçok yazar, editör, tasarımcının emeği var bu projede ve kitapta. Bilgin Adalı ve Rıfat Ilgaz da kitapta yazılarıyla yer alıyor.
Emek ve omuz veren bir başka isim Aytül Akal “sunuş” yazısında şunları söylemiş: “Yol Boyunca Renkler ile çocuklarımıza, farklılıkların zenginliğini örneklemek ve kendimizden farklı olanın da aynen bizim gibi Dünya gezegeninin üzerinde var olmaya hakkı olduğunu hatırlatmak istedik. ‘Öteki’ dediğimizin yerine kendimizi koyabilmeyi, bizim gibi olmayanı, dışlamamayı, yok saymamayı, onu ille de bizim gibi olmaya zorlamamayı, aksine ötekinin farklılığının yaşamımıza ayrı bir tat kattığını bir ilke olarak benimsemenin yaşama katacağı zenginlikleri, edebiyatın renkleriyle harmanlayarak sunmak istedik.”
Konum olarak iki kıtayı birbirine bağlayan ve köprü işlevi gören Anadolu, Dünya üzerindeki en zengin ve çeşitliliğe sahip kültürlere de ev sahipliği yapıyor. Bu coğrafyanın bireyleri olarak bu zenginliği reddetmek yerine benimseyerek yaşama kararlılığını gösterebilirsek şansımızın da farkına varabiliriz.
Gökyüzü gökkuşağı ile toprak çiçekleriyle, onların renkleriyle güzel. Yaşamımız neden renkli olmasın ki?
“Yol Boyunca Renkler” yoldaşımız olsun. Çocuklarımız okusun. Ve her zaman yinelediğim gibi bu kitabı bir defa da onlara siyah-beyaz bir yaşam hazırlayan ebeveynleri okusun.
Çünkü yaşam renkleriyle güzel!
*Yol Boyunca Renkler, Kolektif, Can Çocuk, 2014.
Mehmet Özçataloğlu – edebiyathaber.net (4 Kasım 2014)