Kısa öykünün büyük ustası Yahudi asıllı Rus yazar İzak Emmanueloviç Babel’in bitmemiş öyküleri, oyunları, film senaryoları ve çevirilerine Sovyet gizli polisi tarafından tutuklandığı 15 Mayıs 1939 günü el konuldu ve yok edildi!..
… O güne dek Sovyetler Birliği’nin en itibarlı ve ünlü yazarlarından biri olarak tanınan Babel’in ismi edebiyat ansiklopedilerinden ve sözlülerinden silindi, eserleri lise ve üniversitelerin müfredatından çıkarıldı. Ergin Altay’ın Rusça aslından çevirisiyle yayımlanan Kızıl Süvariler, Babel’in ilk dönem öykülerinin ikinci kitabını Türk okurlara kazandırıyor.
İzak Babel yirmi altı yaşında, insanlık tarihinin en önemli çarpışmalarından birine, Ekim Devrimi’nin kaderini belirleyen Polonya-Sovyetler savaşına, gazeteci ve asker olarak katıldı. Ve yaşadıklarından, edebiyat tarihinin en etkileyici savaş karşıtı öykülerini çıkardı; savaşın insan üzerindeki etkisini, her koşulda insan olmanın destanını yazdı. Parlak bir hayalgücünün duru ve sakin bir anlatımla iç içe geçtiği öyküler,yaşanan gerçeği bütün sarsıcılığıyla sergiliyor.
Maksim Gorki, Babel’in hep bir ironi havası taşıyan öyküleri için, “insanlara gönderilmiş öyküler” diyordu. İlya Ehrenburg, Kızıl Süvariler’i değerlendirirken, “Fantezinin gücüyle her şey sarsılmış; hatta fantastik olduğunu söylüyorlar kitabın. Fakat Babel ne gördüyse onu yazmış,” şeklinde bir sonuca varıyor. Genç Borges içinse, üslubundaki şiirsellik bazı sahnelerinin tarifsiz şiddetiyle tam bir tezat oluşturuyor.
Kızıl Süvariler, Ergin Altay’ın Rusça aslından yaptığı yetkin çevirisiyle, Türkçede ilk kez eksiksiz yayımlanıyor!
İZAK BABEL
İZAK BABEL, öykü ve tiyatro yazarı. 1894’te Odessa’da, tüccar bir Yahudi ailesinde doğdu. Odessa Ticaret Lisesi’nde ve Kiev Ekonomi Enstitüsü’nde okudu. 1915’te Petrograd’da yaşarken Gorki’nin Letopis dergisinde yayın hayatına başladı. Gorki’nin önerisiyle, edebiyat dışında birçok iş de yaptı: Halk Eğitim Komiserliği’nde çalıştı; matbaacılık, muhabirlik, Birinci Süvari Ordusu’nda askerlik yaptı. Kızıl Süvari Alayı (1926) ve Odessa Öyküleri(1931) adlı öykü kitaplarıyla uluslararası ün kazandı. 1924’te Moskova’ya yerleşti. Tiyatro oyunları ve senaryolar yazdı. Kızıl Süvari Alayı eleştirilirken, Gorki onu savundu. 1939’da tutuklandı, ertesi yıl kurşuna dizildi. Bütün yazdıklarına el kondu, ismi edebiyat tarihinden çıkarıldı. 1954’te bu yasak kaldırıldı. 1957’de sansürlü ilk derlemesi çıktı. 1980’lere dek bir daha yayımlanmadı.
edebiyathaber.net (1 Haziran 2012)
