Edebiyatın En Kırılgan Cadısı: Selçuk Baran | Necla Akdeniz

Size bu mektubu çok uzaklardan yazıyorum. Bir zamanlar -kısa süreliğine de olsa-üstünde yaşadığınız, fakat bir türlü alışıp ısınamadığınız dünya denen rengi atmış, mavisi solmuş gezegenden. Belki bir ara o derin bakışlarınızı yeryüzüne indirir ve yazdıklarımı okursunuz. Okumasanız da olur. Sizin için yazılanların bir önemi yok artık, ancak biz edebiyatseverler için sizi okumamış olmak öylesine büyük … Read more

Edebiyatın en queer cadısı: Jeanette Winterson ve “Bedende Yazılı” | Necla Akdeniz

“Okumak bize okumamaktan çok zaman kazandırır.” Jeanette Winterson Edebiyat Cadıları serisine başladığımdan bu yana hep söyledim: “Söz büyüdür.” Ve bütün yazarlar, kuşkusuz büyücüdür. Tabii sözü kullanma gücüne bağlı olarak, birtakım farklar vardır büyücüler arasında. Bazı yazarlar işlek aklıyla, kusursuz kurgusuyla, müthiş birikimiyle yazar; bazıları ise yabanıl düş gücüyle, ilksel yaratıcılığıyla, sezgisel duyarlılığıyla… İkinci tür yazarlar … Read more

Edebiyatın en imgesel cadısı: Latife Tekin ve “Muinar” | Necla Akdeniz

Edebiyatın Cadıları serisinin onuncusuna geldik. Bu yazıda, tıpkı Olga Tokarczuk gibi, yaşayan bir ahir zaman cadısından bahsetmenin mutluluğu içindeyim. (Bundan sonra da elimden geldiğince günümüz edebiyat cadılarını yazmaya çalışacağım.) Konuğumuz,  edebiyatının en imgesel romancısı, Latife Tekin ve onun bir cadı hakkında yazdığı eşsiz romanı, Muinar. Söyleşilerinde sürekli olarak ‘edebiyat dışı’ olduğunu beyan etse de, ölmeden … Read more

Edebiyatın en yaratıcı cadısı: Ursula K. Le Guin | Necla Akdeniz

Edebiyatın Cadıları serisinin dokuzuncusunda sıra geldi edebiyatın en yaratıcısı cadısı olan, Ursula K. Le Guin hakkında yazmaya. Onu özellikle sonlara bıraktım, çünkü  hakkında ne yazarsanız yazın daima bir şeylerin eksik ve yetersiz kalacağı büyük yazarlardan o. Edebiyat dünyasında alışılagelen kategorilere sığdırılamayacak kadar yaratıcı ve sıra dışı yazarlardan. Altı bölümlük ölümsüz eseri, Yerdeniz serisinin kahramanı Ged, … Read more

Edebiyatın en aktivist cadısı: Olga Tokarczuk | Necla Akdeniz

Dünyanın kenarda kalan, anlatılması olanaksız, bulanık alanlarına ve çevrelerine sadığım. Hatalarımı yineliyorum ve bunun gerekli olduğunu düşünüyorum. Olga Tokarczuk Edebiyatın Cadıları serisinin sekizincisinde, yaşayan bir ahir zaman cadısından bahsetmenin mutluluğunu yaşıyorum. Bilirsiniz, cadılar ölmez sadece boyut değiştirir ama Olga Tokarczuk kanlı canlı bir Edebiyat Cadısı. Ve diğerleri gibi kimselere aldırmadan, kendi bildiği, istediği şekilde yazan, … Read more

Edebiyatın en gözüpek cadısı: Leyla Erbil | Necla Akdeniz

Edebiyatın Cadıları serisinin altıncısında, diğerleri gibi yaşadığı dönemin hatta çağının ötesinde eserler vermiş bir edebiyat cadısından, Leyla Erbil’den söz etmek istiyorum. Ve elbette onun ölümsüz öykü kitabı, Gecede’den. Tıpkı Sevim Burak gibi yazdıkları ve yaşadıklarıyla, Türk Edebiyatı’nın en özgün, ayrıksı ve yenilikçi yazarlarından biridir Leyla Erbil. Yaşadığı sürece edebi kişiliğinin yanı sıra politik yönüyle de … Read more

Edebiyatın en aykırı cadısı: Sevim Burak | Necla Akdeniz

Edebiyatın Cadıları, serisinde sıra geldi bu toprakların cadılarını yazmaya. Elbette ilk akla gelen isimdir, Sevim Burak. Yazdıkları, yaşadıkları, dünyayı algılama ve yorumlama biçimiyle tam bir edebiyat cadısıdır o. 1960’ların başında yazdığı ilk öykü kitabı, Yanık Saraylar, üstünden altmış yıl geçmesine rağmen hâlâ özgünlüğünü koruyan ve bir çok anlamda hâlâ aşılamamış bir eserdir kanımca. İlginç  bir … Read more

Edebiyatın en oyuncu cadısı: Romain Gary | Necla Akdeniz

Ve işte geldik, Edebiyat’ın Cadıları serisinin dördüncüsüne. Bu kez edebiyatın en oyuncu cadısından bahsedeceğim; saymakla bitmez adı, mesleği ve kimliği olan bir deli dahiden: Romain Gary, Emile Ajar, Roman Kacew, Paul Pavlowitch ve diğerleri… Yazar, hukukçu, diplomat,  pilot, savaş kahramanı, senarist, yönetmen… Hem Rus, hem Tatar, hem Yahudi, hem Polonyalı, hem Katolik, hem Fransız olduğunu … Read more

Edebiyatın en ölümsüz cadısı Toni Morrison ve “Sevilen” | Necla Akdeniz

Onlara halkım diyeceğim, ki benim halkım değillerdi; ona da sevilen, oysa hiç sevilmedi. Romalılar 9:25 Ve işte sözcüklerle büyü yapan bir kadın yazar daha: Toni Morrison. Yüzyıllar boyunca süren cadı avlarından kurtulmayı başarmış ve ölümsüzlüğe ulaşmış biri olarak: Hem yapan yaratan hem yıkan yok eden kadim cadılardan. Cezbedici ve kör edici. Ve asla boyun eğmeyen. … Read more

Edebiyatın en hüzünlü cadısı: Agota Kristof | Necla Akdeniz

Edebiyatın Cadıları, serisinin ikinci yazarı Agota Kristof. Ben ona, edebiyatın en hüzünlü cadısı, ismini verdim. Çünkü her cadı gibi acılarla, kayıplarla, sürgünlerle geçmiştir yaşamı ve yazdığı her satırda iliklerinize kadar hissederseniz bunu. Onu okumak, soğuk bir kış gününde buzlu suya düşüvermek gibidir, ağzınızı dahi açamaz, donar kalırsınız. Savaşı, şiddeti, göçü, göçmenliği, kimsesizliği, kimliksizliği bu denli … Read more

Edebiyatın en güzel cadısı: Clarice Lispector | Necla Akdeniz

“Her kültür kendi cadısına ve büyücüsüne sahiptir ve her kültürde bunlara imrenilir ve bunlardan korkulur.” Lois Martin – Cadılığın Tarihi Tıpkı içeriği gibi tılsımlı bir sözcüktür, cadı. Tekinsizdir aynı zamanda, bildiğimiz, güvendiğimiz sularda yüzdürmez bizi. Onun suları bataklıktır daha çok, timsah, yılan, sivrisinek gibi birçok tehlikeli ve öldürücü hayvana ev sahipliği yapar. O bataklığa girmek … Read more

Joseph Delaney’den “Hayaletin Cadıları”

Joseph Delaney’in “Hayaletin Cadıları” adlı öykü kitabı, genç okurlar için Kerem Işık çevirisiyle Tudem Yayınları tarafından yayımlandı. Yoksa kulaklarınızın zarını delmeye çalışan bu dehşet verici çığlık Öcü Cadısı’ndan mı geliyor?.. Hiç merak ettiniz mi, Hayalet sivri burunlu ayakkabılar giyen kızlara neden güvenmez? Ya da Grimalkin neden Malkinlerin ‘katil cadı’sıdır? Şiirsel anlatımıyla korku edebiyatında bir başyapıta … Read more