Toplumu çocuk bırakma projesi | Menekşe Toprak

İnsanlığın bunca birikimine ve bilgisine rağmen, ideolojik ya da ahlaki gerekçelerle bu ülkenin yazarını otosansür fikriyle oynama ve toplumun yetişkin bireylerini sürekli masal okuyan çocuklara dönüştürme hakkını kim nasıl görebiliyor kendinde? Gulliver’in Gezileri’yle çocukluğumda (Almanya’da geçen bir çocukluktu bu) önce bir çizgi romanda, sonra ise bir sinema filminde tanışmıştım. Kâh küçük insanların dünyasında bir dev … Read more

Haneke hakkında her şey

İstanbul Modern Sinema, Avusturyalı yönetmenin tüm filmografisini sunuyor İstanbul Modern Sinema, 28 Şubat – 14 Mart 2013 tarihleri arasında Avrupa sinemasının en büyük çağdaş yönetmenlerinden Michael Haneke’nin tüm filmografisini sunuyor. Goethe Enstitüsü, Avusturya Kültür Ofisi ve Fransız Kültür işbirliğiyle gerçekleşen “Haneke Hakkında Her Şey” başlıklı programda, Michael Haneke’nin 2012 Cannes Film Festivali’nden Altın Palmiye ile dönen ve “En İyi Yönetmen” … Read more

Jean-Paul Sartre ile bir söyleşi

Mıchel Contat tarafından Haziran 1975 yılında yapılan bu söyleşide söz konusu ölüm olunca eskiden hiç ölümü düşünmediğini belirten Sartre: “Hattâ bir ara, otuzuma doğru, ölümsüz olduğuma inandığımı biliyorsunuz. Ama şimdi artık kendimi ölümlü duyumsuyorum, ölümü düşünmeden” diyor. Contat: Bir yıldır, sağlık durumunuz konusunda pek de iyi sayılmayacak söylentiler dolaşıyor ortalıkta. Bu ay yetmiş yaşını tamamladınız. … Read more

Yazdığına pişman olan yazarlar

Türk edebiyatının usta romancısı Yaşar Kemal, en önemli romanı “İnce Memed”i yazdığı için pişman. “İnce Memed”i yazdıktan sonra yazarın başına öyle şeyler gelmiş ki, Yaşar Kemal’in dünyası bir anda kararmış. “Keşke İnce Memed’i yazmasaydım!” diyerek çok düşündüğünü söyleyen yazar, “Bu romanı yazdığım için çok pişman oldum. O olmasaydı başıma gelenlerin çoğu yaşanmazdı. Hele bu günlerin … Read more

Michael Haneke: “Kelimeler tehlikelidir, onlara güvenmem!”

Amour ile Altın Palmiye kazanmadan çok önce Altyazı için yapılan söyleşi: Michael Haneke’yle Viyana’nın en eski kafelerinden biri olan Café Eilas’ta buluşuyorum. Tahmin ettiğim gibi Haneke, siyahlar giyinmiş hali ve güneş gözlükleriyle, bana Yüzüklerin Efendisi’ndeki büyücüleri hatırlatan etkileyici bakışlarıyla ve beyaz sakalıyla randevusuna tam vaktinde geliyor. Aslında benimle niye buluştuğunu bilmiyor, sadece Türkiye’den gelen bir yönetmenin … Read more

Edebiyatın gölgeli yüzüdür kadın

Kadın tüm kelimelerden kovulmuştur. Aşkın öznesi değil nesnesi, sahibi değil müsebbibi sayılmıştır.     Edebiyatın gölgeli yüzüdür kadın, bedenin kuytusudur. Kadınlık, kendini anlatamamanın destanıdır, şuursuz güzelliktir, ebkem fermanıdır sevişememenin. Kadın halleridir tarihin ve edebiyatın gizli mahzeni. Yeraltı şehridir kadın her erkeğin. Üçüncü bir el isteyen perisidir şiirin. Erkeğinin kadını değildir O. Kadın, en çok kendinin … Read more

Oğuz Atay İngilizcede neden yok?

Türkçe edebiyatın göz nuru, biriciği Oğuz Atay’ın ne yazık ki hiçbir kitabı şu âna kadar İngilizcede yayımlanmadı. Türkçe'de Tutunamayanlar, Tehlikeli Oyunlar, Korkuyu Beklerken, Oyunlarla Yaşayanlar, Eylembilim, Bir Bilim Adamının Romanı ve Günlükler adlı kitaplarını okuduğumuz Atay’ın, Edirne’den veya Kars’tan ötesine taşınamadığını görüyoruz. Öykülerinden oluşan Korkuyu Beklerken, Fransızca, İtalyanca ve yakın zamanda da Almancaya çevrilirken,Tutunamayanlar‘ın yalnızca ve yalnızca Hollandaca baskısına rastlıyoruz. Bir … Read more

Dünya edebiyatının ustaları ve Diyarbakır

“Dünya Edebiyatına Ustaların Gözüyle Amed'den Bakmak” etkinliği Sülüklü Han'ın ev sahipliğinde okur ve yazarlarla buluştu. Walt Whitman, T.S. Elliot, Ezra Pound ve Edgar Allan Poe gibi dört büyük dünya edebiyatçısını Tarihi Amida şehrinin 350 yıllık bazalt bir taş han avlusunda 21. Yüzyılın genç nesliyle buluşturan nedir? Soru kaba hatlarıyla budur. Yanıtı binler yıllık şehrin şeceresinde kayıtlıdır. Walt Whitman, … Read more

Hüseyin Kıran: “Ben, bence düz insanı yazıyorum”

Bir çakmak, karanlıkta çakan. Griliği içinde gevşek, gerili çelik yay. Humus yumuşaklığı. Gölgesinde uyuyan. Bereketli et. Ben, Gecedegiden. Ne hayvan ne insan. Dürtülmeyince konuşmayan. (Gecedegiden,s.81) Hüseyin Kıran 2004 yılında Kara Madde adlı şiir kitabıyla adını duyurdu. Yazar, 2006'da yayımlanan ilk romanı Resul'den sonra 2011'de çıkan ikinci romanı Gecedegiden'le edebiyatımızda özgün bir yerde duruyor. Kıran’la hem … Read more

Dostoyevski’nin hapishane yaşamından notlar

Ölü bir evden hatıralar*   Hapishaneye kışın, aralık ayında, girmiştim. Beş misli ağır olan yaz işinin ne demek olduğunu henüz bilmiyordum. Zaten, kalemizde beylik işi kışın azdı. Mahpuslar, Irtış kıyısına eski beylik sandalları yıkamaya giderler; kasırgaların resmi binalar önüne yığdığı karı temizlerlerdi. Kireci söndürüp döverlerdi v.s. Kış günleri kısa olduğu için, iş çabuk biterdi. Güruhumuz … Read more

Klasikleri neden okumalı?

Italo Calvino tam yirmi yıl önce kaleme aldığı yazıda ‘klasik nedir?’ sorusuna on dört ayrı tanım getiriyor. İşe, ortaya bazı tanımlar koyarak başlayalım.  1. Klasikler, insanların, hiçbir zaman “Okuyorum” demedikleri, genellikle “Yeniden okuyorum” dedikleri kitaplardır.  Bu durum, hiç değilse “mürekkep yalamış” denen insanlar için geçerliyse de, gençler için geçerli değildir; çünkü gençler, dünyayla ve dünyanın … Read more

Kağıda yazılır hikayelerimiz

Bu heykeller kâğıttan. Kimi merdiven çıkıyor, kimi koltuğa oturuyor. Hepsinin bir anlamı var ve hikâye “Günlerden Bir Gün” diye başlıyor. Kâğıt tekniğiyle benzerine az rastlanır figüratif heykeller üreten Esma Paçal Turam’ın yeni sergisi Galeri Apel’de açıldı. Turam, işlerinde metaforlarla konuşmayı seviyor. Merdiven, koltuk, şemsiye sıklıkla kullandığı objeler arasında. Merdiven hayatın iniş ve çıkışlarına işaret ediyor. … Read more