Hasan Hüseyin’i coşturan neydi? | Metin Celâl

Yıl 1980. Hemen 12 Eylül askeri darbesinin öncesi. Bahar ayları. ODTÜ’nün daha sonra “Bahar şenlikleri” adıyla tanınacak şenliklerini o zamanlar Öğrenci Temsilciliği Komitesi ÖTK düzenliyor. ÖTK öğrencilerin oyları ile seçilen ve kendisine bağlı birçok kulüp olan bir öğrenci örgütlenmesi. Ben de ÖTK’nın Edebiyat Kulübü’nün üyelerindenim.1979 yılında sanat-kültür ve spor dallarında ilk kez şenlik düzenlenmiş ve … Read more

Bu memlekette sakin olmak mümkün mü? | Metin Celâl

Mehmet Eroğlu‘nun, 2019’da yayınlanan “İyi Adamın On Günü” ile başlayan polisiyeleri “Kötü Adamın On Günü” ve “Meraklı Adamın On Gün”ü ile devam etti. Yeni macera da geçtiğimiz ay “Sakin Adamın On Günü” adıyla yayınlandı. İlk ciltte, “İyi Adamın On Günü”nde kahramanın adı Sadık’tı. Herkesçe “iyi bir adam” olarak bilinen biriydi eski avukat Sadık.  Romanın adına … Read more

E-kütüphanenizde hangi kitaplar var? | Metin Celâl

“Kitap tekerleği, aynı yerde birkaç kitap okunabilmesini sağlayan düzenektir. Kitaplar su değirmenine benzer bir mekanizmanın döndürülmesiyle okuyucunun önüne gelir. İlk kitap tekerleği, büyük ebatlı ağır kitapların pratik zorluklar çıkardığı 1588’de İtalyan askerî mühendis Agostino Ramelli tarafından çizilmiştir. Saatlerde kullanılan çark sistemini uyarlayan Ramelli, düzenek sayesinde, hareket zorluğu çeken gut hastalarının çok hareket etmeye gerek duymadan birkaç … Read more

Sevgisinde ve öfkesinde samimi bir şair | Metin Celâl

‘Biz dedik, yazar ve şairlerle tanışmak istiyoruz. O yüzden en az haftanın bir günü böyle dolaşıyoruz.’ İsmet Özel de cevap verdi: ‘O halde bu katta Türkiye’nin en büyük şairi Sezai Karakoç’un bürosu var, onu da ziyaret etmelisiniz.’ Ömer Erdem,  İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde öğrencidir. Konya’nın Bozkır ilçesinden gelmiştir. Edebiyata, şiire … Read more

Belediye başkanları kültür ve sanat denince ne anlıyor? | Metin Celâl

Belediye başkanlarının en sevdiği şey billboardlarda boy göstermek, hemen her hizmetlerinin altına adlarını yazmakla kalmayıp boy boy fotoğraflarını da eklemek. Bu billboardlar çoğunlukla kültür sanat etkinlikleri için asılıyor ve başkanın adı ve fotoğrafı etkinliğin adını ve katılımcılarını ezip geçiyor. Belediye başkanları bu billboardlarla halkı etkilediklerini, onlara kendilerini hatırlattıklarını düşünüyor olmalı. Ama acı gerçek çok farklı. … Read more

Yahya Kemal’i yeniden keşfetmek mümkün mü? | Metin Celâl

Türk şiirinin büyük ustalarından Yahya Kemal’in en önemli özelliği yaşarken eserlerini kitap halinde yayınlatmamasıdır. Eserleri ancak ölümünden sonra kitaplaştırılmış. Yakın dostu ve öğrencisi Nihad Sâmi Banarlı’nın girişimiyle kurulan Yahya Kemal Enstitüsü hem şairin anısını yaşatmak, Yahya Kemal’den kalanları korumak için bir müze oluşturmuş hem de bütün şiirlerini, nesir yazılarını, hâtıralarını ve mektuplarını on iki kitap … Read more

Mario Levi ve “Dünya yazarı” olabilmek için ne yapmalı? | Metin Celâl

Mario Levi çok sevilen biriydi. Sadece iyi bir yazar olarak verdiği eserlerle değil kişiliğiyle de ne kadar çok sevilip sayıldığını vefatı ile bir kere daha gördük. Arkasından herkes iyi konuştu ki sosyal medya çağında bu çok önemli bir meziyettir bence.    Mario’yu daha ilk kitabı yayınlanmadan önce tanımıştım. İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Fransız ve Roman … Read more

Yazar sözlükleri ne anlatır? | Metin Celâl

Biz çocukken ansiklopedi okumak, sözlük okumak gibi alışkanlıklar vardı. Normal bir kitap okur gibi sayfa sayfa okurduk ansiklopedileri, sözlükleri. Özellikle şair büyüklerimizin sözlük okumanın şair adayının sözcük dağarcığını geliştireceğini ve imge dünyasını zenginleştireceğini söylediklerini anımsarım. Ben de o niyetle TDK’nın Türkçe Sözlüğü’nü, Ferit Devellioğlu’nun Osmanlıca-Türkçe Lügatı’nı okumuştum. Şairlerin, yazarın dünyasını kavramakta onların kullandığı sözcüklerin izini … Read more

Elif Şafak davası ya da tehlikenin farkında mısınız? | Metin Celâl

Mine G. Kırıkkanat’ın Elif Şafak’a “Bit Palas” romanında, kendi romanı “Sinek Sarayı”ndan intihal yaptığı iddiasıyla açtığı davayı kazandığı açıklaması haftanın olayı oldu. Mine G. Kırıkkanat’ın sosyal medya hesabından yaptığı açıklama sonrasında sosyal medyada binlerce yorum okuduk.  Tabii ki bu yorumlar davanın içeriğine yönelik değildi. Esas olarak da Elif Şafak’ı hedef alıyordu. Bu vesileyle Elif Şafak’ın … Read more

Amerikalı sürgünün Türkiye sevdası | Metin Celâl

John Freely’i başta İstanbul olmak üzere Türkiye ve Osmanlı İmparatorluğu hakkında gezi ve tarih kitapları ile tanırız. 1926 New York, Brooklyn doğumlu olan Freely, öğrenimini tamamladıktan sonra 1960’ta göreve başladığı Robert Kolej’de akademik hayatını sürdürmüş, 2015’te vefat edince de naaşı İstanbul Feriköy Protestan Mezarlığı’na defnedilmişti.  Boğaziçi Üniversitesi’nden meslektaşı Hilary Sumner-Boyd’la birlikte kaleme aldıkları, 1972’de yayınlanan, … Read more

Heveskâr çevirmenin hâl tercümesi | Metin Celâl

İnternette “12 Eylül’ün bilançosu” diye arattığınızda “Darbe sonrası; resmî rakamlara göre 650.000 kişi gözaltına alındı, 230.000 kişi askerî mahkemelerce yargılandı, cezaevlerinde ise işkence sonucu 171 kişi olmak üzere yaklaşık 300 kişi öldü, 48 kişi (24 adli suçlu, 15 sol, 8 sağ, 1 Asala militanı) idam edildi, 1.683.000 kişi ise fişlendi” bilgisine ulaşırsınız. Gözaltına alınan 650 bin kişinin büyük bir … Read more

100 yılın 100 edebiyat eserini seçseydiniz… | Metin Celâl

Önemli dönüm noktalarında bilançolar çıkarılır, listeler yapılır. Örneğin Cumhuriyetin 50. Yılında böyle olmuştu ve geriye çok önemli, başvuru kaynağı olabilecek eserler kalmıştı. Benim aklıma Rauf Mutluay’ın “50 Yılın Türk Edebiyatı” adlı eseri gelir (İş Bankası Kültür yay.). Bir yıl erken davranıp yirmi birinci yüzyıla 2000 yılında girerken de bu tür çalışmalar yapılmıştı. O dönemin en çok … Read more