Sabahattin Ali’nin kitapları artık telifsiz

Ocak 4, 2019

Sabahattin Ali’nin kitapları artık telifsiz

Kitap Eki’nden Çağla Üren’in haberine göre, Sabahattin Ali’nin kitapları telif hakları kanunu gereği artık farklı yayınevleri tarafından da basılabilecek.

Sabahattin Ali’nin eserlerini yayımlama hakkı bugüne kadar Yapı Kredi Yayınları’nın elindeydi. Sabahattin Ali’nin ölümünün ardından 70 yıllık süre geride kaldığı için kitapları telif kanunu gereği artık farklı yayınevleri tarafından da basılabilecek.

Eser sahiplerinin ölümünün ardından 70 yıllık bir sürenin geçmesiyle birlikte eserleri üzerindeki telif hakları kalkıyor. Bu nedenle Sabahattin Ali’nin eserleri de telif ödemesi yapılmaksızın farklı yayınevleri tarafından da basılabilecek.

Telif Hakkı Kaç Yıl Süreyle Korunur?

  • Koruma süresi, eser sahibi yaşadığı sürece ve ölümünden itibaren 70 yıldır.
  • Eser sahibi tüzel kişiyse, koruma süresi aleniyet tarihinden itibaren 70 yıldır.
  • Sahibinin ölümünden sonra alenîleşen eserlerde koruma süresi ölüm tarihinden sonra 70 yıldır.
  • Eser sahibi belli değilse, koruma süresi eserin alenîyet kazanmasından itibaren 70 yıldır.
  • Koruma süresi eser alenîleşmediği sürece işlemeye başlamaz.
  • Koruma sürelerinin dolmasıyla birlikte eser sahibine tanınan mali haklar sona erer. Bu sebeple koruma süresi dolmuş eserler, eser sahibinden izin alınmaksızın serbestçe kullanılabilir. (Kaynak)

Farklı Baskılar Geliyor

Sabahattin Ali’nin eserlerinin artık serbest kalkacak olmasıyla birlikte farklı yayınevlerinin de eserler üzerinde hazırlık yaptığı biliniyordu. İlk olarak Sabahattin Ali’nin Kürk Mantolu Madonna, İçimizdeki Şeytan, Sırça Köşk ve Kuyucaklı Yusuf isimli eserleri Doğan Kitap tarafından hazırlandı ve internet sitelerinde sipariş edilmeye başlandı.

Epsilon Yayınevi tarafından da yaratıcı kapak tasarımlarıyla baskı hazırlığı yapılıyor.

Kor Kitap, Twitter üzerinde yaptığı “Ölümsüz eserlerin ölümsüz yaratıcısı Sabahattin Ali tüm romanları ve seçme öyküleriyle Kor Kitap’ta, çok yakında da kitapçılarda.” açıklamasıyla Sabahattin Ali eserlerini yayımlayacağını duyurdu.

Sosyal Medyada Yorumlar

Yapı Kredi Yayınları etiketiyle yayımlanan A’dan Z’ye Sabahattin Ali kitabını hazırlayan Sevengül Sönmez şunları söyledi: “Yıllarca eserlerinin yayımlanmadığı ülkemizin bugün Sabahattin Ali’ye gösterdiği bu merak eserlerinin çok satmasıyla ilgili. Bu merakın bir kısmını ölümünün araştırılmasına ya da mezarının bulunmasına gösterebilseydik burası daha güzel bir ülke olurdu.

Sabahattin Ali’nin eserlerini yayımlamaya başlayan ya da niyetlenen yayınevlerine küçük bir not: Mektuplar, notlar, tutanaklar vb. metinlerin daha önce başkaları tarafından yayına hazırlandığını ve bu kişilerin bu eserler üzerinde işleme hakkı olduğunu unutmayın.

Unutmadan ekleyeyim Sabahattin Ali’nin eserlerinin bu kadar çok satmasında, yaygınlaşmasında ama en önemlisi sevilmesinde emeği olan pek çok insan ve kurum var. Onlara da teşekkür etmeyi ihmal etmeyin.” diyerek Yapı Kredi Yayınları, Filiz Ali ve Onk Ajans’a teşekkür etti.

Everest Yayınları’ndan çıkan Uzakların Şarkısı kitabının yazarı Kaan Murat Yanık da, “Sabahattin Ali’nin tüm kitaplarının telif hakkı dün itibariyle düştü. Yayınevleri için Sabahattin Ali çılgınlığı başlıyor. Umarım farklı olmak için Kürk Mantolu Madonna’nın kapağına şarkıcı Madonna’nın fotoğrafını koyan çıkmaz. Çıkarsa da şaşırmam. İyi olan kazansın.” ifadelerini kullandı.

Sabahattin Ali Kimdir?

Edebi kişiliğini toplumcu gerçekçi bir düzleme oturtarak yaşamındaki deneyimlerini okuyucusuna yansıttı ve kendisinden sonraki cumhuriyet dönemi Türk edebiyatını etkileyen bir figür hâline geldi. Daha çok öykü türünde eserler verse de romanlarıyla ön plana çıktı; romanlarında uzun tasvirlerle ele aldığı sevgi ve aşk temasını, zaman zaman siyasi tartışmalarına gönderme yapan anlatılarla zaman zaman da toplumsal aksaklıklara yönelttiği eleştirilerle destekledi. Kuyucaklı Yusuf (1937), İçimizdeki Şeytan (1940) ve Kürk Mantolu Madonna (1943) romanları Türkiye’deki edebiyat çevrelerinin takdirini toplayarak hem 20. yüzyılda hem de 21. yüzyılda etkisini sürdürdü.

25 Şubat 1907 tarihinde Eğridere’de doğan Sabahattin Ali, ilk hikâye ve şiir denemelerine Balıkesir’de başladıktan sonra İstanbul’daki edebiyat öğretmeni Ali Canip Yöntem’in desteğiyle ilk kez Akbaba ve Çağlayan dergilerinde şiirlerini yayımlattı. Anadolu’da kısa süre öğretmenlik yaptıktan sonra devlet tarafından dil eğitimi için Almanya’ya gönderildi. Türkiye’ye döndüğünde Almanca öğretmeni olarak göreve başlasa da önce komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla bir süre tutuklandı, ardından ise devlet yöneticilerini eleştirdiği iddiasıyla tekrar tutuklandı. Bu dönemde memurluktan ihraç edilince görevine geri dönebilmek için Atatürk hakkında bir şiir yazdı ve tekrar devlet kurumlarında görevlendirildi. Ayrıca kendisine yüklenen sosyalist algısını kırmak için de Esirler adlı bir oyun kaleme aldı.

Hayatının son yıllarında Türk milliyetçileriyle yaşadığı tartışmalarla da öne çıktı, özellikle Türkçü-Turancı yazar Nihal Atsız ile yaşadığı gerilim giderek artarak Irkçılık-Turancılık davasının bir parçası oldu. Bu dönemde Aziz Nesin’le beraber çıkardığı Markopaşa dergisinde siyasileri eleştirmesi yüzünden çeşitli davalarla uğraşmak zorunda kaldı. Hakkındaki davaların aleyhinde seyrettiği bir dönemde Türkiye’den ayrılmak istedi ve Bulgaristan sınırını geçmek isterken kendisine kaçma girişiminde rehberlik eden Ali Ertekin tarafından 2 Nisan 1948 tarihinde milliyetçi gerekçelerle öldürüldü.

edebiyathaber.net (4 Ocak 2019)

Yorum yapın