Tan, Başak, Rüzgâr, Nehir. İsimlerini tabiattan alan bu dört çocukla birlikte Türk mitolojisinde doğanın koruyuculuğunu yapan Umay Ana önderliğinde bir maceraya çıkmaya ne dersiniz? Başarılı illüstratör ve yazar Esra İlter Demirbilek’in Doğan Egmont’tan yayınlanan kitabı Yeryüzü Takımı Doğanın Uyanışı bilgilendirici ve merak uyandıran fantastik bir yolculuk vadediyor.
Kitap açılışını, Altay Türklerinin yaratılış mitolojisinden esinlenerek yazılmış bir hikayeyle yapıyor. Ana karakterlerimizden Başak Muğla’da, Nehir Şanlıurfa’da, Tan Erzurum’da, Rüzgâr Çanakkale’de yaşıyorlar ve hepsi de değişen iklim koşullarının olumsuz etkilerini küçük yaşlarına rağmen gözlemleyebilecek duyarlılığa sahip. Bu dört çocuğun da yaşadıkları kendi küçük yaşlarımızdaki hayatlarımızla özdeşlik kurabileceğimiz nitelikte. Yeni bir şehre uyum sağlamak, sonu gelmeyen bir merak ve öğrenme isteği, yenilikleri değişiklikleri kavrama çabası birçok çocuğun halihazırda tecrübe ettiği durumlar.
Türk mitolojisi ve iklim terimleri iç içe
Türk mitolojisinde yeryüzü ve gökyüzü olaylarının yöneticisi olarak bilinen Bay Ülgen’in yeryüzünün ortasındaki kayın ağacının gövdesinde yüzyıllardır uyumakta olan eşi Umay Ana tabiata verilen zarara daha fazla duyarsız kalamaz ve uyanır. Kendine yardımcı olarak da bahsi geçen dört temiz kalpli çocuğu seçer. Görevi anlamadan hırçınlıkla yaklaşan çocuklar Dünya’nın kaderinin ellerinde olduğunu anlayınca canla başla çalışmaya başlarlar.
Kitap “downburst”ten (aşağı yönlü hava patlaması), yağmur bombasına, rüzgâr enerjisinden, sera etkisine, fosil yakıtların kullanımından, enerji ve su tasarrufunun yöntemlerine iklimle ilgili pek çok terim ve kavramı didaktik olmayan bir dille okuyucuya öğretiyor. Aynı zamanda içinde Türk mitolojisine ait Bay Ülgen, Umay Ana, Erlik Han gibi karakterler ve Temir Kavak, Demirkıynak, Albıs gibi Anadolu’da yüzlerce yıldır anlatılagelmiş efsaneler barındırıyor. Tıpkı kahramanlarının yaptığı gibi okuyucusunun da bu konuları araştırma ve bilgisini paylaşma isteğini arttırıyor. Çevresel duyarlılığa sahip bilinçli bireyler yetiştirmeye teşvik eden yazar, kitabının sonunda İsveçli çevre aktivisti Greata’ya gönderme yapmayı da unutmuyor. Sayfaları çevirirken göreceğiniz çizimlerin ve sayfalarda geçen başarılı betimlemelerin etkisiyle siz de kendinizi Yeryüzü Takımının beşinci üyesi gibi görüyor adeta onların yanında yaşadıklarına ortak oluyorsunuz.
Doğaya faydalı olma farkındalığının küçük yaşta kazanılmasına önayak olma niteliğine sahip bir kitap Yeryüzü Takımı. Her ne kadar kahramanlarımıza yardım eden birtakım fantastik eden ögeler olsa da yazar hepimizin iklim değişikliği konusunda yapabileceği aktivitelerin olduğunun altını çiziyor.
Tek başına Her Türlü Kötülük Danışmanlık ve Cin Fikir A.Ş.’nin sahibi Bay Başkötü ve yardımcıları Umur Samaz Hanım ile Fikri Sinsi Bey’e karşı koyamayacak karakterlerimiz yeri geldiğinde doğanın diğer üyeleri olan canlıları, yeri geldiğinde sosyal medyanın gücünü kullanarak bir mücadeleye girişiyorlar. Kitap okuyucularına süper kahraman olmak için süper güçlere sahip olma zorunluluğu olmadığını hatırlatarak büyük bir özgüven ve çevresel sağduyunun güçlü temeller üzerine oturmasını sağlıyor. Karakterlerimizin küçük yaşta birlikten doğan kuvvetin, araştırarak öğrenmenin, iyi ve doğru olan yolu takip etmekten vazgeçmemenin önemini anladıkları bu macera okurken size de çok şey katacak.
Temmuz Alkın – edebiyathaber.net (3 Şubat 2020)