Sarkis Sarents’in 99 yıl önce derleyip yayımladığı Ermeni Edebiyatı Numuneleri, Aras Yayıncılık tarafından yeniden yayımlandı. 8 Ermeni yazardan 14 öykünün yer aldığı kitap için dönemin önde gelen 4 Osmanlı aydınının yazdığı yazılar ise bugünden bakıldığında okuyanı şaşırtan görüş ve saptamalar içeriyor.
Dönemin önde gelen Ermeni aydınlarından Sarkis Srents’in 1913’te derlediği öykülere dört ünlü yazar birer övgü yazısı yazınca, ortaya Türklere Ermeni Edebiyatı’nı tanıtmaya yönelik bu önemli çalışma çıkmış.
Bir yanda II. Meşrutiyet’in özgürlük ve diyalog rüzgârları, öte yanda yaklaşmakta olan 1915 felaketinin ayak seslerinin duyulduğu günlerde yazılan öyküler, dönemin öne çıkan özelliklerini son derece ustalıklı bir dille anlatıyor. Öykülerle ilgili yazılar ise bugünden bakıldığında okuyanı şaşkına çeviren tespitlerle dolu…
“Ermeni Edebiyatı Numuneleri’nin 99 yıl önceki ilk baskısı,1512’de Venedik’te Hagop Meğabard tarafından basılan ilk Ermenice kitapla birlikte başlayan Ermeni matbaacılık faaliyetlerinin 400. yıldönümü kutlamalarına denk düşmüştü. Yüz yıl sonra bugün, Numuneler’in baskısının bu kutlamaların 500. yıldönümüne denk düşmesi, özel bir anlam taşıyor şüphesiz. Öyle ki bu kitap, başta Sarkis Srents olmak üzere, Ermeni yayın emekçileri ve aydınlarının silinmez hatıralarına adanmış naçiz bir armağandır aynı zamanda.”
Ermeni Edebiyatı Numuneleri 1913’ü Mahir Ünsal Eriş ile birlikte günümüz Türkçesine çeviren Ari Şekeryan’ın kitabın sunuş yazısında yer alan bu satırları kitabın bugün ifade ettiği anlamı çok güzel ifade ediyor. Ancak bugünden bakıldığında, kitabın özellikle tarihsel ve toplumsal bakımdan çok farklı anlamları da var. Kitapta yer alan öykülerin yanı sıra, bu öykülerden ilham alarak birer yazı kaleme alan dört önemli Osmanlı aydınının görüşleri, bu ülkenin zihniyet tarihi açısından çok önemli veriler içeriyor.
Kaynak: agos.com.tr (21 Mayıs 2012)
