Koç Üniversitesi Yayınları Tefrika Dizisi, Reyhan Tutumlu ve Ali Serdar editörlüğünde devam ediyor. Dizinin son kitabı “Kesik Baş Cinayeti”ni günümüz Türkçesine Reyhan Tutumlu ve Ali Serdar, Latin harflerine İbrahim Öztürk aktarmış. Kitapta sadeleştirilmiş metinle orijinal metin art arda yer alıyor. Titizlikle çalışılmış, dupduru metinler.

1926 yılında Haftalık Mecmua’da on tefrika olarak yayımlanan metnin, Osmanlı-Türk polisiye roman türünün bir parçası olduğunu, İbrahim Öztürk ve Ali Serdar’ın kitabın başında yer alan “Faili Meçhul Bir Polisiye: Kesik Baş Cinayeti” başlıklı yazısından öğreniyoruz. Yazıda yer alan bilgiler oldukça ilgi çekici:

“… romanı ilginç kılan, bizzat kendisiyle ilgili unsurlara geldiğimizde ilk değinilmesi gereken konu metnin yazarı Ziya Bey’in kimliğinin bilinmemesidir. Aslına bakılırsa faili meçhul bir metinle karşı karşıyayız.

… Yazarın kimliğinin bilinmemesiyle bağlantılı diğer bir konu ise metni kuşatan fotoğraflarla birlikte bu romanın gerçek bir olaya yaslandığı iddiasıdır.

… romanı kuşatan yazınsal ve görsel ögeler gerçek (fact) ile kurmaca (fiction) arasındaki çizgiyi belirsiz kılmaktadır.”

Yazarın kimliği, olayın ve fotoğrafların gerçek olup olmadığı tam bir muamma. Bu da romanı daha merak uyandırıcı hale getiriyor.

“Türk polis teşkilatının sayılı dedektiflerinden” Ziya Bey’in aktardığı cinayet de oldukça esrarlı. Farklı semtlerde bulunan ceset parçaları kime ait? Kayıp parçalar bulunabilecek mi? Peki ya failleri?

Ziya Bey, tüm bu sorulara yanıt ararken yardımcısı Ali Efendi ile birlikte kılıktan kılığa giriyor, şehrin dört bir yanında araştırma yapıyor. Sonunda “muazzam bir başarı” göstererek cinayeti çözüyor.

Romanı tek seferde merakla okudum. Sabrı olanlar, her gün bir tefrikayı okuyarak heyecanı artırabilir.

Osmanlı dönemi polisiyelerindeki abartma eğilimi beni eğlendirir. Okurken Amanvermez Avni öyküleri (Ebüssüreyya Sami, Merkez Kitaplar, 2006) ve Şeytan Hadiye (Behlül Dânâ, Labirent Yayınları, 2013) geldi aklıma.

Başkahraman Ziya Bey’in mütemadiyen kendini öven üslubu da gülümsememe neden oldu.

Sayfalar ilerlerken dönüp orijinal metinle karşılaştırdığım anlar okuma zevkimi artırdı.

Bambaşka bir okuma deneyimi kazanmak isteyen polisiye meraklılarına öneriyorum.

Tefrika Dizisi’nden çıkan diğer kitaplar da ilginizi çekebilir: Serap, Pakize, Saime, Kırk Bela, Şevketmeap, Kâbus, Dilharap, Orta Malı, Aşkımı Öldürdüm.

Kitabın başında yer alan “Tefrika Dizisi Hakkında” başlıklı yazıdan dizinin öyküsünü öğrenebilirsiniz.

Gaye Dinçel – edebiyathaber.net (21 Nisan 2020)