TESAK’ın Kasım ayı etkinlik programı açıklandı. Uğur Tanyeli, Özgür Taburoğlu, Deniz Durukan gibi isimlerin konuşmacı olacağı etkinliklerde edebiyat, felsefe, mimari gibi konu başlıklarından oluşan etkinlikler gerçekleşecek.
ARZULAR VE NESNELERİ: MARCEL PROUST
Çarşamba Akşamüstü Söyleşileri 02 Kasım 18:30 / Konferans Salonu Konuşmacı: Özgür Taburoğlu
Proust’un yapıtı Yitik Zamanın İzinde yüksek sosyete salonlarında geçen bir dram olmanın yanında, arzular ve nesneleri arasındaki ilişkiler hakkında bir araştırma gibi de okunabilir. Bazen böyle arzular öznenin nesnesiyle değil de kendisiyle ilişkisi gibi de anlaşılabilir. Proust’un anlatıcısı Marcel, alışkanlıkların ve unutkanlıkların yarattığı karanlıktan kurtulan bir geçmişi soruştururken, bir yandan da zaman içinde değişen arzularına bazı nesneler arar. Fakat her girişimi böyle bir nesnenin imkansızlığını bize hatırlatır. Marcel yapıt içerisinde büyüdükçe ve belli bir yaşa, cinsiyete, sınıfa göre arzuları ve nesneleri değişir; hayata, cemiyete, tabiata dair yeni izlenimler oluşturur. Ama özellikle yapıtın sonuna doğru nesnenin arzudan bağımsız ve özneye kayıtsız doğasını da bize anlatır. Yeni Roman akımının, Samuel Beckett’in anlatılarındaki nesneye ayrıcalık tanıyan bir edebiyatın sınırlarına dayanır. Özgür Taburoğlu bu sunuşunda, arzu, nesne, alışkanlık, unutkanlık, zaman, hatıra, izlenim gibi bazı anlatı desenleri etrafında Proust’un yapıtının yer ve zaman şekillerini anlamaya çalışacak.
WILLIAM BLAKE: HAYAL GÜCÜ, SANAT VE FELSEFE
Perşembe Edebiyat Konuşmaları 03 Kasım 18:30 / Konferans Salonu Konuşmacı: Kaan H. Ökten Erken
Romantik Dönemin önemli figürlerinden William Blake, hem şairliği hem de ressamlığıyla etkisi büyük bir sanatçıydı. Hayatı boyunca hem geleneksel kurumlara hem de Aydınlanma düşüncesine karşı eleştirel bir mesafeyi korudu. Akıldan çok iç görüye yakın durarak yaratıcılıkta da hayal gücünü her şeyden üstün tuttu. İnandıklarından ödün vermeyerek özgün, bağımsız ve kendisi olarak kaldı. Blake’in Vahiy Kitapları’nı Türkçeye kazandıran MSGSÜ Felsefe Bölümü öğretim üyesi, çevirmen ve yazar Kaan H. Ökten’in konuğumuz olacağı bu söyleşide, hayal gücü, sanat ve felsefenin kesişiminde durup William Blake’ten söz edeceğiz.
KENT, BELLEK, MİRAS: “ŞİMDİ KİM KALDI İMROZ’DA?”
Çarşamba Akşamüstü Söyleşileri 09 Kasım 18:30 / Konferans Salonu Konuşmacı: Serdar Korucu Moderatör: Berken Döner
Bu söyleşide, kent sosyolojisi, kültürel bellek, gündelik hayat ve azınlıklar üzerine çalışan Dr. Berken Döner, gazeteci-yazar Serdar Korucu’yla “Şimdi Kim Kaldı İmroz’da?” adlı tanıklıklar kitabı üzerine konuşuyor. Bir mekânda yaşamak, orada izler bırakmak demektir. Kent, içinde yaşayanlarla konuşur, biz kentle konuşuruz. Bu çalışmada yer alan tanıklıklar hem kentin geçmişinin anlamlandırılmasında hem de İmroz’un/Gökçeada’nın günümüzdeki olanaklarına, koşullarına dair ipuçları sunuyor. Tanıklar, bizi romantize edilmiş “Rumluk” kurgusunu yeniden düşünmeye, hayal ve imgelerinin farklı boyutlarıyla bugün ve gelecekle ilişkilendirmeye davet ediyor. Tanıklara, İmroz’un görkemli çok kültürlü geçmişinden kalan antika muamelesi ve koruyuculuğuyla yaklaşılmaktan özellikle imtina ediliyor, böylesi bir “müzeleştirme” projesi önerilmiyor. Diğer yandan, “birlikte yaşamak” üzerinden şekillenen çoğulcu bir kültürün olup olmadığına dair bir sorgulamaya da cevaplar sunuluyor ve yeni sorular ortaya konuyor.
HAMLET VE SÜRÜNCEME
Perşembe Edebiyat Konuşmaları 10 Kasım 18:30 / Konferans Salonu Konuşmacı: Ferit Burak Aydar
Shakespeare yazdığı için mi Hamlet edebiyatın “Mona Lisa’sı” olarak anılagelmiştir, yoksa Shakespeare Hamlet’i yazdığı için mi Shakespeare olmuştur? 400 yıl önce bizden çok ayrı bir coğrafyada yazılmış bir metin, bugün Ortaçağ karanlığını yaşayan bizlere ne vaat edebilir? Her işi sürüncemede bırakan Hamlet ile erkek egemen toplumun delirttiği Ophelia bizi bize anlatabilir mi? Kutsal kitaplardan sonra üzerine en fazla yorum yapılmış eser olan Hamlet’i ve bağlanan basiretini çevirmen-yazar Ferit Burak Aydar ile konuşacağız.
MİMARLIĞIN VE DUYGULARIN TARİHİ
Çarşamba Akşamüstü Söyleşileri 16 Kasım 18:30 / Konferans Salonu Konuşmacı: Uğur Tanyeli
Duygular tarihi son yıllarda ülkemizde de sosyal bilimler açısından önem kazanan, giderek daha fazla çalışılan konulardan biri. İstinye Üniversitesi öğretim üyesi, mimar ve mimarlık tarihçisi Prof. Dr. Uğur Tanyeli de “18. Yüzyıldan Bugüne: Korku Metropolü İstanbul” adlı son kitabında duyguların tarihiyle mimarinin tarihini birlikte ele alıyor. Çünkü mekânlar sadece taşla, betonla, demirle var edilemeyeceği gibi, mimarinin de insanın psikososyal yaşamıyla doğrudan ve karşılıklı bir ilişkisi var. Bu konuşmada, duygular ile mekânların ilişkisini tarihsel boyutuyla yeniden düşüneceğiz.
ŞEHİR VE KORKU
Perşembe Edebiyat Konuşmaları17 Kasım 18:30 / Konferans Salonu Konuşmacılar: Işın Beril Tetik, Demokan Atasoy, Galip Dursun
Çağdaş edebiyatımıza “Anadolu Korku Öyküleri” serisini kazandıran, korku edebiyatı, sineması ve kültürü alanındaki birikimlerini 2014 yılında bir podcast serisine dönüştüren Gerisi Hikâye ekibi, Kasım ayında TESAK’ta bizlerle. İlk örnekleri 18. yüzyıl ortalarında verilmeye başlanan gotik edebiyat/korku edebiyatı janrı, Aydınlanma felsefesinin aşırı rasyonalizmine bir tepki olarak ortaya çıkar ve metinlerdeki korku unsurunun yaratılışında özellikle iç ve dış mekân betimlemelerinin okurda uyandırdığı tekinsiz duygulardan yararlanılır. Korku edebiyatının mekânla kurduğu kendine has bir ilişki vardır. Gerisi Hikâye ekibinin bu konuşması da şehrin korku edebiyatına yansıması ve şehirli bir korku öyküsü yazmak üzerine.
KADIN ANLATILARINA FEMİNİST BAKIŞ
IKSV 26. İstanbul Tiyatro Festivali20 Kasım 14:00 / Konferans Salonu Konuşmacılar: Pınar Akkuzu, Elif Candan Moderatör: Fakiye Özsoysal
Bu İşte Bir Kadın Var teması kapsamında, tiyatromuzda son yıllarda yer alan kadın oyunlarına dair çok tartışılan sorunlara odaklanılacak “Kadın Anlatılarına Feminist Bakış” başlıklı bir panel düzenlenecek. 20 Kasım Pazar günü saat 14.00’te Kadıköy’deki Tarih Edebiyat Sanat Kütüphanesi’nde gerçekleştirilecek panelde, Bir Tatlı Kaşığı Çamur oyunun yazarı Elif Candan ve yönetmeni Pınar Akkuzu, Prof. Dr. Fakiye Özsoysal’ın moderatörlüğünde, bu metinlerin feminist okuryazarlık ışığında nasıl ele alınabileceğini ve sahneye konulabileceğini kendi deneyimlerini de paylaşarak konuşmaya açacaklar. Etkinlik ücretsizdir. Rezervasyonlar IKSV tarafından alınacaktır.
ERKEN DÖNEM FREUD VE EKONOMİK KURAMNESNE İLIŞKİLERİ: ÇİFT OLUŞA GİDEN YOL
Psikanaliz Toplantıları 23 Kasım 18:30 / Konferans Salonu Konuşmacılar: İbrahim Şahin Ateş, Hülya Ergün Taşdemir
Tüm boyutlarıyla insan ruhsallığını inceleyen, ruhsal yapı ve süreçleri anlamaya çalışan bir tedavi metodu olan psikanaliz, büyük tartışmalarla sürekli gelişerek, farklı yaklaşımlarla zenginleşerek ve boyutlanarak Freud’un kuramın ilk modelini ortaya attığı 1890’lardan bugüne dek geldi. Kolaycı şifa yöntemlerinin büyük bir ticari meta haline geldiği günümüzde psikanaliz sahip olduğu teorik derinlik, etik yaklaşımı ve kültürel kavrayışımızı derinleştiren katkılarıyla sarsılmaz bir konumda duruyor. Bununla birlikte ulaşılabilirliği, zorlu bir uygulama sürecini gerektirmesi gibi nedenlerle de eleştiriliyor. Psikanaliz inisiyatifi “Felsefe Sanat Psikanaliz” üyeleriyle bu yıl her ayın üçüncü çarşamba günü TESAK’ta psikanaliz üzerine konuşacak, psikanalitik teorinin kliniğe ve kültüre yaptığı katkıları anlamaya çalışacağız. Bu ilk konuşmada; İbrahim Şahin Ateş, Freud’un 1888-1899 yılları arasında kaleme aldığı makalelerden yola çıkarak yazarın nevrozların etiyolojisini, savunma ve cinsiyetlenme süreçlerini sorgulama biçimini tartışmaya açacak ve yazarın ekonomik teorisini tanıtacak. Ardından Hülya Ergün Taşdemir, Freud ve sonrasındaki nesne ilişkileri kuramcılarının görüşleriyle, çift ilişkisinin doğasının psikanalitik açıdan nasıl kavramsallaştırılabileceğini erken çocukluk dönemi deneyimleri doğrultusunda ortaya koymaya çalışacak.
ŞİİRDE KENDİLİK, DENEYİM VE AÇIKLIK: DENİZ DURUKAN’LA SÖYLEŞİ
Şiir Eylem: Ekofeminist Söyleşiler 24 Kasım 18:30 / Konferans Salonu Konuşmacı: Deniz Durukan Moderatör: Nilay Özer
Şiir, hem kristalize olmuş bir duygular-düşünceler odağı hem de okurun donanımına ve zamana göre yeniden kurulan çoklu anlamlar olanağıdır. Kendiliği çözümleyen, deneyimleri irdeleyen şeffaf ve cesur bir anlatımı vardır Deniz Durukan şiirinin. Şiirsel bütünü açık yapıtlar olarak ortaya koyarken metinsel olanla deneyimler alanı arasındaki mesafeyi sorunsallaştırır. Deniz Durukan’la, 2020’de yayımlanan Yakın Temas adlı Toplu Şiirler kitabı bağlamında şiirini konuşacağız.
ÖLÜMÜNÜN 20. YILINDA MELİH CEVDET ANDAY
Anma 26 Kasım 14:00 / Konferans Salonu Konuşmacılar: Orhan Kahyaoğlu, Besim Dellaloğlu, Esra Dicle, Güçlü Ateşoğlu, Yalçın Armağan Moderatörler: Saadet Özen, Sevengül Sönmez
1971’de UNESCO Courier dergisinin Cervantes, Dante, Tolstoy, Unamuno, Seferis ve Kawabata düzeyinde bir edebiyatçı olduğunu ilan ettiği Melih Cevdet Anday, 1915’te İstanbul’da doğdu. Orhan Veli ve Oktay Rıfat’la birlikte yayımladığı Garip kitabıyla erken Cumhuriyet şiirinin en sevilen ve tartışılan akımlarından birinin yaratıcılarından oldu. Edebiyat tarihimiz açısından öncesiz ve sonrasız, ama derinlikli ve büyük bir şiir kurdu. Şiirleri, romanları, denemeleri, tiyatro oyunları ve çevirileriyle 87 yıllık yaşamında edebiyatımıza büyük emek verdi.
TEKNOLOJİ FELSEFESİ TARTIŞMALARI: TEKNİK, DÜŞÜNCENİN NESNESİ MİDİR?
Çağdaş Felsefe Söyleşileri 30 Kasım 18:30 / Konferans Salonu Konuşmacı: Emre Şan Moderatör: Kurtul Gülenç
Çağdaş Felsefe Söyleşilerinin moderatörlüğünü MSGSÜ Felsefe Bölümü öğretim üyesi Kurtul Gülenç üstleniyor. Gülenç’in Kasım ayındaki konuğu İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi’nde akademik çalışmalarını sürdüren Emre Şan. Lisans eğitimini Galatasaray Üniversitesi’nde, yüksek lisans ve doktorasını Paris 1 Panthéon Sorbonne’da tamamlayan Emre Şan, konuşmasında teknoloji felsefesine ilişkin güncel tartışmalardan söz edecek. Dijital teknolojilerin yaşam biçimlerimizi belirlediği çağımız üzerine de düşünmek için, kaçırılmayacak bir konuşma.
edebiyathaber.net (2 Kasım 2022)