Tomi Adeyemi, kitap turnesinin bir sonraki durağı Boston’a gitmek için bir başka havaalanında. Kandan ve Kemikten Çocuklar isimli romanı New York Times genç yetişkin çok satanlar listesine birinci sıradan gireli ve yerini kaptırmayalı sadece birkaç hafta oldu, medya ilgisi onu tamamen içine çekmeden önce San Diego’daki evinde kısa ama onun için çok canlandırıcı üç günlük bir tatil yapabildi. Ülke çapında etkinlikten etkinliğe koşarken, hayran teorilerini ve hikâye gelişimiyle ilgili soruları yanıtlarken hayatını değiştiren bu enerjiyi sindirmek için tek bir anı bile olmadı. Ama şimdi, üzerindeki spot ışıkları biraz kısılmışken, Adeyemi’nin bir yıl içinde yazar adaylığından son zamanların en büyük gençlik kitapları yazarına nasıl dönüştüğünü düşünecek zamanı var.
23 yaşında tanınmamış bir yazarın, henüz yayımlanmamış fantastik kurgu üçlemesinin film haklarını altı sıfırlı bir fiyata satması her gün karşılaşılan bir olay değil. Adeyemi, Kandan ve Kemikten Çocuklar’ı 2016 yılında Pitch Wars isimli bir kitap taslağı yarışmasına sundu ve anında piyasadaki en çok konuşulan isim haline geldi. “Bütün büyük genç yetişkin ajanları bu projenin temsilcisi olmak istedi” diyor Adeyemi’nin ICM Partners’tan ajanı Alexandra Machinist. “Ve kitabı teslim ettikten sonra New York’taki her yayıncı onu basmak istedi.” 2017’de kıran kırana geçen bir açık artırmanın sonunda, Macmillan Children’s Publishing Group, altı sıfırlı bir fiyata kitabın haklarını almayı başardı; film kısmına gelirsek, Fox çok nadir görülen bir inanç sergileyerek opsiyon aşamasını es geçip doğrudan kitap haklarını satın aldı. Kandan ve Kemikten Çocuklar’ın film uyarlaması Alacakaranlık ve Labirent filmlerinin yapımcıları tarafından yapım aşamasında olarak ilan edildi.
Şimdi 24 yaşında olan Adeyemi, böylesi büyük bir başarıyı deneyimlemek için oldukça genç olmasına rağmen yine de bilgelikle dolup taşıyor. Chicago’nun banliyölerinde büyüyen Adeyemi, ona “çılgın bir iş ahlakı” aşılayan Nijerya göçmeni, üç çocuklu bir ailenin ortanca çocuğu. İlk hikâyesini 5 yaşındayken yazmış, “Komik Tuzak isimli filmin ayrıntılı bir hayran kurgusu olan bu öyküm sariler içindeki bir at çiftliği hakkında” diyor sevecenlikle. Ama Adeyemi o zamanları anımsarken hüzünleniyor. “Bu ilk hikâyede kendimi yazdım, ama ondan sonra yazdığım her hikâyede başkahramanlarım ya beyaz ya da melezdi. Çünkü bir şekilde siyahi insanların hikâyelerde olamayacağına inanmıştım. Yaşamak istediğim o büyülü maceraları yazıyordum ama o maceraları kendimin yaşayabileceğine ve kahramanın kendim olabileceğine bir türlü inanmıyordum.” Büyürken okuduğu Harry Potter ve diğer fantastik romanlarda beyaz toplulukların ezici çoğunlukta olduğu gerçeğini Harvard Üniversitesi’ne başlamaya hazırlanırken fark etmiş. Bir hikâye anlatıcısı olarak da görevini orada iyice kavramış. “Irkçı bile olsalar, herkesin okumak için can atacağı çok iyi ve tamamen siyahi bir hikâye yazacaktım.”
Üniversitenin ilk yılında yazmayı denediği ilk romanla başarı elde edememiş. Adeyemi’nin bunu aşması zor geçen birkaç yılını almış: Harvard’daki ders programına rakip olabilecek kadar kıymetli bir dersmiş bu. “İlk kitabım reddedildiği için kendimi çok şanslı hissediyorum” diyor şimdilerde. “Eğer biri kabul etseydi çok kötü bir yazar olabilirdim.” Bu sayede bütün dikkatini, satacak bir kitap kurgulamayı ve yazmayı kendine öğretmeye, genç yetişkin piyasasını incelemeye ve kötü de olsa aldığı bütün değerlendirmeleri başarıya giden yol haritasına eklemeye verebilmiş. Tüm bunları da Kandan ve Kemikten Çocuklar’ı yazarken kullanmış.
Siyahilerin çağdaş yaşamının bir alegorisi olarak da görülebilecek bir fantastik kurgu eseri olan Kandan ve Kemikten Çocuklar, Batı Afrika kültürüyle dolu büyülü Orişa diyarında geçen, bağımlılık yapacak bir arayış macerası. Polis şiddetinden siyahi ayrımcılığına kadar geniş bir alana yayılmış ırkçılık sorunlarına keskin yorumlar yapan duygu yüklü bir öykü. Yazarının yönteminin ne kadar özenli olduğunu her sayfada görebilirsiniz. Dünyasını titizlikle kurmuş, sınırlarını kusursuzca çizmiş. Adeyemi böyle çalışıyor: Her şeyi enine boyuna hesaplayarak. İşte bu sayede de kitabı dünyayı yerinden oynatıyor. Toplumsal açıklamaları, bir zamanlar (ve hâlâ) Hogwarts’tan keyif aldıkları gibi Orişa’dan keyif alan binlerce okuyucuyu etrafına toplamış ve ete kemiğe bürünmüş bir mitolojiyle destekleniyor.
Adeyemi, büyüklüğün kolay kazanılmadığının canlı bir kanıtı. Çalışma ahlakıyla ve bu ahlakın yazdığı her sayfada kendini göstermesiyle gurur duyuyor, diğerleri de bu duruma hayranlık ve saygı besliyor. Machinist ve ortağı Hillary Jacobson, Adeyemi’ye standart editöryal mektuplarını gönderdiklerinde yazar onlara 50 sütunluk renk kodlarıyla ayrılmış bir excel dosyasıyla cevap vermiş. “Dosyayı çözmeye çalışırken beynim patladı” diye anlatıyor Jacobson. “Dosyasını nasıl okuyacağımı çözdükten sonra da şaşırıp kaldım.” Machinist de, “Genç yetişkin kitaplarının çoğu yarım yamalak bir izlenim verir, ama Tomi’ninki tamamen bir bütün halindeydi ve bitmişti.”
Adeyemi’nin başarısının yanı sıra, en önemli özelliği aslında minnettarlığı. Sürekli artık arkadaşı olan Sabaa Tahir (Küller ve Kor) ve Angie Thomas (Sessiz Kalma!) gibi, kendi gençlik kitabı yazarlarının kahramanlarından alıntılar yapıyor. Kitabının New York Times çok satanlar listesinin tepesinde olmaya devam etmesine ne kadar şaşırdığını ifade ediyor. İlk başta listedeki yerinin Rus bir korsanın işi olduğundan korkmuş, cidden. “Ertesi hafta gene listeye girince ‘Tamam, demek ki şans eseri değildi’ dedim.” Tabii ki bu, şöhretin zirvesinde, kitabı yayımlanmış bir yazar olmanın heyecanına gölge düşürmüyor: Adeyemi, küçük kız kardeşinin Stanford’daki bir üniversite partisinden gönderdiği bir videoyu heyecanla hatırlıyor. “Gençler bira pinponu oynuyorlardı” diye anlatıyor Adeyemi. “Ama sonra [kız kardeşim] kamerayı odada gezdirdi; bir köşede Kandan ve Kemikler Çocuklar okuyarak takılan bir çocuk vardı. Gerçek bir üniversite partisindeydi ama o bir köşeye çekilmiş benim kitabımı okuyordu!” Kahkaha atıyor, sonra durup sanki o anı ilk defa gözünün önüne getiriyormuş gibi düşünüyor. “Çok havalı!”
David Canfield’ın Entertainment Weekly için kaleme aldığı “Is Tomi Adeyemi the new J. K. Rowling” başlıklı yazısının çevirisidir.
edebiyathaber.net (31 Mayıs 2018)
