Shashi Tharoor’un “Utanç İmparatorluğu” adlı kitabı, Yusuf Selman İnanç çevirisiyle Kronik Kitap tarafından yayımlandı.
Tanıtım bülteninden
Kronik Kitap’ın Asya Tarihi Dizisi, her geçen gün güçlenmeye devam ediyor. Birleşmiş Milletler’de 30 sene boyunca çalışan ve zamanında Genel Sekreter Yardımcılığı da yapan Shashi Tharoor, Britanya İmparatorluğu’nun kirli Hindistan mirasını Utanç İmparatorluğu‘nda cesurca değerlendirip keskin bir dille eleştiriyor.
Yayımlanmasının ardından bilhassa İngiltere’de büyük gümbürtü koparan Utanç İmparatorluğu, imparatorluk tarihine yönetenler değil de yönetilenler gözünden baktıran farklı bir çalışma. İngiliz basınının kitap hakkında yaptığı yorumlar, kitabın minvalini ve içeriğini daha iyi anlamaya yardımcı oluyor.
Sahip olduğu yer üstü ve yer altı kaynaklarıyla Hindistan, tarih boyunca zengin bir bölgeydi. Hatta on sekizinci yüzyılda dünya ekonomisinde tek başına sahip olduğu pay, Avrupa’nın tamamı kadar da büyüktü. Fakat iki asırlık İngiliz idaresinin ardından, 1947’ye gelindiğinde bu oran altı kat azaldı.
Sömürgecilik süresince İngiliz İmparatorluğu kendisine baş kaldıran kim varsa acımasızca bastırdı, silahsız protestocuları kurşuna dizdi, ırkçılığı kurumsallaştırdı ve milyonlarca insanın açlıktan ölmesine neden oldu.
İngiliz emperyalizmi kendisini aydın bir despot olarak tanıtıp idaresi altındakileri medenîleştirdiği iddiasında bulunsa da yazar Shashi Tharoor, demiryollarından hukukun üstünlüğüne kadar bütün sözde sömürgecilik “hediyelerinin” yalnızca Britanya çıkarları için tasarlandığını ortaya koyarak aydınlanmacı despotizm mitini parçalıyor. Eser, “İngilizler Hindistan’da Ne Yaptı?” sorusunu merkeze alarak İngilizlerin yükselişi ile Hindistan’ın çöküşü arasındaki paralelliği her veçhesiyle ortaya koyuyor.
Sözünü esirgemeyen yazar, açık bir dille yazdığı kitabında gerçekleri tokat gibi çarpıyor. Genellikle tek bir tarafın gözünden bakılan tarihe, diğer tarafın gözünden bakılması da anlatılanlar arasında denge kurabilmeyi ve altkıtada yaşananları daha doğru şekilde anlamamızı sağlıyor.
“Olağanüstü… İngilizlerin Hindistan’da geçirdikleri iki asrı acımasızca eleştiriyor. İngilizler için oldukça rahatsız edici bir okuma.”
The Times
“İngiltere’nin Hindistan’la olan ‘tarihî ve kültürel bağlarının’ yeni ve büyük bir ticaret anlaşması yapılmasını kolaylaştıracağından emin olan İngilizler, Bay Tharoor’un kitabını okumalılar. Bu sayede dünyayı bir zamanlar Britanya tarafından sömürülen ülkelerin gözünden daha rahat görebilecekler.”
Financial Times
“Etkileyici… İmparatorluğu sözde ‘iyiliğin gücü’ olarak göklere çıkaran yazılara verilmiş iyi bir cevap.”
BBC World Histories
edebiyathaber.net (2 Mart 2023)