Varlık dergisinin “Çirkinlik Endüstrisi ve Aşırılık Kültürü” temalı Ekim sayısı yayımlandı.
Tanıtım bülteninden:
Dosya: “Çirkinlik Endüstrisi ve Aşırılık Kültürü” – Merve Zeynep Sarıbek, Mihriban Akyol Akın, Işıl Çobanlı Erdönmez.
Şairin Hikâyesi: “Unutulmuş bir hikâyesiyle Sennur Sezer” – Erol Gökşen
Yazı: Çağdaş Sanat: Ayşe Erkmen ile Söyleşi (Fatma Berber) – Coşkun Yerli’den Kalanlar (Gültekin Emre) – Halit Ziya Uşaklıgil: “Biz Büyükbabamıza da Dede Derdik” (Faruk Turinay) – Osmanlı Şiiri Nasıl Anlaşılır: Ömer Zülfe ile Söyleşi (Merve Köse) – Dorian Gray’in Portresi: Bir Narsistin Gotik Hayaletinin İllüstrasyonu (Josef Kılçıksız) – Özgün Baskı Sanatları Nasıl Anlatılır: Nevin Yavuz Azeri ile Söyleşi (Mine Bican) – Türkçe Günlükleri (Feyza Hepçilingirler) – Hayatı İdrak Teşebbüsleri: Yaralar ve Yamalar [13] (Murat Batmankaya) – Rüzgâr Odası (Yavuz Özdem) – Yeni Şiirler Arasında (Şeref Bilsel) – Yeni Öyküler Arasında (Jale Sancak)
Şiir: Francis Ponge, Ali Günvar, Çiğdem Sezer, Muzaffer Kale, Ersun Çıplak, Sedanur Demiral, Gazi Taş, Ercan Şeherli
Öykü: İbrahim Yıldırım, Ümit Aykut Aktaş, Ege Işık Özatay, Merve Kürkçü, Emine Acar
Desen: Özge Ekmekçioğlu
Kitaplar Arasında: Betül Tarıman ile “Bir Rüyâ İçin Gerekli Şeyler” Üzerine Söyleşi (Cenk Kolçak) – “Nâzım Hikmet ile Cegerxwîn (Tango ile Govend)” – Hayri K. Yetik (Kemal Gündüzalp) – “Olay Yeri” – Reyhan Yıldırım (Erendiz Atasü) – “Kopukluklar” – Ali Özgür Özkarcı (Şerif Mehmet Uğurlu) – Sercan Ünsal ile “Köy Enstitüleri Kırsal Kalkınma ve Sağlık Kolu” Üzerine Söyleşi (Ali Ekber Ataş) – “En Uzak Şehir” – Gürcan Banger (Çiğdem Ülker) – “Düşen Şeylerin Gürültüsü” – Juan Gabriel Vasquez (Hikmet Temel Akarsu) – Caner Almaz ile “Duvarlar” Üzerine Söyleşi (Eda İşler) – “Mühür” – Cevat Turan (İlhan İpek) – “Kâhinin Ninnisi” – Ayça Erdura (Mehmet Ali Çelikel) – Ertuğrul Rast ile “Nükleer Müzik” Üzerine Söyleşi (Emre Söylemez) Edebiyattan resme, felsefeden sanat tarihine, fotoğraftan sinemaya geniş bir alanda yazılar, söyleşiler yayımlayan Varlık bu ay da Çağdaş Sanat, Türkçe Günlükleri, Nasıl Anlatılır, Yeni Şiirler / Öyküler Arasında köşeleri ve son çıkan kitapların tanıtıldığı Kitaplar Arasında bölümüyle okurlarıyla buluşuyor.
Editörden
Varlık’ın bu ayki dosya konusu, “Çirkinlik Endüstrisi ve Aşırılık Kültürü”. Dosyamıza katkıda bulunan yazarlar Merve Zeynep Sarıbek, Mihriban Akyol Akın ve Işıl Çobanlı Erdönmez.
Merve Zeynep Sarıbek, “Modern Dünyanın ‘Freak Show’u Tiktok ve Aşırılığın Hipergerçekliği” başlıklı yazısında “Hedef kitle ne kadar büyükse toplumda kabul görmesi beklenen değerler sistemi de o kadar hormonlu hale geldi. Hedef kitle diyoruz, çünkü artık birbirine belli normlar ve değerler sistemiyle bağlanmış bir topluluktan ziyade metalaşmış benliklerin sunulduğu bir pazar yerinden bahsetmeliyiz,” diyor ve soruyor: “Güzellik ve çirkinlik nasıl oldu da bütün insanlığı güdümü altına alan endüstrilere yön veren iki saatli bombaya dönüştü?” Sarıbek’e göre, uzun yıllar güzellikten nemalanan dijital endüstriler artık çirkinliği, aşırılığı sergiliyor; 1940’lar itibarıyla Amerika’da son bulmaya yüz tutan freak show’lar (ucube gösterileri) aşırılık kültürü içerisinde TikTok aracılığıyla yeniden doğuyor ve asıl sorun ucube olarak gösterilende değil izleyicide.
Mihriban Akyol Akın, “Ütopyadan Distopyaya: Dijital Çağ, Sosyal Çürüme ve İrade Üzerine” başlıklı yazısında “dijital çağda çirkinlik kültürünün sosyal medyanın doğasında var olan teşhircilikle beslendiğini”, “herkesin bir performansın içinde” olduğunu ve “bu performansın gerçeklikle hiçbir bağlantısının kalmadığını” vurguluyor. Noam Chomsky’nin “rızanın imalatı”, Hannah Arendt’in “kötülüğün sıradanlığı” kavramlarının ve Baudrillard’ın simülasyon teorisinin ışığında içinde bulunduğumuz distopyayı çözümlüyor; “İnsan, iradesiyle kendi gerçekliğini yaratır,” diyen Nietzsche’den hareketle bir çıkış yolu arıyor.
Işıl Çobanlı Erdönmez, “Seyirlik Medyada ‘Çirkinlik’ Algısı Tercihlerimiz ve Netflix İçerikleri” başlıklı yazısında dijital platformlarla birlikte izleyici odaklı dönüşen kategorileri ve bu kategorilerde eskinin anormalinin nasıl normalleştiğini, değişen güzellik ve çirkinlik algısını inceliyor. “İnsanın gözetlendiğini bile bile farklıya, çirkine yöneldiği bir ağ toplumu”nda tüketim tercihlerimizin günlük hayatta kendisini göstermeyen yüzümüzle, “içimizdeki öteki”yle sıkı ilişkisini ortaya koyuyor.
Mehmet Erte
edebiyathaber.net (30 Eylül 2024)
