Varlık dergisinin Mart 2023 sayısı yayımlandı.
Dergide yer alanlar:
Afet Etiği – Gülüş Türkmen
Dosya: “Cumhuriyet’in 100. Yılında Hak Temelli Kadın Dergileri ve Bültenleri” – Feryal Saygılıgil, Yaprak Zihnioğlu, Aslı Davaz
Şairin Hikâyesi: “Unutulmuş bir hikâyesiyle Özdemir Asaf” – Erol Gökşen
Yazı: Irmgard Keun: Modern Dünyada Kadınlık Deneyleri (Nil Sakman) – Tiyatro: Goncagül Sunar ile Söyleşi (Burak Süme) – Fikret Demirağ’dan Kalanlar: “Türkçe Şiirin Adalarında” (Gültekin Emre) – Lacan, Deleuze ve Guattari Temelli Bir Sevim Burak Okuması (Ersun Çıplak) – Sinema: Özlem Çıngırlar ile Söyleşi (Fatma Berber) – Türk Edebiyatı – Türkçe Edebiyat Tartışması Üzerine (Bilgin Güngör) – Fotoğraf Nasıl Anlatılır: Çeyiz Makal Fairclough ile Söyleşi (Mine Bican) – Fetişist Bir Yarılma: Antroposen, Ekoloji, Biyomimikri ve Şiir (Leyla Arsal) – Türkçe Günlükleri (Feyza Hepçilingirler) – Sosyoloji ve Şiir Etkileşimine Güncelden Genel Bir Bakış (Adnan Gül) – Yeni Şiirler Arasında (Şeref Bilsel) – Yeni Öyküler Arasında (Jale Sancak)
Şiir: Ömer Erdem, Deniz Durukan, Hakan Cem, Emel Kaya, İbrahim Tığ, Güler Kalem, Kenan Akpınar
Öykü: Emine Altınkaynak, Hüseyin Kılıç
Desen: Özge Ekmekçioğlu
Kitaplar Arasında: “Belki de Dünyanın Sonundayım” – Yavuz Ekinci (Hıdır Eligüzel) – “Berlin Günlüğü’nden” – Max Frisch (Ali Bulunmaz) – “Geri Döndüğüm Yerler” – Banu Yıldıran Genç (Zeynep Tandoğan) – “1922-2022 İzmir’in Yüzyılına İz Bırakanlar: Geleceğe Örülen Kilit Taşları” – Haz. Elçin Demirtaş (Raşel Rakella Asal) – Çiğdem Ülker ile “Yazmak… Zamanı Aşmak” Üzerine Söyleşi (Nilgün Çelik) – “Güller Yükseliyor Dumanlar Gibi” – Müesser Yeniay (Tamer Öncül) – Gönül Çatalcalı ile “Çöp / Kentin Efsanesi” Üzerine Söyleşi (Bahri Karaduman) – “Her Şeyin Bi’Şeyi Vardır” – Mehmet Çimen (Deniz Kaygılı)
Edebiyattan resme, sinemadan sanat tarihine, tiyatrodan felsefeye geniş bir alanda yazılar, söyleşiler yayımlayan Varlık bu ay da Nasıl Anlatılır, Sinema, Tiyatro, Türkçe Günlükleri, Yeni Şiirler / Öyküler Arasında köşeleri ve son çıkan kitapların tanıtıldığı Varlık Kitaplığı bölümüyle okurlarıyla buluşuyor.
Dergi, abone olanlara 1933’ten günümüze tüm dijital arşivine erişim imkânı sunuyor.
Editörden
6 Şubat depreminde hayatını yitirenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır, tüm yaralılara şifa diliyoruz.
Depremin ardından karşılaştığımız hatalar, eksikler, usulsüzlükler de en az deprem kadar sarsıcı oldu. Tüm olumsuzluklara karşın dayanışma gayreti sürüyor. Sadece depremzedelerle dayanışma gayretinin sönmemesi için değil, bu acıların bir daha yaşanmaması, deprem riski altındaki şehirlerimizde gerekli tedbirlerin acilen hayata geçirilmesi için de mücadele etmemiz gerekiyor.
Varlık dergisi sayılarının hazırlıklarına yaklaşık iki ay önceden başlıyoruz. Mart sayımıza son noktayı ülkemizin geçirdiği en büyük felaketlerden birinin gölgesinde koyduk; depreme sadece Gülüş Türkmen’in “Afet Etiği” başlıklı yazısıyla değinebildik, önümüzdeki ay kapsamlı bir dosya yayımlamayı planlıyoruz. Elbette çalışmak kolay değil. Sanatın, edebiyatın hayat kurtarmayacağını biliyoruz, ama ‘hayat ancak sanat ve edebiyatla anlam kazanabilir’ diye düşünüyoruz.
*
Varlık dergisinin Mart 2023 sayısının dosya konusu, “Cumhuriyet’in 100. Yılında Hak Temelli Kadın Dergileri ve Bültenleri”.
Dosyamıza Cumhuriyet’i hazırlayan yıllardan başlamayı uygun gördük. Feryal Saygılıgil, Osmanlı kadınının fotoğrafını ilk kez yayımlayan, kadın hakları mücadelesinde önemli yeri bulunan, kadınlara boşanma hakkı ve mirasta erkeklerle eşit pay verilmesi gibi konuları gündeme getiren, Ulviye Mevlan’ın kurucusu olduğu Kadınlar Dünyası dergisini ve bu derginin yazarlarından, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçiş sürecinde “Kadınların Eğitim Hakkının Öncüsü: Aziz Haydar”ı anlatıyor.
Yaprak Zihnioğlu, “Cumhuriyet’in İlk Yıllarında[ki] Kadın Dergileri”ne kısaca değinip, II. Meşrutiyet’ten sonra kadın hakları mücadeleleriyle öne çıkan güçlü kadın şahsiyetlerin ve kadın hareketinin önemli etkinliklerinden biri olan Kadın Yolu (1925-1927) dergisi üzerinde duruyor ve bu derginin dönemin feminizmini ve kadınlık tartışmalarını yansıtmakla kalmayıp, yeni kadın edebiyatçı ve sanatçıların eserleriyle ortaya çıkmasını sağladığını vurguluyor.
Aslı Davaz, 1928’deki Harf Devrimi’nden günümüze dek yayımlanan “Hak Temelli Kadın Dergileri ve Bültenleri”nin geniş bir panoramasını sunuyor. Davaz’ın bu alanda çalışmak isteyen herkes için bir altyapı sağlayan, rehber niteliğindeki kapsamlı yazısı siyasal, toplumsal, ekonomik ve kültürel eğilimlerin etkileşim noktalarını ortaya koyuyor. Kadın meslek örgütlerinin, siyasi parti kadın kollarının, ilerici sosyalist kadınların, işçi ve emekçi kadınların, feminist kadınların, yurtdışında yaşayan kadınların, Kürt kadınlarının, LGBT hareketinin, kadın ve toplumsal cinsiyet araştırma merkezlerinin, depremzede kadınların, sendikalı kadınların dergi ve bültenlerinin içeriklerine dair bilgileri yazıda bulmak mümkün.
Nisan sayımızda buluşmak dileğiyle.
Mehmet Erte
edebiyathaber.net (1 Mart 2023)
