2020’de kaçırılan Iraklı yayıncı Mazin Lateef Ali, Uluslararası Yayıncılar Birliği’nin (IPA) 2023 Voltaire Ödülü’nü kazandı. IPA ayrıca, öldürülen Ukraynalı çocuk kitabı yazarı ve şair Volodymyr Vakulenko’ya Voltaire Özel Ödülü’nü verdi.
Norveç’in Lillehammer kentinde düzenlenen Dünya İfade Forumu’ndaki ödül töreninde, kültür ve ifade özgürlüğünün baskıcı rejimler tarafından nasıl hedef alındığına dair iki örneğe dikkat çekildi. Beş adaylık kısa listeden seçilen 2023 IPA Prix Voltaire ödüllü Mazin Lateef Ali (Irak), 2020’de kaçırıldığından beri kayıp. Mazen Lateef, Bağdat, Irak’ta bir öğrenciyken Al-Mutanabi Caddesi’nde kitap alıp satmaya başladı. 2007’de Basım, Yayın ve Dağıtım için Dar Mezopotamya’yı kurdu ve Irak’ın kültürel topluluğunun seçkin ve saygın bir üyesi olarak ün kazandı. Lateef, birçoğu Irak’taki Yahudi toplulukları ve bireyleri etrafında toplananlar da dahil olmak üzere çeşitli kitaplar yayınladı. 31 Ocak 2020’de silah zoruyla kaçırıldı ve o zamandan beri haber alınamadı.
2023 IPA Prix Voltaire Özel Ödülü sahibi Volodymyr Vakulenko, 13 kitap yazdı. Birçok Ukraynalı ve uluslararası edebiyat ödülünün sahibiydi ve güçlü vatansever duruşu, 2014 Onur Devrimi’ne aktif desteği ve Rus işgalinin başlangıcından bu yana Kharkiv bölgesindeki Ukrayna ordusuna yaptığı yardımla tanınıyordu. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden sonra iki kez tutuklandı. İkinci kez serbest bırakılmadı. Cesedi İzium’daki toplu mezarlardan birinde bulundu.
Prix Voltaire adayları, hükümetlerden, diğer yetkililerden veya özel çıkarlardan gelen baskı, tehdit, sindirme veya taciz arasında tipik olarak tartışmalı eserler yayınlayan yayıncılardan oluşuyor. Alternatif olarak, yayınlama özgürlüğü ve ifade özgürlüğü değerlerini koruma konusunda seçkin bir sicile sahip yayıncılar olabiliyor. IPA Prix Voltaire’in amaçları doğrultusunda, ‘yayıncı’nın tanımı, başkalarına fikirlerini dijital platformlar da dahil olmak üzere yazılı biçimde paylaşma olanağı sağlayan bir birey, topluluk veya kuruluştur. 10.000 CHF ödülle gelen IPA Prix Voltaire, tamamı IPA Prix Voltaire’in tanıdığı değerleri paylaşan yayınevleri ve kuruluşlardan oluşan sponsorların cömert katkılarıyla mümkün oldu. IPA Prix Voltaire’in mevcut sponsorları alfabetik sırayla:
- Albert Bonniers Förlag (Sweden)
- Bonnier Media Deutschland (Germany)
- Holtzbrinck (Germany)
- Penguin Random House
- Norstedts (Sweden)
- Samlaget (Norway)
- Verlag C. H. Beck (Germany)
Kaynak: Litera Edebiyat (1 Haziran 2023)